BEŞKAYALAR TABİAT PARKI

İsmail ŞAHİNBAŞ
Tüm Yazıları
Beşkayalar Tabiat Parkı, Samanlı Dağları'nın kuzeyinde bulunmaktadır. Antik Çağ'daki ismi Arganthonios olan Samanlı Dağları, eski Bithynia ile Mysia'nın sınırını oluşturuyordu.

Beşkayalar Tabiat Parkı, Samanlı Dağları’nın kuzeyinde bulunmaktadır. Antik Çağ’daki ismi Arganthonios olan Samanlı Dağları, eski Bithynia ile Mysia’nın sınırını oluşturuyordu. Bu dağ silsilesi; Marmara Denizi Armutlu Yarımadası’dan, Sakarya Nehri’ne kadar 130 km uzanmaktadır. Samanlı Dağları; Bursa, Yalova, Kocaeli, Sakarya ve Bilecik illerinin orta yerinde bulunmaktadır. Kocaeli’nin Başiskele İlçesi sınırları içerisinde bulunan Beşkayalar Tabiat Parkı, Samanlı Dağları’nın gözbebeği konumundadır. Ülkemiz doğa sporcularının en çok tercih ettiği bölge olma özelliğini taşıyan park, biyolojik çeşitliliğinin yanında yürüyüş ve bisiklet sporu için elverişli coğrafyası ile öne çıkmaktadır. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından Sırtçantam ekibine yaptırılan rotalar içerisinde bulunan ve tabiat parkı içerisinden geçen Aytepe-Yuvacık Barajı parkuru, ülkemizin en çok yürünen rotası konumundadır.

Beşkayalar Tabiat Parkı; Yuvacık Orman İşletme Müdürlüğü sınırları içerisinde, Servetiye Cami ve Servetiye Karşı köyleri arasında kalan ve Kirazdere ile kolları Sıcakdere (Bursa ili sınırları içerisinden doğar) ve Soğukdere’nin (Sakarya il sınırları içerisinde doğar) vadisi içinde yer alan bir tabiat parkıdır. Bu park; 854,5 hektarı ormanlık, 66,5 hektarı açıklık saha olmak üzere toplam 921,0 hektardır. Beşkayalar Tabiat Parkı, 1. derece doğal sit alanıdır. Dereleri çevreleyen yaklaşık 2.500 hektarlık orman alanı, sahip olduğu doğal yapısı, bitki örtüsü, yaban hayatı özellikleri ve manzarası ile açık hava rekreasyonu yönünden hem araştırmacılara önemli bir kaynak olmakta hem de manzara bütünlüğü nedeniyle pek çok sanatsal çalışmalar için gerekli tüm güzellikleri sunmaktadır.

Beşkayalar ismi ise buradaki derelerin birleşme noktasında bulunan beş adet yüksek kayalıktan gelmektedir. Yörede; karaçam, porsuk, köknar, kayın, meşe, gürgen, akçaağaç, karaağaç, ıhlamur, kestane, dişbudak, kavak, papaz külahı, çınar, fındık, kızılağaç, çitlembik, üvez, kızılcık, karayemiş, mürver türleri, orman gülü, yabani elma, yabani erik, yabani kiraz, orman sarmaşığı, böğürtlen, güzelavratotu, dulavratotu, öküzgözü, sığırkuyruğu, çançiçeği, kabalak, geyikdili, sütleğen, nane, civanperçemi, menekşe, sinir otu, ısırgan, yabani çilek, defne, kantaron gibi çiçek türleri ile karşılaşılmaktadır. Park; yaban hayatı yönünden oldukça zengin bir potansiyele sahiptir ve kurt, ayı, çakal, tilki, domuz, tavşan ve sincap gibi hayvanlar dikkati çekmektedir. Bölgede yapılan bilimsel çalışmalarda toplanan bitki örneklerinin değerlendirilmesi sonucunda 73 bitki ailesine ait 193 cins, 291 tür, 1 alttür ve 1 yan tür olmak üzere 293 alt canlı türü tespit edilmiştir. Bu alt canlı türlerinin 6'sı bölgeye ait çok ender bulunan türlerdendir. Alt canlı türlerinin bitkiler coğrafyası bölgelere göre dağılımları ve oranları, 85 alt canlı türü (% 29) Avrupa-Sibirya, 30 alt canlı türü (% 9,8) Akdeniz ve 3 alt canlı türü (% 1) İran-Turan bitkiler coğrafyası bölgesinin elementi şeklindedir. 169 alt canlı türü ise (% 58) geniş yayılışlı veya bitkiler coğrafyası bölgesi bilinmeyenlerdir.

Arazinin yüksekliği 400 metreden başlayıp Servetiye Camii Köyü kanyon girişinde 860 metreye, Menekşe Yaylası-Bayraktepe arasında 1050 metreye kadar çıkmaktadır. Ülkemiz, esas olarak ılıman iklim kuşağı içerisinde Akdeniz, Karadeniz (Avrupa-Sibirya) ve Kara (İran-Turan) alt bitkiler coğrafyası bölgelerinin buluştuğu bir konumdadır. Ancak iklim, rakım, dağ sıralarının kıyıya oranla konumu, denize yakınlık, bitki örtüsü vb coğrafi özelliklere bağlı olarak da, önemli farklılıklar sergiler. Beşkayalar Vadisi'nin de içinde bulunduğu Kocaeli Yöresi ‘az yağışlı’ ile ‘yağışlı’ iklim tipleri arasında bir geçiş özelliği gösterir. Tabiat parkı alanı ve yakın çevresi nemli veya çok nemli olarak nitelendirilebilen, kış yağışları ağırlıkta olmakla birlikte her mevsim yeterli yağış alan bir karaktere sahiptir. Bu yöre iklimi ağırlıklı olarak yayvan yapraklı (yaprak döken) formların gelişimi için uygun olanaklar sağlamaktadır. Düşük yükseltilerde ve vadi tabanlarına yakın yerlerde sert yapraklı odunsu bitki formları karışıma katılmaktadır. Kayının baskın olduğu bir orman görülmektedir. Sadece daha ılıman koşullar nedeniyle kuzeybatıda bir kestane ormanı bulunmaktadır.

Beşkayalar ve çevresinde coğrafi yönden ilginç alanlar; Soğukdere, Sıcakdere ve ikisinin birleşmesinden sonra Kirazdere olarak uzanan akarsu boyunca kanyon tipi vadilerdir. Vadilerin toplam uzunluğu 6 km'yi bulmaktadır. Vadilerin derinliği ise 500 m civarındadır. Yamaç eğimi doksan derece ve yer yer daha diktir. Tabiat parkı içerisinden geçen Kirardere’den geçen su kaynağı, Yuvacık Barajı’na dökülmeden önce geniş bir alan oluşturmuş. Bu geniş alan içerisinde çok sayıda kır lokantası bulunmaktadır. Hem yemek, hem de konaklama için uygun olan bu alan ülkemizin en çok misafir ağırlayan turizm alanlarından biridir. Konaklama ve yemek için Karaaslan Kamping tercih edilebilir (Tel: 0 262 345 01 01).