Vatandaş pek de haksız sayılmaz...

Bir taraftan, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı mart ayı enflasyonunda lokanta ve otellerin yüzde 94,97 yıllık artışla, en yüksek olduğu ikinci harcama kategorisi olması..

Diğer taraftan, Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği - TÜRES Başkanı Ramazan Bingöl'ün "Enflasyonu artıran bir numaralı faktör hizmet sektörü" açıklaması..

Yüksek enflasyon karşısında düşen alım gücü, pek çok şeyi lüks hale getirdi.

Yapmadık mı yaptık..

Gelin görün ki, Türkiye’de, geleneksel ve bilinçli olarak başlatılıp yürütülen bir boykot anlayışının var olduğunu söylemek güç.

Buna rağmen, geçmişte amacına ulaşan bir-iki başarılı örnek olduğunu söylemek de mümkün.

Gün gibi hatırımda, çoğu zaman farklı konularla alakalı da bu örneği verdiğimi bilirim.

Yıl 1990.. Mayıs ayının ilk günleri..

Son 11 ay, ülkede pek çok ürüne gelen zamlar bir türlü durdurulamıyordu.

Bardağı taşıran damla, Coca Cola fiyatlarına yapılan yüzde 58'lik zamla oldu.

Fiyat artışının hemen ardından; 1 litrelik pet şişe 3 bin lira, 2 litrelik pet şişe 5 bin lira, küçük cam şişe 800 lira ve kutu kola bin 500 liradan satılmaya başladı.

Sonra ne mi oldu?

O günlerde, Bakkallar ve Bayiler Federasyonu Başkanı olan Bendevi Palandöken -ki, eylem çağrısını yapanlardandır- çok iyi hatırlayacaktır, İzmir Bakkallar Odası "kola boykotu" çağrısında bulundu.

Çağrı kısa sürede, Türkiye çapında kararlı bir biçimde yürütülen kampanyaya dönüştü.

Ardından, kahvecilerin ve lokantacıların da katılmasıyla ve de boykot kararının kolalı içeceklerden tüm yabancı sermaye ürünlerine sıçramasıyla adeta bir "'esnaf protestosu"na dönüştü.

Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu'nun girişimiyle 125 dernek yöneticisinin katıldığı büyük bir kongre düzenlendi.

O günün Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Genel Başkanvekili Cemal Tarcan, tüm yurttaki esnaf ve sanatkar derneklerine yolladığı genelgede şu görüşlere yer verdi:

"Teşkilatımız mensupları esnaf ve sanatkarlar aracılığıyla tüketicilere ulaşan yabancı kökenli deterjan, yağ gibi mamullere üreticileri tarafından yapılan keyfi zamları ve haksız uygulamaları protesto etmek amacıyla İzmir'de başlatılan haklı direnişi konfederasyonumuz bütün gücüyle desteklemektedir."

Zincir market TANSAŞ dahil pek çok kuruluş destek verdi.

Kapadokya Turistik İşletmeler Derneği KAPTİD Başkanı Fikret Dölek, uygulamanın derneğe bağlı 50 turistik şirkette sürdürüldüğü açıklamasında bulundu.

Sonrasında ne mi oldu?

Coca Cola geri adım attı...

Yaklaşık bir hafta süren boykot sonucunda Coca Cola gazetelere ilan vererek fiyatlarında yüzde 12.5-20 arasında indirim yaptığını açıkladı.

 "Tüketici daima haklıdır" başlığı ile tüm mecralara ilan vererek bunu tüm Türkiye'ye duyurdu.

İlan metni tam olarak şöyleydi:

"Son 11 aydır Türkiye'deki birçok mamulün aksine fiyatlarını sabit tutmayı başaran Coca Cola maalesef maliyetlerinde yüzde 71'e varan artış neticesinde kesinlikle keyfi olmayan ve ortalama yüzde 58'i geçmeyen bir fiyat artışını açıklamak mecburiyetinde kalmıştır.

Ayrıca Coca Cola fiyatında yapılmış olan ortalama yüzde 58'lik ayarlama Türkiye'de satılan diğer meyveli meşrubatlardan oran veya miktar olarak daha fazla olmamıştır.

Tüm dünyada ve Türkiye'de tüketicisini ön planda tutan Coca Cola siz sayın tüketicilerimizin huzurunda, yapılmış olan fiyat ayarlamasının tamamıyla artan maliyetlerden kaynaklandığını vurgulamak ister.

Buna rağmen kamuoyunda oluşan genel istek doğrultusunda Coca Cola büyük fedakârlıklarla fiyatlarımı indirmeye karar vermiştir."

Bunlar olurken başka şeyler de oldu..

Dönemin Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, tüpgaz dağıtım firmaları ile görüşme gerçekleştirerek, 1 Mayıs'ta açıklanan zam sonrası Tüpgaz fiyatlarında indirime gidilmesini sağladı.

“Pasif direniş ya da şiddet içermeyen direniş (ahimsa), insanoğlunun sahip olduğu en büyük güçtür." ifadesini kullanmış olan, Mahatma K. Gandhi haklı değil mi sizce de..