İlk olarak ülke ve vergi gündemine 2019 yılında 7194 sayılı kanunla giren Değerli Konut Vergisinde 2023 yılına ilişkin beyanname verme son tarihi 20 Şubat 2024'tür.
Hatırlayalım, 07.12.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun ile, Emlak Vergisi Kanunu’na eklenen ilave maddeler ile “Değerli Konut Vergisi” adı altında lüks konutlara ilişkin yeni bir servet vergisi getirilmişti.
2021 yılından başlayan bu Değerli Konut Vergisi, her yıl verginin konusuna giren konutlar için mükellefler 20 Şubat’ta kanunda belirlenen Değerli Konut Vergisi Beyannamesini vermek ve ilk taksiti beyanname verilen Şubat ayı ve ikinci taksiti de Ağustos'ta iki eşit taksit olmak üzere ilgili vergiyi ödemekle yükümlüdür.
Her sene, Şubat aylarının en çok tartışma konusu ve dava konusu olan aynı zamanda merak konusu da olan Değerli Konut Vergisi'ne bu yazımda bir göz atalım..
Değerli Konut Vergisinin kapsamına kimler giriyor?
Öncelikle, Değerli Konut Vergisi'nin kapsamına girmek istiyorsanız, Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri belli tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazların Değerli Konut Vergisinin konusuna girdiğini, belirtilen taşınmazlara sahip olunması durumunda Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti doğabileceğini belirtelim.
Emlak Vergisi Kanunu’nun 42. maddesi uyarınca, Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesi uyarınca belirlenen bina vergi değeri 9.967.000 TL üzerinde olanların Değerli Konut Vergisine tabi olduğunun altını çizelim.
Değerli Konut Vergisinin mükellefi
Değerli Konut Vergisinin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmazı malik gibi tasarruf edenlerdir.
Mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet hâlinde malik olanlar hisseleri oranında mükelleftirler. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.
Bina vergi değerinin, Emlak Vergisi Kanununun 42’nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı 2022 yılı için 6.173.000 TL'yi aşması durumunda, bu halin gerçekleştiği tarihi takip eden yılın başından itibaren değerli konut vergisi mükellefiyeti başlayacaktır.
Bu noktayı özetleyecek olursak; bina vergi değeri 2022 yılında 6.173.000 TL’yi aşan mesken nitelikli taşınmaz sahipleri değerli konut vergisinin mükellefi olmaktadır, bu durumda da 2023 yılında değerli konut vergisini beyan edip ödemekle yükümlüdür.
Değerli Konut Vergisi mükellefiyeti;
-Mesken nitelikli taşınmazın bina vergi değerinin Emlak Vergisi Kanunu’nun 42. maddesinde belirtilen tutarı aştığı tarihi,
-Emlak Vergisi Kanunu’nun 33. maddesinde belirtilen yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi,
-Muafiyetin sukut ettiği tarihi, takip eden yıldan itibaren başlar.
Belirtmiş olduğumuz, 2022 vergi değeri 6.173.000 TL’yi aşan konutların malikleri, bu konutların intifa hakkı sahipleri, bu konutları malik gibi tasarruf edenleri için 2023 yılında Değerli Konut Vergisinin başladığını ve mükellefiyetin doğmuş olduğunu hatırlatalım.
Değerli Konut Vergisi Beyannamesini kimler verecek?
Mesken nitelikli binaların sahipleri, varsa intifa hakkı sahipleri, her ikisi de yoksa binaya malik gibi tasarruf edenler bu verginin mükellefidir.
Bu nedenle, kişi veya kurum olması, ister yurt içinde isterse yurt dışında ikamet ediyor olması bu durumu değiştirmemektedir.
Bir binaya malik olanların veya malik gibi tasarruf edenlerin beyanname vermesi gerekmektedir.
Değerli Konut Vergisinden muaf olanlar
-Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
-Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı için değerli konut vergisi muafiyeti uygulanır. Muafiyet, bu kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım için de uygulanır.
-Birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunan mükellefler, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazını, Tebliğ ekinde yer alan “Birden Fazla Meskeni Olanların, Muafiyet Uygulanacak En Düşük Değerli Tek Meskenlerine İlişkin Bildirim” ile beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine bildirmeleri gerekir.
-Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinden muaftır.
-Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dâhil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması hâlleri hariç),
Değerli Konut Vergisinden muaftır.
İlgili yıl için belirtilen tutarın altında olan taşınmazlar Değerli Konut Vergisinin kapsamına girmediğinden herhangi bir beyannameye dahil edilmesi söz konusu olmayacaktır.
Açıklayacak olursak;
-2022 yılı emlak vergisi değeri 6.173.000 TL’nin altında kalan taşınmazlar, ile
-2022 yılı emlak vergisi değeri 6.173.000 TL’yi aşıp 2023 yılı emlak vergisi değeri 9.967.000 TL’yi aşmayan konutlar için,
Değerli Konut Vergisi Beyannamesi verilmeyecek ve vergi ödenmeyecektir.
2023 yılı Değerli Konut Vergisi tarifesi nasıl?
Emlak Vergisi Kanunu’nun 29. maddesi uyarınca belirlenen bina vergi değeri 9.967.000 TL üzerinde olanlar Değerli Konut Vergisine tabidir.
Emlak Vergisi Kanununa göre, Değerli Konut Vergisine tabi olacak meskenlerin alt sınır değeri ile bunlara uygulanacak vergi tarifesi her yıl yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılarak tespit edilmektedir.
2023 yılında uygulanacak olan Emlak Vergisi Kanununun 44’üncü maddesinde yer alan vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları, 2022 yılına ait değerlerin 2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı olan % 122,93/2 = % 61,46 oranında artırılması suretiyle belirlenmiştir:
2023 yılında Değerli Konut Vergisi için uygulanacak tarife tutarı aşağıdaki gibidir.
9.967.000 TL ile 14.951.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil)
9.967.000 TL’yi aşan kısmı için (Binde 3)
19.936.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil)
14.951.000 TL’si için 14.952 TL, fazlası için (Binde 6)
19.936.000 TL’den fazla olanlar
19.936.000 TL’si için 44.862 TL, fazlası için (Binde 10)
Değerli Konut Vergisinin beyanı nereye ödenecek?
2022 yılı vergi değeri 6.173.000 TL’yi aşan ve mesken olan taşınmazların 2023 yılı vergi değeri 9.967.000 TL ve üzeri ise, 20 Şubat 2023 Pazartesi günü sonuna kadar Değerli Konut Vergisi beyannamesinin verilmesi kanunen zorunlu.
Ödeme içinse, 2023 yılı Şubat ve Ağustos ayı sonuna kadar iki eşit taksitte yapılacak.
Yukarıda detaylarına yer verdiğim üzere;
Değerli konut vergisinin mükellefi iseniz, Değerli Konut Vergisi Beyannamesini mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle, 20 Şubat 2024 gün sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine vermek zorunluluğunuz bulunuyor.
Mükelleflerin beyannamelerini elektronik ortamda kendileri gönderebilecekleri gibi aynı zamanda 3568 sayılı Kanun uyarınca Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirler ile sözleşme imzalamak suretiyle e-beyanname şeklinde de verebilecekleri ve beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda, beyannameye eklenecek olan bina vergi değerini gösteren belgenin, beyannamenin verilmesini takip eden 15 gün içerisinde elden veya posta yoluyla ilgili vergi dairesine de verilebileceğini hatırlatalım..
