Cezaların Artırılmasına İlişkin 571 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Yayımlandı.
Hatırlayacak olursak, 28.07.2024 tarihli 7524 sayılı Kanunla vergi mevzuatına yönelik önemli düzenlemeler yapılmıştı.
Bu düzenlemelerin bir bölümü de vergi usul mevzuatında yer alan usulsüzlük cezaları olup, 19.10.2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 571 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle Usulsüzlük Cezalarına ilişkin düzenlemelere yer verildi.
Bugünkü yazımda, vergide cezaların artırılmasına yöneleik yeni düzenlemelere ve uygulama detaylarına bir göz atalım.
KAYITDIŞI FAALİYETLERE YÖNELİK VERGİ ZİYAI CEZASININ ARTIRIMLI UYGULANMASI
Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesinde yapılan değişiklikle, mükellefiyet tesis ettirmeksizin kayıt dışı faaliyette bulunan ve bu suretle vergi ziyaına sebebiyet veren mükelleflere kesilecek vergi ziyaı cezasının yüzde elli artırılarak uygulanacağı hükme bağlandı.
Bu kapsamda, kayıt dışı faaliyetleri sonucu gelir elde eden ve bu faaliyetleri ile gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında tutmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet veren mükellefler için vergi ziyaı cezaları 7524 sayılı Kanunun yayımı tarihi olan 2/8/2024 tarihinden itibaren %50 artırımlı uygulanacağını belirtelim.
Bununla birlikte, sonraki dönemlerde vergi dairesinde kayıtlı olarak faaliyet gösteriliyor olsa bile, kayıt dışı faaliyette bulunulan dönemlere yönelik aynı vergi türü ve vergilendirme dönemine ilişkin sonraki bir tarihte yeni bir tarhiyat yapılması durumunda da aynı artırım hükmü uygulanacağını hatırlatalım.
ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI ARTIRIMLI UYGULANACAK
Yapılan düzenleme ile, özel usulsüzlük cezalarının tutarları önemli ölçüde artırıldı.
7524 sayılı Kanunun ile Vergi Usul Kanununun özel usulsüzlük cezalarını düzenleyen 353’üncü maddesinde değişiklik yapılmış olup, anılan Kanuna özel usulsüzlük cezalarının her bir tespit için artan tutarda uygulanmasını öngören ve aşağıdaki tabloda gösterilen (2) sayılı cetvel düzenlendi.
Vergi usul Kanunun 571.nolu tebliği ile yapılan açıklamalara ve örneklere yer verelim;
- Fatura düzenlememe fiili nedeniyle mükellefe her bir fatura için 10.000 TL’den az olmamak üzere faturaya yazılması gereken meblağın yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmekte, bu belgeleri almayanlar hakkında da alıcının durumuna göre belirlenecek tutarda özel usulsüzlük cezası kesilecek.
- Fatura düzenleme yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef hakkında faturanın düzenlenmesi gereken süreyi takip eden 5 iş günü içerisinde idarenin bilgisine girmeden önce, alıcı tarafından idareye ihbar niteliğinde bildirimde bulunulursa, mükellef adına kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 3 kat artırımlı şekilde uygulanacak.
- Ceza kesilmesi, her bir belge türü bazında ayrı ayrı ve takvim yılı esas alınarak takip edilecektir. Yani, faturanın hiç düzenlenmemesi fiili sebebiyle ayrı, aynı bentte yer alan gider makbuzunun alınmaması veya düzenlenmemesi ayrı ayrı arttırımlı ceza uygulamasına tabi olacak.
- Aynı takvim yılı içerisinde mükellef adına ikinci kez fatura düzenlememe nedeniyle tespit yapıldığında, Kanuna bağlı (2) sayılı cetvelde yer alan 20.000 TL’nin 3 katı olan 60.000 TL’den az olmamak üzere faturaya yazılması gereken meblağın yüzde 10’u olarak hesaplanan tutarın 3 katı tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Fatura almak zorunda olan alıcı durumu 5 iş günü içerisinde vergi dairesine bildirirse alıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
- Fatura yerine, Vergi Usul Kanunu kapsamında olmayan belgelerin düzenlenmesi durumunda cezalar 2 kat artırımlı uygulanacak.
- Kanunun 353’üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (2) numaralı bentlerinde belirtilen belgeler yerine, vergi usul mevzuatında sayılmayan belgelerin düzenlenmesi durumunda, bu belgeleri düzenleyen mükelleflere maddede yer alan özel usulsüzlük cezaları 2 kat artırımlı uygulanacak.
Fatura düzenleme ve alma yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda hem satıcıya hem de alıcıya ayrı ayrı cezalar uygulanacaktır.
- Ödeme Kaydedici Cihaz fişi düzenlememe yönünden ilk tespit olması durumunda, mükellef adına düzenlenmeyen fatura adeti kadar 10.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. ÖKC fişi düzenlememe yönünden ikinci tespit olması durumunda, bir adet ÖKC fişi için mükellef adına 3 kat 20.000 TL toplamda 60.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecek.
- Yazar Kasa fişi almayan nihai tüketicilere de 5.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
- Bir nihai tüketicinin fatura düzenlememe durumunu beş iş günü içinde vergi dairesine bildirmemesi halinde de 5.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
DİJİTAL ORTAMDA İLAN BİLGİLERİNİN EKSİK BİLDİRİLMESİ
Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesinde; dijital ortamlarda yapılan reklam, ilan, satış ve kiralama gibi faaliyetlerine ilişkin bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin, bu yükümlülüklerine ilişkin olarak bildirimde bulunmamaları ya da bildirimlerini eksik veya yanıltıcı bir şekilde yapmaları durumunda uygulanması gereken özel usulsüzlük cezası yeniden belirlendi.
Bu kapsamda söz konusu fiilleri işleyenler hakkında; bildirilmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirilen her bir bilgi ve diğer yükümlülükler için ayrı ayrı özel usulsüzlük cezası kesilecek.
Bildirim görevini eksik yerine getiren mükellef adına, bildirilmeyen ve eksik bildirilen her bir ilan bilgisi için ayrı ayrı olmak üzere 20.000 TL özel usulsüzlük cezası kesileceğini belirtelim.
Eğer bildirilmeyen ilan bilgisi için mükellef adına kesilmesi gereken ceza maddede yer alan üst sınırı aşarsa, kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınır olan 10 milyon TL olarak uygulanacak.
Dijital ortamdaki reklam, ilan, satış ve kiralama bilgilerine ilişkin bildirimlerin yapılmaması, eksik veya yanıltıcı yapılması durumunda özel usulsüzlük cezası her bir bildirim için üst sınır nazara alınarak kesilecek.
VERGİ CEZALARINDA İNDİRİM VE UZLAŞMA DURUMU
2024 yılı için 23.000 TL’yi aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının vadesinden itibaren 30 gün içinde ödenmesi halinde, cezada yüzde 75 oranında indirim yapılacaktır.
Ceza, bu tutarın üzerindeyse, indirim oranı yüzde 50’dir.
2024 yılında 23.000 TL’yi aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları uzlaşma kapsamı dışında olduğunu hatırlatalım…
