Ülkemizin ulaştırma politikalarının 2002 yılından sonra değiştiği, AK Parti’nin iktidara gelip yönetimi devralmasıyla havalimanı ve hava araçları sayısının arttığı, buna bağlı olarak da havayoluyla seyahat eden yolcu sayısının da büyük artış gösterdiği her fırsatta Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, DHMİ, SHGM ve özel sektördeki yöneticilerce dile getirilir.

Geride bıraktığımız Kurban Bayramı’nda yaşanan yoğunluğa bakarak iç hatlarda havayolu seyahatlerinin rekor bir artış gösterdiği dile getirildi. Acaba öyle mi?

Örneğin, en çok yabancı turist ve en çok yerli turist alan Antalya Havalimanı’na 23 Haziran 2023 günü, dış hatta 988 uçak inerken, iç hatta bu sayısı sadece 149 uçak olarak gerçekleşmiştir.

Yani, dış hatta 173 bin yolcu gelirken, iç hatta bu sayı yalnızca 22 bin kişidir. Antalya böylede diğerleri çok farklı mı? İstanbul, Sabiha Gökçen, Dalaman ve Bodrum meydanlarına gelen dış hat uçak ve yolcu sayısı her zaman iç hat uçak ve yolcu sayısından çok fazladır.

2021 rakamlarına göre 85 milyon nüfusu olan 780 bin 576 kilometrekarelik çok geniş bir coğrafyada 58 havalimanı bulunan koca bir ülkenin iç hatlarda seyahat eden yolcu sayısının az olduğu yapılan bilimsel araştırmalarla sabittir.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2022 yılı faaliyet raporuna baktığımızda, 182 milyon 333 bin olan toplam yolcu (dış hat iç hat ve transit) sayısında iç hat yolcu sayısı 78 milyon 670 bin olmuştur.

Demek ki, Türk halkı havayoluyla değil, ezici çoğunlukla karayoluyla seyahat etmek zorunda kaldığı acı bir gerçek. Dışişleri Bakanlığı, İkili Ekonomik İşler Genel Müdürlüğü’nden Adnan Keçeci “Türkiye’de Karayolu Taşımacılığı” adlı çalışmasında diyor ki; “Ülkemizdeki yolcu taşımacılığının yüzde 95,2'si karayoluyla yapılmaktadır.”

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre “Yurt içi yolcu taşımada; 2000 yılında yüzde 1,8 olan havayolunun payı 2021 yılında yüzde 6,3’e çıkmış, yine aynı dönemde yüzde 95,9  olan karayolunun payı yüzde 92,7’ye inmiştir.”

Deniz ve demiryolu payı çok da önemli olmadığına göre, ortada yalın bir gerçek var ki, Türk halkı uygarlığın bir nimeti olan havayolu ulaşımından yeterince yararlanamıyor. O halde bir sınıflama yaparsak halkımızın zorunluluktan kaynaklanan seyahat alışkanlıklarını üçe ayırabiliriz. Uçağa hiç binmeyenler, ara sıra uçağa binenler ve her zaman uçakla seyahat edenler. İstatistiklerdeki kişiler bunlar olsa gerek. Yani, hep aynı kişiler.

Elbette, zamandan tasarruf sağlayan, karayoluna göre daha güvenli olan uçak yolculuğunu herkes ister, fakat giderek daralan alım gücü bunun önünde engel.

Halkımızın büyük bir çoğunluğu uçağa binemezken, bunun farkında olmalarına rağmen havayolu şirketlerinin (Ki bunlar THY/AnadoluJet, Pegasus, Sun Ekspres ve Free Bird uçağıyla ve Fly Kıbrıs adıyla uçuş yapan KKTC’li bir turizm şirketidir)

iç hat bilet satışından kar edemediklerini ve bilet fiyatlarının diğer ülkelere göre çok ucuz olduğunu bir kez daha dile getirip “Tavan fiyat”ın arttırılmasını

Ankara’da üst makamlardan istediler. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla önce Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu ile görüştüler.

Önceki Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım tarafından 2013 yılında ihdas edilen ve tek yönde 299 TL olan tavan fiyat, 2014’te 309 TL’ye, 2017’de 352 TL’ye yükseltilmişti. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen ve hiçbir zaman aynen hayata geçirilemeyen bu sözde uygulama 2021’de 499 TL’ye, 2022’de ise 599 TL’ye çıkarıldı. En son olarak 1150 TL olan tavan (En yüksek) uçak bilet fiyatı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı onayıyla 1650 TL’ye çıkarıldı.

Havacılar, bu fiyatı da az bulduklarını, tekrar bir fiyat artış isteyeceklerini de TÖSHİD (Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği) Başkanı Mehmet T. Nane’nin açıklamasıyla duyurdular.

Fakat, ne hikmettir bilinmez yüksek veya düşük sezon hiç fark etmiyor bu tavan fiyattan bilet almak mümkün olamıyor.

Havacılığın kuralı bu olsa gerek ki en son satılan bilet en pahalı bilettir ilkesi uyarınca erken al, ucuz al tavsiyesini her zaman uygulayabilmek mümkün değil.

THY’den ayrılarak yeni kurulacak A Jet şirketinin LCC (Low cost carrier) denen ucuz bilet satacak bir şirket olması düşünülüyormuş. Şu an uygulanan tarifeden daha ucuza bilet satmasının mümkün olamayacağını hiç unutmadan fazla hayale kapılmayalım.

Her şeyin fiyatı artıyor. Uçak bilet fiyatı da doğal olarak artacaktır. Otobüsten uçağa terfi etme dönemi geride kalmış olup, bundan sonra birçok uçak yolcusu ne yazık ki otobüs yolculuğuna dönmek zorunda kalacaktır. Uçak yolcuları artık bir avuç azınlık görülürse hiç şaşmayın.

Mutlu yarınlar Türkiye’m.

musaalioglu@gmail.com

————————————————————-

Anadolu Jet, A Jet Airlines’a dönüştü

Türkiye’nin 14’üncü havayolu şirketi

Türk Hava Yolları’nın alt markası olan Anadolu Jet, A Jet Hava Taşımacılığı A.Ş adıyla Türkiye’nin 14’üncü havayolu şirketi olarak, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden Uçuş İşletme Ruhsatı (AOC-Air Operator Certificate) almak için hazırlıklara başladı.

Yeni şirketin kuruluşuyla ilgili olarak THY tarafından geçen hafta Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamada AnadoluJet markasının değiştirilerek. “AJet Hava Taşımacılığı Anonim Şirketi” olarak faaliyetlerine devam edeceği bildirildi.

KAP’a yapılan açıklamada “Yönetim Kurulumuzca Ortaklığımızın AnadoluJet markasının global standartlarda düşük maliyetli havayolu olarak faaliyetlerine devam edebilmesi ve pazardaki rekabetçi konumunu güçlendirebilmesi amacıyla faaliyetlerinin yüzde 100 Türk Hava Yolları iştiraki olarak kurulacak olan ve sermayesi 450 milyon TL olacak AJet Hava Taşımacılığı A.Ş altında devam ettirilmesine karar verilmiştir” denilmişti.

2008 yılında kurulan ve merkezi Ankara’da olan AnadoluJet, filosundaki 81 uçak ile iç hatlarda 41 nokta ve 74 hat; dış hatlarda ise 48 nokta ve 90 hat olmak üzere toplamda 89 nokta ve 164 hatta uçuyor. Anadolu Jet’ın İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı çıkışlı dış hat seferleri 29 Mart 2020 tarihinde başladı.

Yeni rotalarla yakın coğrafyalarda çok önemli bir potansiyel oluşturan Anadolu Jet’ın performansının yabanca yatırımcı şirketlerin dikkatini çektiği söyleniyor.

THY Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, bir süre önce yaptığı açıklamada Anadolu Jet’ten kurulmasını müjdeler gibi A Jet diye bahsederek şunları söylemişti “Malum şu anda AnadoluJet filosunda wetlease uçaklar dahil 81 adet uçağımız var. Bunun 12 adedi A321neo, 4 adedi A320neo ve 8 adedi B737-8max olmak üzere toplam 24 adedi yeni nesil uçaklar. 2023 sonuna kadar 2 adet A321neo, 2 adet B737-8max ve 1 adet uçağını AJet için teslim alacağız. ToA321plam uçak sayısı 86 olurken, yeni nesil sayısı 28 olacak. (Yeni nesil uçak oranı ise yüzde 33’e yükselecek.) Şu anda yapılmış anlaşmalarımızla da 6 adet B737-8max uçağı 2024 yılında teslim alınacak. Bunun dışında 2024 sonuna kadar teslim alınacak şekilde 20 civarında yeni nesil uçağın kiralanmasına yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Bu uçakları kiralamamız ve 13 adet wetlease klasik uçağı filodan çıkartmamız durumunda, 2024 sonunda AJet filosu toplam 99 uçağa çıkacak. Yeni nesil uçak sayısı 54’e ve yeni nesil oranı ise yüzde 55’e yükselecek”

Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat da Linkedin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda uçuş tarihi olarak 2024’ün ilk çeyreğini göstererek şunları söyledi:

“Gelecek 10 Yıllık Stratejilerimiz” çerçevesinde, AJet’imizin kuruluş çalışmalarını başlattık. Hayırlı olsun! 6 aydır diğer gerekli çalışmalarla beraber AJet’in kendi özel rezervasyon sistemini oluşturmaya başlamıştık. 2024’ün ilk çeyreğinde gökyüzüyle buluşarak milletimize hizmet etmeye başlaması dileğiyle.”

Kendilerini, LCC -(Low Cost Carrier) düşük tarifeli havayolu şirketi olarak tanımlayan Pegasus gibi aynı kulvarda faaliyet gösterecek olan AJet’ın tescil edilmesiyle, Türkiye’de sayıları 14’e çıkacak olan, üçü sadece kargo, 10’u da kargo ve yolcu olmak üzere faaliyet gösteren 13 özel havayolu şirketi şunlar.

1- Türk Hava Yolları A.O.

(Turkish Airlines) 

2- Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş. (Pegasus Airlines)

3- Güneş Ekspres Havacılık A.Ş.,

(Sun Express) 

4- Turistik Hava Taşımacılık A.Ş., (Corendon Airlines)

5- Hürkuş Havayolu Taş. ve Tic. A.Ş.,

(Free Bird Airlines) 

6- Cortex Havacılık ve Turizm Tic. A.Ş., (Southwind Airlines)

7- Tailwind Havayolları A.Ş., 

8- Air Anka Hava Yolları A.Ş., 

9- Mavi Gök Havacılık A.Ş., (Mavi Gök Airlines) 

10- BBN Havacılık A.Ş (BBN Airlines).

Kargo havayolu şirketleri:

11- MNG Havayolları ve Taşımacılık A.Ş., 

12- ULS Havayolları Kargo Taşıma A.Ş.

13- ACT Hava Yolları A.Ş.