DİŞ HEKİMİ KORKUSU

Dr.Gözde AYSEL 16 Oca 2022

Dr.Gözde AYSEL
Kliniğe gelen hastaların çoğundan aynı cümleyi duyarız.

Kliniğe gelen hastaların çoğundan aynı cümleyi duyarız. “Bu koltuktan hiç hoşlanmıyorum!”. Peki neden herkeste bu kadar diş hekimi korkusu var? Nedir bu koltuğu hastalar için bu kadar ürkütücü yapan? 

Dentofobi ne demektir?

Dentofobi en genel tanımı ile kişinin diş hekimi korkusu yaşaması durumudur. Bu korku her yaşta görülebilir, ancak diş hekimine giderken yaşanan basit kaygı ile dentofobiyi birbirine karıştırmamak gereklidir. Diş hekimine gitme düşüncesi sizde kaygı yaratıyor olabilir, ancak bu kaygı kararlarınızı etkiliyorsa, yaşadığınızın dentofobi olma ihtimali çok yüksektir. Kişinin diş kontrollerinin aksamasına neden olan bu korku, diş tedavilerini yaptırmamasına hatta ciddi diş ağrıları yaşamasına rağmen diş hekimine gitmemesine de neden olur.

Genellikle geçmişte yaşadığımız travmalar, kötü tecrübeler, bize tüm hayatımız boyunca eşlik eder. Çocuklukta tam olarak uyuşturulmadan yapılan bir dolgu, çekilen bir diş, hatırlanacak travmatik bir anı olabilir. Çocukların yetişkinler tarafından diş hekimiyle korkutulması, diş tedavisinin bir ceza unsuru olarak gösterilmesi gibi faktörler de fobi derecesinde bir korku oluşmasına yol açabilir. Bir diğer unsur ise, zaten huzursuzlukla gidilen diş hekiminin ilgisiz tavrı olabilir. Diş hekiminin hastasına ilgili ve anlayışlı yaklaşması, tedaviden korkan hastalara tedaviye başlamada aceleci davranmaması, hastanın tüm sorularını detaylı bir şekilde yanıtlaması, kısacası daha ilgili bir tavır içerisinde olması hastaları ciddi oranda rahatlatır. Bu nedenle dentofobi konusunda diş hekimlerinin tutum ve davranışlarının son derece önemli olduğunun altını çizmek gerekir.

Elbette diş hekimi korkusu hafife alınmaması gereken bir durumdur. Bazı kişilerde bu korku hafif düzeyde olurken bazı kişilerde çok daha şiddetli düzeyde olabilir. Korkuyu yenmek için öncelikle tam olarak sizi korkutan unsurun ne olduğunu tespit edebilirsiniz. Bazı hastalar diş muayene koltuğundan korkarken bazı hastalar sesli olarak çalışan tıbbi aletlerden korkar. Kanama olmasından, diş hekiminin tedavi sırasında elinin kaymasından, tedavi sırasında ya da sonrasında ciddi düzeyde ağrı yaşamak da korku kaynağı olabilir. Bu kaynağı tespit etmeniz ve diş hekiminizle bu bilgiyi paylaşmanız, bu korkuyu yenmenizi kolaylaştırır. Şayet ileri düzeyde bir korku yaşıyorsanız psikolojik destek alabilirsiniz. Çünkü diş tedavilerinin aksatılması çok ciddi sorunlara ve şiddetli ağrıya neden olabilir. Dolayısıyla bu korku ile yaşamak yerine korkudan kurtulmanın yollarını aramak çok daha akılcı bir seçim olacaktır.

Bilinçli sedasyon nedir?

Bu durumu yaşayan hastalar için kliniklerde en çok başvurulan yöntemlerden biri bilinçli sedasyondur. Sedasyon, diş tedavileri esnasında ortaya çıkabilecek olan ağrı, endişe, korku ve mide bulantısını ortadan kaldırmak amacıyla, bir uzman eşliğinde yapılan ve derin uyku olarak da adlandırılan işlemin adıdır. Sedatif ilaçların etkisiyle uykuda olan hasta, yapılan işlemin içeriğini, ağrıyı, hoşlanmadığı sesleri, tedavi sonrasında hatırlamaz. Bu durum, hastanın daha sonraki seanslarda diş tedavisine gelişini de kolaylaştırır. Dental fobiyi yok eder, ağrı algısını ortadan kaldırır. 

Diş hekimi korkusu olan kişilere neler tavsiye edilir?

Hastalar kendilerini güvende hissettiren, kendilerini rahatlatan ve ilgili bir diş hekimini tercih etmelidir.
Tedaviye başlamadan önce hastalar mutlaka yaşadıkları korkuyu hekimlerine söylemelidir. Korku nedeninin ne olduğunun tam olarak belirtilmesi, diş hekiminin hastayı rahatlatmasını kolaylaştırır.
Diş hekimine, akıla takılan tüm sorular çekinilmeden sorulmalıdır. Çoğu zaman yapılacak her işlemin hasta tarafından biliniyor olması, söz konusu korkunun azalmasını hatta tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilir.
Sakin kalmaya çalışmak, derin nefes alıp vermek stresten ve gerginlikten uzaklaşmanızı sağlayabilir.
Randevunuzu olabildiğince sabah saatlerinde almaya çalışmanızda fayda olacaktır.
Kalp çarpıntısı, solunum sıkıntısı yaşayacak düzeyde bir fobiye sahipseniz, doktorunuza da danışmak kaydıyla onun reçete ettiği bir sakinleştirici ilacı alabilirsiniz.
Birden fazla sayıda tedavi uygulanması gerekiyorsa öncelikle en kısa süreli olan tedavinin yapılmasında fayda olacaktır. Uzun süreli tedavilerin sona bırakılması çok daha doğru olur.
Düzenli olarak diş kontrollerine giden hastaların diş hekimi korkusundan daha kolay kurtulduğu gözlemlenir.    

Bütün bunlara ek olarak, diş tedavilerinde kullanılan teknoloji ve materyaller, hastanın konforunu artırmaya yönelik sürekli olarak geliştirilmektedir. Geçmiş dönemlerden bildiğimiz ağrılı diş tedavileri artık oldukça geride kaldı. Günümüzde tedavi edilecek bölge etkili anestezilerle uyuşturularak, hasta hiçbir acı, ağrı, sızı hissetmeden tedavi süreci tamamlanmış oluyor. Tedavi sonrasında da diş hekiminiz tarafından reçete edilen ağrı kesici ilaçlarla yaşanabilecek ağrı kontrol altına alınıyor.