AĞIZ HİJYENİNİN ÖNEMİ

Dr.Gözde AYSEL 20 Şub 2022

Dr.Gözde AYSEL
Tüm Yazıları
Diş taşı oluşumu hemen hemen herkeste görülmektedir.

Diş taşı oluşumu hemen hemen herkeste görülmektedir. Bunu önlemenin tek yolu doğru bir ağız hijyeni sağlamak ve düzenli diş hekimi kontrolüne gitmektir. Diş taşı zararsız gibi görünse de temizlenmezse diş eti hastalıklarına hatta diş kaybına yol açabilir. 

Diş taşı, dişlerin yüzeyinde biriken bakterilerin tükürükle birleşerek plak oluşturmasına ve zamanla bu plağın sertleşmesiyle oluşur. Diş taşları en çok alt ön dişlerin arka yüzeyinde ve üst dişlerin yanaklara bakan yüzeylerinde oluşur.

Diş taşı neden oluşur? 

Diş taşının oluşmasının temel sebeplerinden biri dişlerin etkin fırçalanmamasıdır. Günde iki kere diş fırçalayan kişilerde bile diş taşı görülebilir. Diş taşı oluşmaması için önemli olan dişin doğru teknikle fırçalanmasıdır. Dişler, diş eti sınırından aşağıya doğru süpürür hareketle, her bir dişe en az 5-6 kez fırça gelecek şekilde fırçalanmalıdır. Tam bir ağız bakımı için fırçalama sonrası diş ipi ya da ara yüz fırçası ile diş araları temizlenmeli, ağız çalkalama suyu ile gargara yapılmalıdır. Diş taşı zararlı değil ama diş kaybına yol açabilir!

Diş taşı vücuda birebir zararlı gibi gözükmez, ancak diş taşları yemek artıklarından ve bakterilerden meydana gelmektedir ve diş etinde periodontal rahatsızlıklara neden olmaktadır. Diş taşının kronikleşmesi sonucunda diş etinde enfeksiyonlar oluşmaya başlar, bu enfeksiyonlar zamanla çene kemiğinde yıkımlara neden olur ve oluşan enfeksiyonlar diş köküne kadar ilerleyerek diş kaybına sebebiyet verebilir. 

Diş taşı temizliğinin zararı var mıdır?

Hastalarımızdan en çok gelen sorulardan biri diş taşı temizliğinin zararlı olup olmadığıdır. Hekim kontrolünde yapılan diştaşı temizliğinin zararı olmayacağı gibi, düzenli kontrollerle senede 1-2 kere yapılması önerilir. Hastalar diş taşı temizliği sonrasında genellikle iki sorun ile karşılaşırlar. Birincisi temizleme sonrası oluşan diş eti kanamasıdır, bu problem hekiminizin size önerdiği şekilde, dişler doğru fırçalandıkça ve ağız gargaraları yardımıyla birkaç gün içinde hızlı bir şekilde ortadan kaybolur. İkinci problem ise diş hassasiyetidir ancak bu sorun da bir iki hafta içinde tamamen geçer. 

Kişiler yılda bir ya da iki kere diş hekimine giderek rutin kontrollerini yaptırmalıdır. Böylece diş taşı oluşumu da erkenden fark edilir. Diş taşı temizliği gereklilik sıklığı, hastanın hekime hangi aralıklarla gittiğine ve doğru bir ağız bakımının yapılıp yapılmamasına göre değişiklik göstermektedir. 

Ağız ve diş bakımı 

Diş fırçaları günümüzde artık yumuşaklık derecelerine göre seçilmemektedir. Kişilerin diş yapısına göre, dişlerde meydana gelebilecek rahatsızlıkların yatkınlığına göre diş fırçası seçilmelidir. Yine manuel temizlemenin yeterli olmadığı hastalarda, döner fırça sistemleri ağız içi temizlemeye oldukça yardımcı ürünlerdendir. Yeterli sürede ve doğru kuvvette uygulandığında plak birikimine engel olduğu net şekilde ortaya konulmuştur. Dil fırçalama da ihmal edilmemeli, özel dil fırçası kullanarak dil üzerindeki bakteriler de temizlenmelidir. Kullanılacak diş macunu da hassasiyetinize, şikayetinize göre seçilmeli, uygun miktarda kullanılmalıdır.

Ağız hijyeni açısından olmazsa olmaz bir ürün diş ipidir. Unutulmamalıdır ki diş fırçasıyla dişlerin sadece 3/5 ilk alanı temizlenebilirken, 2/5 ilk dişler arası alan diş ipiyle temizlenebilir. Dişler arası biriken besin artıkları çürüklere, ciddi dişeti rahatsızlıklarına yol açabilirken, hiçbir problem yokken dahi, sadece besin birikimi sanki dişte kanal tedavisi gerektiren çok büyük bir çürük varmış gibi ağrı yaratabilir. Kişinin dişleri arasında fazla açıklık varsa diş ipi yeterli temizliği sağlamayabilir, bu gibi durumlarda ara yüz fırçası kullanmalıdır. Ara yüz fırçalarının da farklı çeşitleri olduğu için yine bir hekime danışarak kişiye en uygun olanı seçilmelidir.

Ağız çalkalama suları da gece yatmadan önce, fırçalamadan sonra önerilir. Dezenfekte edici özellikleri bulunan ağız gargaraları günlük rutinin bir parçası olmalıdır. 

Dişeti problemleri yaşayan ya da sabit protez kullanan hastalarda ağız duşu denilen temizleme sistemi ile dişler arasında besin birikimine engel olarak diş taşı, çürük oluşumu ya da ağız kokusu engellenebilir. Yüksek basınçlı su fışkırtarak temizlik sağlayan bu ürünler özellikle fırçanın ulaşamadığı diş arası ya da protez gövde altı bölgelerinde çok etkilidir.

Ağız ve diş bakımında hangi ürünlerin kullanılması gerektiği kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bu noktada hekiminiz diş yapınıza göre sizi bilgilendirerek birlikte karar verebilirsiniz.