Lafı getirmek istediğim konu teyit merkezi olarak görev yapan sözüm ona bağımsız kurumların takındığı taraflı tavır.
Sosyal medya kocaman bir çöplük ve bu çöplüğün içinden her gün yeni pislik türevleri çıkıyor. Bunlardan en meşhurları yalan haberler. Gerçekliği arzu edilen yalan haberler ülkelerde seçimleri etkileyecek bir silaha dönüşebiliyor. Rusya’nın ABD seçimlerini manipüle etmek üzere Makedonya’da bir köyü yalan haber merkezine dönüştürdüğü yazılmıştı bir ara. Can sıkıntısından uydurulan yalan haberlerden söz etmiyoruz, endüstriyel olarak üretilen veya çarpıtılan haberlerle yapılan algı yönetimi bahsettiğim. Bu alandaki kirliliği ortadan kaldırmak üzere Facebook ve benzeri platformlar yalan habere karşı savaş açtılar. Uzun vadede platformlarının güvenliğini tehdit eden bir gelişme olduğu için ticari olarak zararlı görüyorlar. Bu nedenle haberlerin doğruluğunu teyit edecek mekanizmalara ihtiyaç duyuyorlar. Yapay zekâ henüz insanların fenalıklarıyla başa çıkacak kadar gelişmedi. Hem sonra yapay zekanın nötr veya ahlaklı bir bakış açısına sahip olacağını kim söyledi.
Lafı getirmek istediğim konu teyit merkezi olarak görev yapan sözüm ona bağımsız kurumların takındığı taraflı tavır. Facebook tarafından akredite edilen bu kurumlar, milyonlarca takipçisi olan sayfaları yalan haberleri gerekçe göstererek kapatıyor ya da bloke ediyor. Ama bunu yaparken sadece belirli dünya görüşüne sahip olanların üzerinde duruluyor. Diğerlerine ise göstermelik ikazlar verilip yalanlar hasıraltı ediliyor. Yani? Sansürün acımasız haliyle tüm verilerimizin bulunduğu bir merkez tarafından kuşatılmış durumdayız. Haber alma hakkını savunması gereken kamu kurumlarının bu konuyla ilgili girişimlerinin olması bir yanan konunun varlığından haberdar olduğunu bile düşünüyorum.
O zaman tüm bunları neden yazıyorum. Gıdada organik olana yöneldiğimiz gibi haberde de organik olana talep göstermeliyiz. Çoğu sağlığa zararlı olan haberlerin vücudumuzu değilse bile ruhumuzu tahrip ettiği aşikâr. Bunun çözümünü de ne Facebook’tan ne de ideolojik angajmanı olan teyit sitelerinden alabiliriz. Gerekli olan haber merkezlerinde gerçek habercilerin yer alması ve olur olmadık gerekçelerle haber standartlarını aşağı çeken tasarruflarda bulunulmaması. Sayısı azaltılmış haber merkezleri ticari açıdan kısa vadede fayda sağlarken, orta ve uzun vade için marka değerini tahrip ediyor ve toplumdaki adalet duygusunu ve gerçeklik hissini ortadan kaldırıyor. İstismar üzerine kurulmuş bir düzen bu sayede yeşeriyor.
Birbiri ardına açılan yabancı haber sitelerini bir de yalan ve dahi manipülatif haberler gözüyle inceleyin ve üretilen haber sayısının nasıl milli güvenliği tehdit eden noktaya geldiğini görün. Vakit henüz çok geç değilken doğruluk ve inandırıcılık limanına dönmekte fayda var. Güvenilirlik yani emin olunma hali hepimizin ihtiyaç duyduğu düzlem. Peygamber Efendimizin nübüvvetini kabul etmeyenlerin bile teslim ettikleri gerçek onun el-emin yani güvenilir bir kişi olmasıydı. Toplum olarak gerçekliğimizi teyide muhtaç teyitçilere bırakırsak başka bir bela aramamıza gerek kalmayacak. Bunun için de atacağımız ilk adım kendimizin güven vermesi. Sonra? Yalancı yakacak mum bile bulamaz.