Uganda, Doğu Afrika’nın denize kıyısı olmayan bir ülkesi... Komşuları kuzeyde Güney Sudan, batıda Kenya, doğuda Kongo, güneyde de Tanzanya ve meşhur Viktorya Gölü… Eski bir Britanya kolonisi olan Uganda’da geçen hafta neler olduğuna bir göz atalım.

Uganda’da geçen yaz yaşanan kuraklık, şeker üretimini olumsuz etkiledi. Kilogramı 3.500 Uganda Şilini (100 Şilin) olan şeker fiyatları geçen hafta itibariyle yüzde 40 zamlanarak 5.000 Uganda Şilini (170 Şilin) civarına yükseldi. Uganda’ya komşusu olan Kenya köylerinin ana gelir kaynağı olan ucuz Uganda şekeri ticareti de zora girmiş oldu. Kenya’da Uganda şekeri fiyatları hala kilogramı 120 Şilin civarında satılıyor. Bu durum hem Ugandalı şeker üreticilerini hem de Kenyalı tüccarları zorluyor. Ugandalı üreticiler kar oranlarının iyice düştüğünü belirtirken Kenyalı satıcılar zarar ettiklerinden şikayetçi… Uganda’da geçen yıl yaklaşık 420 bin ton şeker üretildi, bunun 32 bin ton kadarı Kenya, Ruanda ve Güney Sudan’a ihraç edildi. Kenya muhalefeti geçen yıl Uganda-Kenya arasında imzalanan şeker ticareti anlaşmasını eleştirerek artan şeker fiyatlarına alternatif olarak Brezilya’dan ithal edilmesini talep ediyor. Kenya Devlet Başkanı ise açıklamasında denizaşırı ülkelerden ithalat maliyetindense komşu Uganda’dan şeker ithal etmenin daha karlı olduğunu belirtti.

Uganda’nın eskiden dışlanan Yahudi Cemaati ilk ibadethanesine kavuştu

Uganda’nın Abuyadaya olarak bilinen Musevi cemaati, uzun yıllar resmi din olan Hristiyan toplumdan baskı görüyordu. Farklı etnik gruplardan oluşan Uganda toplumunda olumlu bir gelişme olarak Hristiyanlıktan Museviliğe geçen Abuyadaya cemaatinin ilk sinagogu açıldı. Amerikalı Yahudilerin topladığı bağışlarla inşa edilen sinagoga 300 bin dolarlık asıl büyük katkıyı sağlayan Kaliforniyalı çift Sue ve Ralph Stern’ün anısına Stern Sinagogu adı verildi. Abuyadaya cemaati yaklaşık yüzyıllık bir geçmişe sahip. Diktatör İdi Amin’in 1970’lerde yasadışı ilan ettiği ve özellikle 1980’lerde şiddetli saldırı ve baskılara maruz kalan Abuyadaya cemaati, bugün ibadetlerini rahatça yapabilir hale geldi. Stern Sinagogu kompleksinde iki okul, bir halk evi, bir sinagog, sağlık merkezi, ağaç dikim alanı, misafirhane ve kadınlar için bir sosyal sorumluluk projesi olarak bir de fırın yer alıyor. Yaklaşık 2 bin kişilik bir cemaat olan Abuyadaya, Museviliğe geçmek isteyenlerin başvurularını kabul edip zorlu bir eğitim sürecinden geçiriyor. Abuyadaya’nın sıradaki hedefi, İsrail devleti tarafından resmen bir Musevi grup olarak tanınmak…  

10 Megawattlık Güneş enerjisi santrali açıldı

Devlet şebekesindeki yetersizlikler nedeniyle sık sık elektrik kesintileri yaşanan Uganda’da pek çok iş ve sektör enerji yetersizliğine bağlı ciddi ekonomik kayıplar yaşamaktaydı. Uganda enerji sorununa çözüm olarak yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisine yatırım yapmayı tercih etti. Ülkenin doğusundaki Soroti Köyü’nde kurulan 10 MW’lık güneş enerjisi santrali çalışmaya başladı. 19 milyon dolarlık yatırım, 33 dönüm araziye kuruldu. Üretilen 10 megawattlık elektrik devlet şebekesine aktarılabiliyor. Enerji santralini kuran Eren Renewable Energy Başkan Yardımcısı Christophe Fleurence, üretilen 10 MW enerjinin 40 bin hane, okul, küçük işletme ve son kullanıcıya enerji sağlayacağını belirtti. Uganda’nın şu anda 850 MW’lık enerji üretim kapasitesi bulunuyor. Bunun 645 MW’ı hidro, 101,5 MW’ı termal santrallerden sağlanıyor. Hükümetin verilerine göre nüfus artışı ve artan yatırımlara bağlı olarak enerji ihtiyacı her yıl yüzde 15 oranında artıyor.

Uganda ve Çin hükümetleri yeni anlaşmalarla yakınlaşıyor

Uganda ve Çin hükümetleri imzaladıkları yeni işbirliği anlaşmalarıyla gittikçe daha da yakınlaşıyor. Uganda Başkan Yardımcısı Edward Kiwanuka Ssekandi, Çin’in Uganda Büyükelçisi Zheng Zhu Qiang’ı makamında ağırlayarak teşekkürlerini iletti. Çin, halihazırda ülkenin artan enerji ihtiyacına cevap verebilmek için inşa edilen Karuma ve İsimba barajları ile Entebbe havaalanı yenileme projesi ile Entebbe otoyolu yapım projelerine destek veriyor. Daha önce Çin’in Afrika İlişkileri Sorumlusu, Zimbabve ve Botvana Büyükelçilikleri görevinde bulunan Zheng, yaklaşık 5 ay önce emekli olan Zao Yali’nin yerine atandı. Zheng, Uganda’nın uluslararası arenada Çin’e verdikleri destek için teşekkür ederken iki ülke arasındaki ilişkileri özellikle eğitim, bilişim, yerel yönetim desteği ve kültürel projelerde geliştirmeyi ve güçlendirmeyi planladıklarını ifade etti. 

Uganda’nın spor atağı

Uganda, uluslararası alanda spor atağına kalktı. Uganda 19 Yaş Altı Kadın Milli Hentbol Takımı, son şampiyon Kenya’yı Uluslararası Hentbol Federasyonu Afrika 5B Şampiyonasında 29-23 yendi. Bir önceki turnuvada finallerde Kenya’ya kaybeden Uganda Kadın Milli Takımı da böylece rövanşı almış oldu.

Uganda 20 Yaş Altı Erkek Milli Takımı ise hentbol finalinde Ruanda’ya 38-32 yenilerek ikinciliğe yerleşti. Altı gün süren Afrika 5B Hentbol Şampiyonasına Uganda daha önce 2014’te ev sahipliği yapmıştı. Bu yıl Tanzanya’nın ev sahipliği yapması beklenen şampiyonadan Tanzanya çekilince Uganda şampiyona organizasyonunu üstlenmişti.

Bu arada Uganda Milli Futbol Takımı da 40 yıl aradan sonra ilk kez Afrika Milletler Kupası’na (AFCON) katılma heyecanı yaşıyor. Eski Sırp futbolcu Miletin Srejodevic yönetimindeki Uganda milli takımı, 17 Ocak’ta Gabon’da Gana Milli Takımı ile karşılaşacak. En son 1978’de AFCON’a katılan Uganda Milli Takımı, finallerde Gana’ya yenilmişti. Şimdi yine Gana ile karşılaşacak olan Uganda millileri, 40 yıllık rövanşı almak için heyecanlı.

Deniz kazasında en az 20 ölü

Noel için Viktorya Gölü’nden deniz yoluyla Uganda’ya seyahat eden gemi, Cuma günü kaza yaparak battı. Bukasa Adası’ndan Entebbe şehrine gitmek üzere yola çıkan geminin neden battığı henüz tespit edilemedi. Polis müdürü Richard Musisi yaptığı açıklamada en az 20 kişinin hayatını kaybettiğini, 10 kişinin kurtarıldığını açıkladı. Hayatını kaybedenlerden 4 kişinin cesedine ulaştıklarını söyleyen Musisi, arama çalışmalarının devam ettiğini, yolculardan hiçbirinin can yeleği giymediğini belirtti. Bukasa, daha çok çiftçi ve balıkçıların yaşadığı, turistlerin uğrak noktalarından birisi. Ölenler arasında turist olmadığı belirtiliyor. Kasım ayında da Albert Gülünde yaşanan gemi kazasında 10 kişi hayatını kaybetmişti.