Sürekli değişen kurumlar vergisi oranlarının serüvenine bugün yer verelim.
Evet yanlış duymadınız?
Sürekli değişen kurumlar vergisi oranlarının serüvenine bugün yer verelim.
Kurumların bir dönem faaliyetinin beyan edildiği Kurumlar Vergisi Beyannamesi her yıl nisan ayı içerisinde nihai olarak verilebilir hale geliyor.
Bazı yıllar Gelir İdaresince “Kurumlar Vergisi Beyannamesi”nde süre uzatımına gidiliyor ve nisan sonunda verilmesi kanunen zorunlu olan Kurumlar Vergisi Beyannamesi gelen uzatma süresine kadar bir sonraki ayda da beyan edilip ödenebiliyor.
Her yıl nisan ayında ödenen kurumlar vergisinde de oranlar yıllar ve sektörler itibariyle farklılık gösterip sürekli değişiklik gösterebiliyor.
Ekim 2023 dönemi itibariyle son durumda kurum kazançlarının vergilendirilmesi ve beyanını içeren kurumlar vergisinde değişken vergi oranlarına ve özellikli hususlara bir göz atalım.
YILLAR İTİBARİYLE DEĞİŞKEN KURUMLAR VERGİSİ ORANLARI
Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinin verilerine göre, kurumlar vergisi faal mükellef sayısı Eylül- 2023 tarihi itibariyle açıklanmaktadır.
Buna göre; 2023 yılı hesap dönemine ilişkin Kurumlar Vergisi Beyannamesi verecek mükellef sayısı 1.125.909 olup, beyanname Nisan 2024 döneminde verilecektir.
Kurumlar vergisinin oranı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde tespit edilmektedir ve 7456 sayılı Kanunla 2023 yılının Temmuz ayında yapılan değişiklikten önce de bu oran yüzde 20 olarak tespit edilmişti.
15.07.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7456 sayılı Kanunla kurumlar vergisi oranında önemli bir değişiklik yapılmıştır.
Kurumlar vergisi oranı ve geçici vergi oranına ilişkin genel esaslar, 5520 sayılı KVK’nın 32. maddesinde dokuz fıkra halindeki hükümlerle belirlenmiştir.
7456 sayılı Kanunla da değişiklik yapılmış ve kurumlar vergisi oranı artırılmıştır.
7456 sayılı 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla ek motorlu taşıtlar vergisinin getirilmesinin yanı sıra başta Kurumlar Vergisi Kanunu olmak üzere bazı kanunlarda da önemli değişiklikler yapılmıştır.
Kurumlar vergisi oranları üzerindeki değişkenlik serüvenini takip edelim;
7456 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununda yapılan değişiklikler ile kurumlar vergisi oranı 5 puan artırılmış, ihracattan elde edilen kazançlara uygulanan 1 puanlık indirim 5 puana çıkartılmış, taşınmaz satış kazançlarında uygulanan kurumlar vergisi ve katma değer vergisi istisnası kaldırılmıştır.
-7456 sayılı Kanunun 21 inci maddesi ile 5520 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “%20” ibaresi “%25” şeklinde, “%25” ibaresi “%30” şeklinde, yedinci fıkrasında yer alan “1 puan” ibaresi “5 puan” şeklinde değiştirilmiştir.
-Aynı kanunun sekizinci fıkrasının ikinci cümlesine “göre” ibaresinden sonra gelmek üzere “indirimden faydalananlara bu fıkra kapsamında” ibaresi eklenmiştir.
Sonuç olarak, 7456 sayılı Kanunla KVK’nun 32. maddesinde yapılan değişiklik sonrasında kurumlar vergisi oranları şöyle olmuştur;
-Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden %25 oranında alınır. Bu oran daha önce %20 olup 7456 sayılı Kanunun 21 inci maddesiyle değişen bu oran değişikliğinin yürürlük tarihi, 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15.07.2023 tarihidir.
Buna göre son durumda 2023 Yılı Kurumlar Vergisi Oranı %20'den %25'e çıkarılmış durumdadır.
Banka ve Finansal kurumlardaki Kurumlar Vergisi Oranı %30'dur. Aşağıdaki finansal kurumlar için geçerlidir.
• Bankalar,
• 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler (Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri),
• Elektronik ödeme ve para kuruluşları,
• Yetkili döviz müesseseleri,
• Varlık yönetim şirketleri,
• Sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisi %30 oranında alınır.
• 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15.07.2023 tarihinde uygulanacaktır.
Kurumlar vergisi oranlarında Avrupa ülkeleri kıyaslaması
Dünyada ve Avrupa'daki kurumlar vergisi oranlarını incelediğimizde Avrupa ülkelerinde ortalama %21,5 oranındaki bir kurumlar vergisi karşımıza çıkmaktadır.
Dünya ortalamasında ise %23,4 oranında bir kurumlar vergisi oranı ortalaması bulunmaktadır.
Türkiye ise, yukarıda bahsettiğimiz 7456 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle kurumlar vergisi oranı %23’ten %25’e çıkarılmıştır.
Kanunla yapılan değişiklik 01.10.2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanacaktır.
Özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15.07.2023 tarihinde yürürlüğe girdiğini belirtelim.
Sonuç olarak, kurumlar vergisi oranlarındaki serüveni yukarıdaki gibi özetleyerek Ekim 2023 dönemi itibariyle güncel kurumlar vergisi oranlarını aşağıdaki tabloda iletelim..
Hesap Dönemi |
Kurumlar Vergisi Oranı (%) |
Yasal Dayanak |
2017 |
20 |
Kurumlar Vergisi Kanunu geçici madde 10 |
2018-2020 |
22 |
Kurumlar Vergisi Kanunu geçici madde 10 |
2021 |
25 |
Kurumlar Vergisi Kanunu geçici madde 13 |
2022 |
23 |
Kurumlar Vergisi Kanunu geçici madde 13 |
25 |
Kurumlar Vergisi Kanunu madde 32 |
|
2023 |
25 |
Kurumlar Vergisi Kanunu madde 32 |
30 |
Banka ve Finans Kurumları |