Dünyada yaklaşık 1 milyon 200 bin kişinin ölümüne neden olan Kovid-19'a karşı geliştirilen etkili bir ilaç ve aşı henüz yok!

Dünyada yaklaşık 1 milyon 200 bin kişinin ölümüne neden olan Kovid-19’a karşı geliştirilen etkili bir ilaç ve aşı henüz yok! Klinik denemelerle insanlar üzerinde test edilen günümüzdeki aşı çalışmalarının sayısı ise 36. Kovid-19’a karşı bağışıklık sağlaması hedeflenen aşıların en iyi ihtimalle 2021 ortasından itibaren uygulanabileceği tahmin ediliyor. Aşıların koronavirüse karşı koruyuculuk oranları, yan etkileri, virüsün mutasyona uğrama riski gibi konuların yanı sıra, aşı üretiminin ülkelerin ihtiyacını ne kadar karşılayabileceği de büyük bir soru işareti!

Aşı umudumuz yeni yıla ertelendiğine göre, bizleri Kovid-19’tan koruyacak en etkili yöntem; maske kullanımına ve sosyal mesafeye özen göstererek aşağıdaki kurallara uymak. İşte, Kovid-19’un bulaşmasını önleyecek aşıdan daha etkili, çoğumuzun bilmediği, bazılarımızın da hiçe saydığı etkili 12 yöntem:

1. Eğer, yorgunluk, ateş, öksürük, tat alamama, ishal gibi yakınmalarınız var ise, Kovid-19’a yakalanma ihtimalinizi dikkate alarak evinizde de mutlaka maske takın, eşinizle veya kardeşinizle yattığınız odayı ayırın.

2. Kendinizde grip ya da Kovid-19 belirtilerini gözlemlediğiniz gün, eve dönene kadar markette, otobüste, ofiste, bankada; kısacası nerede olursanız olun; başkalarından uzak durmaya, karşılıklı iletişimde bulunmamaya özen gösterin. Maskenizin ağız ve burun bölgesini iyice kapatmasına dikkat edin. Ellerinizi sık sık yıkayın. Hapşırdıktan, öksürdükten ya da burnunuzu sildikten sonra elinizi yıkama imkanınız yoksa, yanınızda kolonya ya da el dezenfektanı bulunmuyorsa, kapı kolu, zil, asansör düğmesi gibi yüzeylere ellerinizle temas etmekten kaçının.

3. Kovid-19’un kuluçka dönemi 1-14 gün arasında değişiyor. Yapılan araştırmalara göre hastalık sıklıkla temastan sonra beşinci gün ortaya çıkıyor. Kovid-19 tanısı alan biriyle temasınız olduysa, siz yine de 14 günlük sürede hastalığa bağlı belirtilerin gelişebileceğini aklınızdan çıkarmayarak gereken önlemleri alın.

PCR TESTİ YAPTIRDIĞINIZI SAKLAMAYIN VE TEMASTAN KAÇININ!

4. PCR testi yaptırdığınızı çevrenizdekilerden asla saklamayın. Eğer, koronavirüs taşıyorsanız, hastalığı yakın iletişimde bulunduğunuz kişilere bulaştırabilirsiniz. Kovid-19 şüphesiyle test yaptırdığınızı bilmek, aynı evi, aynı ofisi, aynı servisi paylaştığınız insanların en doğal hakkıdır.

5. PCR testinin sonucunu beklerken evde kendinizi izole edin. Kalp, diyabet, hipertansiyon hastası, organ nakli olmuş yakınlarınızla iletişimde bulunmaktan kaçının. Bu süre boyunca mutlaka maske kullanın ve sosyal mesafeyi korumaya itina gösterin. Çalışıyorsanız, durumunuzu yöneticinizle paylaşın. PCR testinin sonuçları belli olana kadar mümkünse izin alarak işe gitmeyin.

TEST SONUCUNUZ NEGATİFSE AMA BİR TÜRLÜ İYİLEŞMİYORSANIZ...

6. Test sonucunuz negatif gelmesine karşın, öksürük, nefes darlığı, tat alamama gibi şikayetleriniz devam ediyorsa ve kendinizi her geçen gün daha kötü hissediyorsanız dikkat! Bu durum PCR testinin yalancı negatiflik vermesinden kaynaklanabilir. Evde, ofiste, sosyal yaşamda aldığınız önlemlere bir süre daha titizlikle uymaya devam edin. Sağlık durumunuzla ilgili hekiminizi bilgilendirin veya mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurun. Hekiminiz sizden yeniden PCR, akciğer tomografisi ve bazı kan testleri isteyebilir.

7. PCR testiniz pozitif çıktıysa, son günlerde temasta olduğunuz kişilerle ilgili filyasyon ekiplerini doğru ve eksiksiz bilgilendirin.

8. Kovid-19 tanısı almanıza karşın hastanede yatarak tedaviniz gerekmiyorsa lütfen karantina sürenizin sonuna kadar evde kalın. Bu kendi sağlığınız için gerekli olduğu kadar, Kovid-19 gibi küresel bir salgında önemli bir vatandaşlık göreviniz, toplumsal sorumluluğunuzdur.

9. Karantinadayken aynı evi paylaştığınız kişilerden kendinizi izole edin. Ortak kullandığınız tuvaletleri, odanızı ve evi sık sık havalandırın. Tek kullanımlık bardak, çatal ve kaşıkla yemeklerinizi yiyin.

TEST YAPTIRMADAN ASLA...

10. Koronavirüsün bulaştırıcılığı belirtiler görülmeden 2-3 gün önce başlar. Hastalığın onuncu gününden sonra virüsün bulaştırıcılık oranı genelde düşmesine karşın, bu süre kişiden kişiye değişmektedir. 21’inci günde bile hala çevresine Kovid-19 yayan vakalar olduğu bilinmektedir.

Peki, korona virüsünden tamamen kurtulduğunuzu nasıl anlayacaksınız? Bulaştırıcılığınız ne zaman bitecek? Bunu anlamanın yolu ise 14 günlük karantina döneminin sonunda birkaç gün arayla yapılacak iki testten geçiyor. 14 gün sonunda farklı günlerde yapılacak iki test sonucunun da negatif çıkması hastalığı yendiğinizi ve artık bulaştırmayacağınızı gösterir. İki haftalık karantina sonunda kendinizi çok iyi hissetseniz bile, testlerle iyileştiğiniz kesinleşmediği sürece evde sosyal mesafeye ve maske kullanımına dikkat edin. Mümkünse işe gitmeyin.

Bu konuda işyeri sahiplerine ve yöneticilere de büyük görev düşüyor. Bu gerçeği dikkate alarak, çalışanlarına kısa sürede işe dönmeleri için asla baskı yapmamalılar. Bir elemanı kısa sürede işe başlatmak yanlışı, Kovid-19’un başka çalışanlara da bulaşarak işyerinin karantinaya alınmasına bile yol açabilir.

11. Kovid-19 tanısı aldıysanız, oturduğunuz apartmanda ya da sitede bu durumu saklamayın. Başkalarının sağlıklı yaşama haklarına sahip çıkarak komşularınızı, apartman yöneticilerinizi durumunuzla ilgili bilgilendirin ki; Kovid-19’un yayılmasını önleyecek tedbirler alınabilsin. En basitinden çocuklarını kızınızla oynamak için size göndermesinler veya beş çayı için kapınızı çalmasınlar. Karantina altında hava almak için balkona çıktığınızda, yandan başlarını uzatıp maskesiz olarak sizle sohbet etmeye kalkmasınlar.

12. Unutulmaması gereken bir konu da Kovid-19’un vakaların yüzde 80’inde hiçbir belirti vermemesi. Yani uzmanların Mart ayından bu yana ekranlarda hemen her gece kullandıkları bir deyimle “asemptomatik” olması. Özellikle de gençlerde bu duruma sık rastlanıyor.

Yaşınız genç ise, koronavirüsün süper taşıyıcısı olma ihtimalinizi dikkate alarak büyükannenize, büyükbabanıza sarılmayın, sosyal mesafeyi koruyun. Hatta yaşlı ya da kronik hastalığı olan bir akrabanız ile aynı evi paylaşıyorsanız, mutlaka evde de maske takın.