Geçen yıldan beri Donald Trump'ın arkasındaki gizli gücün Rusya olduğu iddiası ABD'yi meşgul ediyor. Bu tezi savunanlara göre Rus devleti Donald Trump'ı yıllar boyunca özel olarak desteklemiş ve gerektiğinde Trump'a şantaj yapacak bilgileri elinde saklamıştı.
Tezin kaynağı geçmişte İngiliz istihbaratında Rusya Masası direktörlüğünü yapan sonra da özel bir istihbarat kuruluşu olan Orbis Business Intelligence’in başına geçen Christopher Steele'in hazırladığı bir rapor... Steele'in çalışmasını ilk olarak Trump karşıtı Cumhuriyetçilerin fonladığı daha sonra da Demokratların devam ettirdiği iddia ediliyor.
İddialar geçen yıl ABD Kongresi'nde soruşturma başlatılmasına neden oldu. FBI Direktörü James Comey, Trump’ın ekibiyle Ruslar arasında iş birliği iddiası hakkında FBI’ın da kendi bağımsız soruşturmasını başlattığını açıkladıktan sonra Trump tarafından görevden alındı.
Trump ABD'nin 17 istihbarat örgütünden sadece 3 - 4 tanesinin Rusya'nın başkanlık seçimlerine müdahale ettiği sonucuna ulaştığını söylüyordu. Trump'ın 3-4 tanesi diyerek kastettiği kuruluşlar CIA, NSA, FBI ve Ulusal Güvenlik Direktörünün Ofisi'ydi.
Temmuz 2017'de ABD'nin Rusya üzerine çalışan istihbarat ofislerinden birisinin mailinin hacklendiği açıklandı. Sonra Trump ile bağı olan Rusların hayatını kaybettiği iddiası ortaya atıldı.
Eski istihbaratçı ve George Washington Üniversitesi Siber ve Ulusal Güvenlik Merkezinin "kıdemli çalışanı" Clint Watts, Senato İstihbarat Komisyonu'na ABD başkanlık seçimlerindeki Rus parmağını araştırmak için ölü Rusların izinin sürülmesi gerektiğini söylüyordu.
Kimdi bu ölü Ruslar? 26 Aralık 2016’da KGB ve FSB’nin eski generali, Rus enerji devi Rosneft’in ikinci adamı Oleg Erovinkin (61) otomobilinin arkasında ölü bulunmuştu. Erovinkin'in şu meşhur raporu hazırlayan Christopher Steele’e bilgi sağladığı iddia edildi.
İki ay sonra 20 Şubat 2017’de uzun yıllardan beri Rusya’nın NATO Nezdindeki Büyükelçiliğini yürüten Vitaly Churkin (64) öldü. Churkin 2008’deki başkanlık yarışında Cumhuriyetçi John McCain’in kendisinden destek istediği iddialarıyla gündeme gelmişti.
Alex Oronov (69) adlı Ukraynalı iş adamı 2 Mart’ta öldü. Oronov'un 27 Ocak'ta New York'taki Loews Regency otelinde Trump’ın avukatı Michael Cohen, Trump’ın iş ortağı Felix Sater ve Ukraynalı siyasetçi Andrey Artemenko arasında Ukrayna'da Rusya lehine bir barış planı yapmak üzere görüşme ayarladığı iddia edildi.
Bu arada Ocak 2017'de Moskova'da Rus İstihbaratçıları Sergei Mikhailov ve Dmitry Dokuchaev ABD lehine çalıştığı için tutuklandı.
Aslında "Ölü Ruslar" denildiğinde yaklaşık bir yıllık zaman dilimi içerisinde hayatını kaybeden dördü büyükelçi olmak üzere sekiz Rus diplomat akla gelmişti. New York’taki Rus Konsolosluğu'nda emir subayı Sergey Krivov (63) tam da başkanlık seçimlerinin gerçekleştirildiği 8 Kasım 2016 sabahında ölü bulunmuştu. Konsolosluk yetkilileri Krivov’un ölümü için önce çatıdan düştüğü sonra kalp krizi geçirdiğini söyledi. Polis raporunda ise başına darbe aldığı yazıyordu.
Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov (62) 20 Aralık 2016’da Ankara’da bir fotoğraf sergisinin açılışında vurularak öldürüldü. Karlov suikastından birkaç saat sonra REN TV adlı özel Rus kanalı üst düzey başka bir diplomat olan Petr Polishkov’un (56), Moskova'daki evinde silahla vurulduğuna dair görüntülü bir haber yayınladı. Bu olay Kremlin tarafından doğrulanmadı.
26 Ocak 2017’de Hindistan büyükelçisi Alexander Kadakin (68) öldü. Daha önceki dört yıla ilaveten son sekiz yıldır büyükelçiliği yürütüyordu, Rusya ile Hindistan arasındaki yakınlaşmanın mimarı olarak biliniyordu. 23 Ağustos 2017’de Rusya'nın Sudan Büyükelçisi Mirgayas Shirinskiy (62) Hartum'daki konutunun yüzme havuzunda ölü bulundu. Rusya'nın Atina Büyükelçiliği'nde görevli diplomat Andrey Malanin (54) ise 8 Ocak 2017 günü evinde ölü bulundu.
ABD'de bütün bu ölümlerin Trump ile bağı olduğuna dair teoriler ortaya atıldı.
Eski başkan Obama görevi bırakmasından birkaç gün önce Aralık 2016’da 35 Rus diplomat ve ailelerini sınır dışı etmişti. Yine Amerikalılar Rus diplomatik tesislerinde arama yapmış, Washington D.C.'deki Rus ticari temsilciliğine yerel saatle 03.00’te girmişlerdi. Rusya’nın San Francisco’daki konsolosluğu ile Washington ve New York’taki iki ticari temsilciğini kapatılması da talep edilmişti.
Rusya ise yaptırımlara misilleme olarak ABD’nin diplomatik misyonlarında görev yapan 755 personelin görevlerinden azledilmesini talep etti. Böylece ABD’nin personel sayısı Rusya’nın Washington’daki görevli sayısı ile aynı seviye olan 455’e inmiş oldu. Bu olaylardan sonra ABD-Rusya ilişkileri belki de tüm zamanların en düşük seviyesine indi.
Bu gerilimin bir açıklaması da Rus istihbaratının Amerikan istihbaratına benzeyen yapısı... Dr. Mark Galeotti'nin sözleriyle Rus istihbarat servislerinin sadece istihbarat toplamayıp aynı zamanda birtakım politikaları desteklemekte ve rutin olarak siyasi savaş faaliyetlerinde bulunmakta olması... Sonuç olarak ABD-Rusya ilişkilerindeki düşük düzeyin önümüzdeki dönemde iki ülkeyi hangi testlere tabi tutacağını hep beraber göreceğiz.
