Eleştirirken, yargılarken, risk alan kadar risk alabilecek cesareti göstermek…
Düşünce ve düşündüklerini özgürce söyleyebilme demokrasilerin gereği. Bunu yaparken bile gerçekleri göz ardı etmemek, eleştirinin dozunu kaçırmamak, eleştirirken yapıcı olmak veya yapıcı olabileceğıne inandığın konularda eleştirmek…
Eleştirirken, yargılarken, risk alan kadar risk alabilecek cesareti göstermek…
Eski bir Hint öyküsü bunu çok güzel anlatır;
“Bir zamanlar eserleri herkes tarafından beğenilen çok büyük bir ressam varmıs. Ülkenin kralı bile onu onur madalyası ile ödüllendirmis. Ona Hindistan'da renklerin ustası anlamına gelen "Ranga Charya" adı verilmis. Hayranları ona kısaca "Ranga Guruji" derlermis.
Ranga, çok çalısması, yorumu ve konuya kendini vermesi, kendinden sonra gelenlere örnek olmus. Bir sanat okulu açmış ve orada öğrencilerine sanatın inceliklerini öğretmeye başlamış.
Belli bir müfredatı ve süresi yokmuş okulun. Öğrencinin, yeteneğinden ve bilgisinden emin olduktan sonra, onu sanat dünyasına takdim etmesi okulun özelliğiymis. Kendince bir "Öğrenci Değerlendirme" yöntemi geliştirmişti.
Okul öğrencilerinden Rajeev çok aceleciydi. Allah vergisi bir yeteneğe sahipti ve diğer ögrencilerden çok daha hızlı bir gelişme gösteriyodu.
Ranga, ondaki bu gelismeden çok memnundu.
Rajeev’de, çok övgü ve teşvik almaktan dolayı çok mutluydu, Ranja Guruji'nin onu artık bir ressam olarak ilan edeceği günü bekliyordu.
Bir gün, Ranga Guruji'ye “Uzmanlık Final Sınavı”nın ne zaman alacağını sordu.
Ranga gülümsedi ve dedi ki: "Rajeev, sen benim gelecek vaad eden ögrencilerimden birisin. Çok kısa sürede sanatın inceliklerini öğrendin. Sanırım şimdi final sınavının zamanı geldi."
"Sınav konumun ne olduğunu söyler misiniz, Guruji? "
Ranga; "Rajeev, bir resim yapmanı istiyorum. Senin en iyi resmin olmalı ve herkes hayran kalmalı. Şimdi acele etmeden ve hayatının resmini yap." dedi.
Rajeev gece gündüz çalıştı; resmini yaptı ve Ranga Guruji'ye getirdi. Ranga: "Şimdi bunu şehrin meydanında halkın beğenisine sun. İnsanlar senin eserini görsünler. Resmin altına, büyük, koyu harflerle, resmin halkın değerlendirmesi için oraya konulduğunu, resimdeki hataların, izleyenler tarafindan resmin üzerine bir "X" çizerek belirtilmelerini rica ettiğini yaz."
Rajeev, Ranga'nın dediklerini yaptı. Resmi şehrin en merkezi yerine koydu.
Birkaç gün sonra Ranga gidip resmi getirmesini söyledi.
Rajeev meydana giderken çok heyecanlıydı. Ancak oraya vardığında çok büyük bir hayal kırıklığına uğradı. Tüm resim bastan asağı “X” isaretleriyle doluydu. Büyük bir üzüntüyle, resmi Guruji'ya gösterdi.
Ranga umutsuzluga kapılmamasını ve yeni bir resim yapmasını tavsiye etti.
Rajeev yeni bir resim daha yapti. Ve tekrardan ayni şeyi yapmasını söyledi. Bir once yaptığı gibi resmi meydanda sergilemesini, bu kez yanına fırça ve boya da koymasını, resmin altına yazdığı mesajda izleyicilerin hataları bulması ve resmin yanında bulunan malzemeleri kullanarak resimde düzeltmeler yapmalarını istediğini yaz” dedi.
Birkaç gün sonra Rajeev resmi almaya gittiğinde şaşırdı. Çünkü resmin
üzerinde hiçbir isaret olmadığı gibi yanına konulmus olan malzemelere de hiç dokunulmamıştı.
Rajeev resmi sunarken çok mutlu olmuş, kendine güvenini kazanmıştı.
Ranga yine gülümsedi ve "Rajeev bugün öğrenmiş olduğun bu dersle birlikte artık senin eğitimin tamamlandı." dedi. "Sevgili oğlum, eğer bu dalda mükemmellik ve yücelik istiyorsan sadece sanatta ustalasmış olman yetmez. İnsanların, eline firsat verildiğinde hiçbir sey bilmedikleri bir konuda bile eleştirip, değerlendirme eğiliminde olduklarını da öğrenmen gerekir."
İnsanlar bilgileri olmadan yargılamalarda bulunur ve fikirlerini söylerler. Senin ilk resmini “X” lerle doldurdular. Çünkü onları engelleyecek hiçbir risk yoktu ve sunulan bu firsatı memnuniyetle değerlendirdiler.
Ama aynı insanlar, hataları bulup düzeltmeleri istendiğinde hiçbiri bunu yapamadı. Çünkü bu kez, onların bilgisi ve yeteneği risk altındaydı; eleştirme, yargılama ciddiyetinin farkına vardılar risk alarak bu konudaki eksikliklerini göstermekten çekindiler, uzak durmayı tercih ettiler."