Suriye'de yaşanan gelişmeler her kesim tarafından kendi öncelikleriyle değerlendiriliyor. Barış Pınarı Harekatı ile oluşan yeni alan dengeleri var. Türkiye'de petro dolar lobileri ekran ekran gezerek gerçeklerle örtüşmeyen bilgileri empoze etmeye devam ediyor.
Bir yenilgi ya da zafer üzerine oturdukları söylemleri tekrarlıyorlar. Ama Suriye'de yaşanan durumun özeti bölünmek istenen bir ülkeyi Türkiye bütün içinde tutmak için mücadele ediyor. Birçok değişik terör versiyonunun sürekli yer ve ad değiştirerek faaliyet gösterdiği Suriye'de devlet dışı aktörlerde farklı milis güçler ya da oluşumlarla sahada. AB-D, SUUD-KÖRFEZ koalisyonunun yanında Rusya-Çin ikilisi ve İran alanda. Türkiye askeri ve jeopolitik gücüyle 2016 yılından sonra aktif olarak Suriye'de alan kontrolü sağlıyor. Türkiye 2011 yılında başlayan Suriye iç savaşında terör örgütlerinin alan kontrolünü Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı ile sonlandırmaya başladı. Ekim 2019 tarihinde gerçekleşen ve hala düşük yoğunlukta da olsa devam eden Barış Pınarı Harekatı çok farklı bir süreci ortaya çıkardı. Birincisi Türkiye ile iş birliği içinde olan ABD-Rusya ile anlaşmalara rağmen alanda rekabet yaşanıyor. ABD terör yapılarını himayeye devam ediyor. PKK artık terör örgütü olarak DSG adı altında ABD'nin Suriye kolu. En son görevi ise petrol kuyularını beklemek. Rusya ise Fırat'ın batı hattından doğuya atlayarak barajları, geçiş yollarını ve doğal gaz bölgelerini tutmaya başladı. Rusya yanında Rejim güçlerini almış durumda. Elbette bu rejim unsurlarının içinde İran yanlısı milislerde var. İran ise rejim ile anlaşarak yerleştiği ya da yeni oluşturduğu üslerde kalıcı olmaya çalışıyor. İran kendine Suriye'de bir geçiş hattı oluşturarak Golan bölgesinden İsrail'e baskı kurmaya çalışıyor. Zaten Hizbullah Suriye'de en etkin dış silahlı güçlerden biri.
İdlip hala el bombası durumunda. İdlip'te son haftada artan Rus saldırıları ile HTŞ ve bileşenlerinin Lazkiye bölgesine saldırılarına bakılırsa ileriki günlerde İdlip tekrar gündeme gelecek. Fırat Kalkanı bölgesinde Azez hattında Bağdadi operasyonu sonrası DEAŞ militanlarının Dey Zor'dan Türkiye sınırına transfer edildiğini görüyoruz. Örgütü kontrol eden üst akıl binlerce DEAŞ'lıyı Türkiye'ye sokmaya çalışıyor. Türkiye hem alan içindeki gücü hem de milli devlet aklıyla yüzyılın en şeytani örgütüne karşı mücadelesine devam ediyor. Sınırının hemen dibinde yüzyılın terör projesinin artıklarını temizlemek Türkiye'ye düştü. Zaten 2016 Ağustos ayında DEAŞ'a en ciddi darbeyi Fırat Kalkanı ile Türkiye vurmuştu.
CENEVRE SONRASI
Suriye için yeni anayasa taslağı yazma komitesi BM'nin Cenevre’deki merkezinde ikinci tur görüşmelerine devam ediyor. Komitenin oluşması Suriye'de yıllardır çatışan tarafları müzakere masasında bir araya geldi. Suriye Anayasa Komitesinde iki Eş Başkanlar Hadi el Bahra muhalefeti, Ahmed Kuzbari ise Esad rejimini temsil ediyor. Hadi el Bahra, "8 acı dolu yıldan sonra farklılıklar değil, benzerlikler bulmak üzere buraya geldik” diyerek muhalefetin duruşunu netleştirdi.
Rejim adına Kuzbari ise prensiplerini "bağımsızlık, ülke birliği, toprak bütünlüğü ve egemenlik" olarak sıraladı. Suriye Anayasa'sını "çağdaş bir anayasa" olarak tanımlayan Kuzbari, bunun yanında Cenevre'de yeni anayasa oluşturmaya veya mevcut anayasanın üzerinde değişiklik yapmayı düşündüklerini belirtti. Kuzbari, "Milletimizin değerli ülkesinin her santimetresini kurtarana kadar böyle sürecek" diyerek Şam'ın Cenevre'deki görüşünü ilan etti. Cenevre çetin bir süreç olsa da Esad'ın kabul etmediği hiç bir madde taslak metne yazılamayacak.
BU İŞ BURADA BİTMEZ
Türkiye'nin SMO ile birlikte PKK ve DEAŞ'a karşı operasyonları devam edecektir. Rusya Fırat doğusunda varlığını artıracaktır. ABD ele geçirdiği petrolü Erbil üzerinden satmaya devam ediyor. Gelirinin bir kısmı ise PKK'ya gidiyor. Evet ABD Suriye'nin petrolünü çalıyor. Türkiye alanda atacağı adımlarla Suriye'nin geleceğini şekillendirirken masada iki süper güçle sinir harbi yapıyor. 120 ve 150 saatlik anlaşmaların artık sonuç almadığı görüldü. En kesin sonuç zamanın hükmü olan ''bir gece ansızın'' ya şimdi ya da sonrası yok.
