30 Ağustos 2024'te Brüksel'de düzenlenen Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları toplantısı, birkaç kritik küresel konuyu ele alan önemli bir etkinlikti.
Bu toplantı, Ukrayna ve Gazze'deki çatışmalar ve Venezuela'daki tartışmalı başkanlık seçimleri gibi acil konuları görüşmek üzere 27 AB üye ülkesinin dışişleri bakanlarını bir araya getirdi. Ülkemiz uzun bir aradan sonra katıldı. Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan aylardır çok önemli dış temaslarda bulunuyor. Ama dünyadaki her ülke bazı işlerin nasıl olmayacağını anlatmaya çalışıyor.
Bir arada karar almak çok zor oluyor. Bir gün önce 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Iraklılar için vize kaldırılıyor. Ertesi gün Irak bizim için önemli olan bir dronumuzu düşürüyor. Bu çözülmeye muhtaç birliktelikler Orta Doğu ve bizim coğrafyamızı pek yakından ilgilendiriyor. Tam Suriye ve Irak’la aramızdaki ilişkiyi düzeltme yoluna gidiyoruz. Pat bir olay oluyor. Avrupa Birliği ile Türkiye’yi ilgilendiren konular biraz üstün körü geçildi. Avrupa Birliği ile ikili ilişkilerimiz ve jeopolitik çevre için önemli olan her şeyi masaya getirdi. Ancak bizim için esas olan AB ve Türkiye’yi etkileyen zorluklar, özellikle Doğu Akdeniz'deki istikrarla ilgili konular sadece temenni olarak kaldı.
Mesela AB ile gündemi etkileyen en önemli konu olan Kıbrıs meselesiyle nasıl yüzleşebileceğimizi bir türlü çözemiyoruz. Kıbrıs Rum kesiminin durumu çok tehlikeli sorunları beraberinde getiriyor. Herkese adayı açmasını, İsrail’deki savaşın buradan da beslendiğini bunun AB ülkeleri için de problem olabileceğini bir türlü Türkiye olarak anlatamıyoruz. Bizi ilgilendiren konular böyle geçerken, tartışmanın ana konularından biri Ukrayna'daki devam eden çatışmaydı. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba toplantıya katılarak Avrupa müttefiklerini Ukrayna'ya hava savunma füze sistemleri vaatlerini yerine getirmeye çağırdı. Bu sistemlerin sağlanması, Ukrayna'nın kritik altyapısını savunması ve sahadaki konumunu iyileştirmesi için hayati önem taşıyor.
Toplantı, AB'nin Ukrayna'yı Rus saldırganlığına karşı mücadelesinde destekleme taahhüdünü vurguladı ve askeri ve insani yardımın devam etmesinin önemini vurguladı. Tabi olmazsa olmaz konu Gazze'deki durum da önemli bir odak noktasıydı. AB dışişleri bakanları, bölgedeki devam eden şiddet ve insani krizden duydukları dehşeti dile getirdiler. İsrail ile Hamas arasında ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması anlaşması çağrısında bulundular. Bakanlar, hem İsrail'in güvenlik endişelerini hem de Filistin halkının insani ihtiyaçlarını ele alan dengeli bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunu vurguladılar. Bu tartışma, AB'nin Orta Doğu'da barış ve istikrarı teşvik etmedeki rolünü vurguladı.
Toplantının stratejik sonuçları, tartışılan acil konuların ötesine uzanıyor. AB dışişleri bakanları, bu küresel krizleri ele alarak bloğun uluslararası diplomasideki proaktif duruşunu gösterdi. Toplantı ayrıca, Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesine protesto olarak toplantının Budapeşte'den Brüksel'e taşınması kararı gibi AB'nin değişen jeopolitik dinamiklere uyum sağlama yeteneğini de vurguladı. 30 Ağustos 2024'teki AB Dışişleri Bakanları toplantısı, Avrupa Birliği'nin küresel krizleri ele alma ve uluslararası istikrarı teşvik etme konusundaki kararlılığını vurgulayan önemli bir olaydı.
AB, Ukrayna ve Gazze'deki çatışmalara ve Venezuela'daki siyasi duruma odaklanarak küresel diplomaside kilit bir oyuncu olarak rolünü gösterdi. Bu toplantının sonuçları muhtemelen önümüzdeki aylarda AB'nin dış politikasını ve uluslararası ilişkilere yaklaşımını şekillendirecektir.
