Temmuz 2024'te Washington DC'de yapılacak NATO Zirvesi dünya açısından büyük önem taşıyor. Bu yazımda size bu konudaki düşüncelerimi aktarmak istiyorum. Bana göre dünyayı ülke olmadan Birleşmiş Milletler nezdinde çalışan 27 örgüt yönetiyor. Dünya Sağlık Örgütü devamlı salgın propagandası yapıp korku salıyor, bazen de salgına karşı korumuyor gibi. Diğer bir yanda IMF, o da Dünya Bankası ve G7 G20 gibi örgütler ile birlikte planlar yapıyor. Davos Toplantıları adeta gelecek ile ilgili yol haritası. Buradan hareketle gelelim Temmuz ayında Washington DC'deyapılacak NATO zirvesine.
Bir kere ilk olarak dikkatimizi çeken konu NATO'nun 75. yıldönümünün kutlanması olacak. Zirve, 4 Nisan 1949'da Kuzey Atlantik Antlaşması olarak Washington DC'de kurulmuştu. 12 adet ülke 16 maddesi bulunan Kuzey Atlantik Anlaşması imzalamıştı. Şimdi ülke sayısı 32. Ayrıca, Türkiye’nin izin vermesiyle katılan yeni iki ülke de bu toplantıda ilgi altında olacak.
NATO 75 yıldır güvenlik güvencesi sağlıyor; artık Anchorage'dan Helsinki'ye kadar uzanıyor kapsama alanı. Yaklaşık 950 milyon insan ittifakın 5. Madde taahhüdüyle korunuyor. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana NATO, iki yeni üyenin (Finlandiya ve İsveç) desteğiyle yenilenmiş bir amaç duygusuna kavuştu; son genişleme, ittifakın Avrupa güvenliğindeki merkezi rolünü doğruladı ve genişletti. Son birkaç NATO zirvesi, Avrupa'daki yeni güvenlik ortamının bir sonucu olarak stratejik düşüncede benzeri görülmemiş ilerlemelere tanık oldu.
Yapılacak bu zirve, ABD ile NATO müttefikleri arasındaki transatlantik bağın gücünü ve birliğini ortaya koyacak. NATO üyesi ülkelerin Devlet ve Hükümet Başkanlarının ittifakın karşı karşıya olduğu önemli konuları tartışacağı ve faaliyetlerine stratejik yön vereceği bir platform görevi görecek diye düşünüyoruz.
Washington DC'de yapılacak NATO zirvesinde, Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana en sağlam caydırıcılık ve savunma planlarının uygulanmasını ilerletmeyi amaçlıyor. Buna NATO'nun caydırıcılık ve savunma yeteneklerinin güçlendirilmesi ve Ukrayna'ya verilen desteğin artırılmasına ilişkin tartışmalar da dahildir.
İttifakın gelecekteki zorluklarla başa çıkabilmesi için rotasını belirleyecek. NATO üyesi ülkelere ittifak faaliyetlerini değerlendirme ve stratejik yön verme fırsatı sağlayacak.
NATO'nun otuz iki üyesi, ortak ülkeleri ve Avrupa Birliği'nin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirecek. Bu kapsayıcı yaklaşım, NATO üyesi ülkeler ve ortakları arasındaki iş birliği ve iş birliğinin önemini vurgulamaktadır.
Genel olarak, Temmuz 2024'te Washington DC'de yapılacak NATO zirvesi, NATO'nun 75. yıldönümünü kutlayacak, transatlantik bağın gücünü, ileri caydırıcılık ve savunma planlarını gösterecek ve ittifakın gelecekteki evriminin gidişatını belirleyecek önemli bir etkinliktir.
Yetmiş beş yıl uzun bir süre. En azından bazı şeyleri olduğu gibi kabul edecek kadar uzun. NATO bugünlerde Kuzey Atlantik'teki güvenlik mimarisinin o kadar önemli bir unsuru olarak görülüyor ki, üyeleri bile bazen NATO'nun ne kadar güçlü, çeşitli ve modern dünya için temel teşkil ettiğini unutuyor. Bu konuda en büyük ordulardan biri olan Türkiye barışın bir numaralı temsilcisidir.
Yeni başkan Mark Rutte mi olacak?
NATO’nun yeni genel sekreteri olmaya hazırlanan Mark Rutte, Avrupa’nın önde gelen siyasi figürlerinden biridir. Hollanda Başbakanı olarak geçirdiği yaklaşık 14 yıl boyunca, önemli uluslararası krizlerde oynadığı roller ve aldığı stratejik kararlarla dikkat çekmiştir. 57 yaşındaki Rutte, 1 Ekim 2024’te göreve başlayarak eski Norveç Başbakanı Jens Stoltenberg’in yerini alacaktır. Stoltenberg, NATO’nun doğu kanadının güçlendirilmesi sürecini yönetmek amacıyla iki kez uzatılan görev süresinin ardından 10 yıllık görevini tamamlayacaktır.
