Daha önce birçok yazımda FED'in sıkılaştırıcı kararlar alamayacağının anlaşıldığı dönemlerde faiz indirim için imkan doğduğunu ancak bunların kaçırıldığını yazmıştım. Bu sefer iki karar üst üste bindi ve kurun, yurt içinden çok yurt dışındaki değişkenlerle izlenmesi gerektiği görüldü.
Yurt içi değişkenler merkezli Başçı döneminde başlayıp atalete dönüşen yanlış politikalar da Çetinkaya’ya çıkarılan ihalede kaynatıldı. Aslında mesele FED’in takınacağı tutumu öngörüp pozisyon almak meselesi de değildi. Mesele aktif para politikası uygulanması meselesiydi. Bir önceki dönemdeki blok politikalar ataleti doğurdu ve bir biçimde sürdü.
Cari iktisadi düzen içerisinde (elle yapılan enflasyon düzeni) para politikasının kadük olmasının bir ekonomiyi bunalıma sokmaktan başka faydası yoktur. Bu yol tercih edilecekse iktisadi paradigma terk edilmelidir. Yok, ille de liberal iktisatsa para politikası aktif olmalıdır. Para politikasının aktif olması hem artırımları hem azaltımları kapsar. Politika faizi çıkarılabileceği gibi indirilebilir de. Zaten ancak böyle bencmark olacak faiz değişkenini temsil kabiliyetine sahip olabilir. Yoksa piyasa politika faizinin kaç olduğundan bağımsız olarak bencmark değişkenini görebilmektedir.
Merkez aktif bir aktör karakteri sergileme kabiliyetini kaybetmiştir. Şimdi önümüzdeki temel sorun Yılmaz dönemindeki aktif karaktere yeniden kavuşup kavuşamayacağıdır. Son karar başarılı olmakla beraber blok politika eğiliminin sürdüğünü göstermektedir.
Türkiye’de politika faizi kısa dönemde ±500 baz puanlık bir bantta hareket edecek karakterdedir. Bugün 1000 baz puanlık bir alan açılmış görülse de yanlışın uzun dönemli etkisinden başka bir şey değildir.
Yeni Merkez Bankası yönetiminin elindeki kısa vadede en güçlü silah olan 500 baz puanın tümünü harcamaması gerektiğinin üzerinde durmak gerekir. 500 baz puanlık bantlar içerisinde uzun dönemde negatif eğilimli olmakla beraber gerektiğinde aşağı gerektiğindeyse yukarı yönlü kararlarla orta vadede ekonomiyi güçlendirecek faiz oranını hedeflemekte fayda vardır.
