Avrupa Birliği, 23 Kasım 2023'te başlatılan ve 8 Şubat 2024'te kapanan pilot Yenilik Fonu ihalesi (IF23 İhalesi), ile, yenilenebilir hidrojen üretimi için AB fonlarının dağıtıldığı ilk ihaleyi gerçekleştirmişti.
İhalede, proje sahipleri (üretilen RFNBO hidrojen başına € cinsinden ödeme) sabit bir prim teklifi sunarak üretimlerine destek aradılar. 800 milyon €'luk mevcut bütçenin 15 katından talep oluşmuştu. 132 başvuru yapıldı. Bütün süreç, Rusya-Ukrayna savaşı ile tetiklenen enerjide dönüşüm ve bağımsızlık çabasının parçasıydı.
AB enerjisini yeniden düzenleyen RePowerEU Planı ile, 2030’a dek 10 milyon ton yeşil hidrojen üretilecek, 10 milyon ton da ithal edilecek. Bu kararlılık her yönüyle devam ediyor. Mayıs 2024'te Taslak Şartlar ve Koşulların yayımlandığı ikinci ihale sürecinde, Haziran 2024'e kadar taslak, paydaşlar ve danışmanlar ile tartışıldı. Altı haftalık yazılı geri bildirim dönemi sunuldu. 27 Eylül’de alınan geri bildirimler ve pilot ihaleden edinilen dersler doğrultusunda, nihai taslak ve koşullar yayımlandı. İhale 3 Aralık 2024'te açılacak ve Şubat 2025'te kapanacak.
Bu kez, yine beş yıllık operasyon başlama süresi maksimum sınır olarak kalacak. Ancak 2,5 yıl içinde mali kapanışa ulaşmaları gerekecek. Bu başarılamazsa, destek sözleşmesi feshedilecek ve Avrupa Komisyonu tarafından tamamlanma garantisi çağrılacaktır. Projeler, yeşil RFNBO hidrojenin 4 €/kg tavan fiyatı altında rekabet edecek.
Denizcilik, özel başlık olarak açıldı. 2023 yılında gözden geçirilen ETS Direktifi, deniz taşımacılığını kapsayacak şekilde genişletildi. Bu ETS Direktifi (Emisyon Ticaret Sistemi), brüt tonajı 5.000 üzerinde olan gemilere uygulanmaktadır. Bu karar, 2050 yılına kadar deniz yakıtlarının sera gazı (GHG) emisyon yoğunluğunda yüzde 80 azalma hedefleyen 'FuelEU Maritime' Yönetmeliği ile de uyumludur ve 2031 yılına kadar bunker yakıtlarında yüzde 1 RFNBO (hidrojen ile çalışan veya biyolojik menşeli olmayan yenilenebilir yakıtlar) harmanlama hedefi koymaktadır.
Bu ihale doğal gaz içeren projeleri desteklemiyor.
Sonuç olarak, Avrupa Hidrojen Bankası, kuruluş amacına uygun bir biçimde süreci uygulamaya devam ediyor. Başta Almanya olmak üzere, AB ülkelerinin hızla gelişen hidrojen eko sistemi, Türkiye’ye de büyük fırsat sunuyor. Yenilenebilir enerjideki büyük potansiyel, yeşil hidrojen ve derivatifleri olarak AB’ye ihraç edilebilir. Gaziantep B.B. Başkanı Sn Fatma Şahin’in dediği gibi, “küçük balık büyük balığı yutar sözü geçmişte kalıyor. Hızlı balık hepsini yutuyor”. Bu anlayıştan hareketle, yeşil hidrojen üretimine yönelik mevzuat hızla tamamlanmalıdır.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fatih Kacır kadar, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ve Ticaret Bakanı Prof.Dr. Ömer Bolat da hidrojenle ilgili çalışmaları dikkatle takip edenler arasında. Başta cari açıkla mücadele için olmak üzere çok yönlü katkı sağlayacak bu sektör, geniş kapsamlı destekle ivmelenecektir.
ENERJİDE AB/ÇİN REKABETİ
Avrupa Birliği, Çin tarafından üretilen hidrojen elektrolizörlerini AB Hidrojen Bankası'nın yaklaşan müzayedesinden çıkarmaya yönelik adımlar hazırlığında. Bloomberg’in analizini, Hydrogen Europe CEO’su Jorgo Chatzimarkhakis böyle yorumluyor.
Öngörülen süreç, Çin'in gelişmekte olan enerji sektöründeki rekabetini engellemeyi hedefliyor. Buna yardımcı olmak için, yeni "dayanıklılık gereklilikleri" sorgulanacak.
Kazanan projelerde, Çin'den elektrolizör tedariki, toplam kapasitenin yüzde 25'inden fazla olmayacak. Uluslararası ticarette korumacılık, sert yüzüyle tekrar ortaya çıkıyor. Hem de liberal ekonominin böylesine desteklendiği bir süreçte.
Tüm karar ve uygulama süreci, Avrupa Hidrojen Bankası'nın ikinci çağrısı için belirlenen yeni şartları kapsayacak. Aslında, şirketlerin Avrupa'da yatırım yapmaları için verimli bir ortam yaratılması hedefleniyordu. Ancak Çin sınırlamaları, yeni bir düzen oluşturacak. Dayanıklılık kriterlerinin getirilmesi, yalnızca hidrojen sektörü için değil, bir bütün olarak Avrupa Birliği için çok önemli bir süreci işaret ediyor. Bakalım, elektrolizör ile gelişen süreç, AB-Çin ticaretini nasıl etkileyecek?
MARDİN VE FAIR PLAY
Avrupa Fair Play Birliği (EFPM), kuruluşunun 30’uncu yıldönümünde Mardin’de buluşacak. Uluslararası kongre ve ödül töreni taçlanacak etkinlik, dünyaya bir dolu mesaj iletecek. Medeniyetlerin buluşma noktası olarak anılan kentlerimizden biri Mardin.
Bu zengin coğrafyanın, depremde neredeyse yok olan Antakya gibi, Gaziantep gibi, Mersin gibi, İstanbul gibi, çoklu kültür merkezlerinden biridir. Bu nedenle Fair-Play ruhuna en uygun yerlerden biri olarak seçilmiştir. Mardin'de 21-24 Ekim tarihleri arasında yapılacak etkinliklerde, 41 ülkeden davetliler yer alacak.
EFPM, 30. yaşını Mardin’de kutlayacak. TMOK (Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi) Fair-Play Komisyonu İkinci Başkanı Bilge Donuk, organizasyonun Türkiye tarafını koordine ediyor. Mardin Valiliği, Kültür Turizm Müdürlüğü ve Mardinli İş İnsanı Mehmet Samsa, değerli destekçiler.
Yakın dönem, hemen her alanda gerginlik dolu örnekler sunuyor bize. Oysa, hoşgörü ve sevgi bu toprakların önceliği olarak tanıtılmıştır dünyaya. Daha iyiye, daha güzele ulaşmak için öncelik Fair Play ile yaşamaktır; hissederek, içselleştirerek, saygıyla…
Mardin bir fırsattır; Fair Play için değil sadece, kendimizi hatırlamak için.
ŞEREF BAYRAĞI GÖNDERDE
TMOK Fair Play Komisyonu, 2021 itibarıyla müthiş bir projeyi hayata geçirmişti.
2020 Tokyo Olimpiyatlarının ardından “Hem Centilmen, Hem Şampiyon” sloganıyla başlayan Fair Play Şeref Bayrağı, 2024 Paris Olimpiyatlarının ardından kazanan kulüplerin gönderinde dalgalanmaya başlıyor.
Fair Play Şeref Bayrağı, 4 yıl boyunca, seçilen kulübün gönderinde dalgalanacak.
Gümüş ödül sahibi İBB Spor Kulübü, ödüllerin takdim edildiği ilk kulüp oldu. İBB Cebeci Spor Kompleksi’nde, bayrak göndere çekildi, İBB Spor Kulübü’nün Başkanı Fatih Keleş’e Şeref Bayrağı Diploması takdim edildi.
Olimpik spor dallarında faaliyet gösteren 1364 Spor kulübünün değerlendirildi ve sadece 3 kulüp hak kazandı. 2020 Tokyo’nun ardından, 2024’te de Fenerbahçe altın Şeref Bayrağı sahibi oldu. İBB Spor Kulübü’nün ardından ENKA Spor Kulübü bronz şeref madalyası kazandı.
Sporda başarı kadar önemli olan Fair Play anlayışını önde tutmak!
Bu ödüller, bu güzel çabayı da ödüllendiriyor.
Tebrikler Fenerbahçe, tebrikler İBB Spor Kulübü, tebrikler ENKA Spor Kulübü…
