Müzik endüstrisinde küresel çapta şöhret olanların yarattığı ekonomi müthiş büyüyor.
Müzik endüstrisinde küresel çapta şöhret olanların yarattığı ekonomi müthiş büyüyor. Öylesine ilginç vakalarla karşılaşıyoruz ki Türk müzik sektöründe neden küresel çapta başarılar yakalayamıyoruz diye üzülüyor, hatta kıskanıyorum. Bunun en somut örneği şu sıralarda dünyayı sallayan Elton John’un veda turnesi.
300 konserlik dev turne
75 yaşında olan İngiltere menşeli bir dünya starı: Elon John. Başarılarını anlatmaya kalksak sayfalara sığmaz. Bir veda turnesi düzenleyerek sahnelerdeki jübilesini yapma kararı aldı. Bunun için 2018 yılında başlayan "Farewall Yellow Brick Road" adında bir turne geliştirdi. Turnede dünya genelinde 300 merkezde konser vermeyi planladı. Konserler başladı ama 2020 yılında yaşanan pandemi yüzünden konserlere ara verdi. Pandeminin bitmesi ile birlikte veda turnesine kaldığı yerden devam etti.
2022 yılında hızlandırdığı turnesinde sadece on iki ayda, ya da bir başka deyişle sadece 2022 yılı boyunca 5,9 milyon sterlin kazanmış. Billboard Elton John’un 2023 yılı başına kadar bu turneden 817,9 milyon dolar kazandığını açıkladı. Bu 15,3 milyar Türk Lirası ediyor. Bu bir dünya rekoru imiş. Bundan önceki rekor yine bir İngiliz şarkıcı Ed Sheeran'a aitti. “The Divide Tour” adlı turunda Sheeran 776 milyon dolardan fazla para toplamıştı.
2023 yılının temmuz ayında bitecek ve yaklaşık 3 buçuk yıl kadar süren veda turnesinin toplam getirisi Türk lirası değeri ile 15 milyar 300 milyon TL! (küsuratları yazamadım) Evet yanlış duymadınız 15 milyar liralık bir ekonomi yaratmış olacak Elton John bu turne bittiğinde.
Tüm şarkıcılarımızın konser gelirlerini toplasak mı acaba?
Bu turnenin ekonomik değerini duyunca çok şaşırdım. Düşündüm de Türkiye’de ne Tarkan ne Sezen ne de başka bir devin böyle ekonomik değer yaratacak gücü yok. Türkiye’deki tüm şarkıcıların konserlerden kazandığı toplam para acaba 15 milyar lira eder mi diye düşündüm? Bunu düşünürken bir kez daha Türk müzik endüstrisinin dünyaya veya dünyanın herhangi bir bölgesine, kıtasına hitap edebilen ve anlamlı ekonomiler yaratabilen solistlerimiz yok diye de yine dellendim.
Küresel güçler izin verir mi?
Elbette küresel güçler bunu istemez. Asla Türkiye’den dünyaya bir Elton John çıkmaz. Öyle yetenekler yok mu? Kesin vardır. Ama bunun işletmesi bilmem nesi, sabrı filan var ki ne bizim insanımız ne de bizim yatırımcımız o kadar sabırlı olmaz. Hadi diyelim ki oldu, bu kez de küresel iki büyük güç ABD ve İngiltere buna izin vermez, bunu engeller.
İster komplo teorisi deyin ister yalan deyin ama olay öyle. Olaya bu açıdan bakınca üzücü, gönül ister ki bizim de dünyada sözü geçen, büyük bir ekonomi yaratabilen bir müzik insanımız olsun. Sadece Türkiye’nin değil, diğer ülkelerin de olsa keşke…
Bunu yapabilen tek ülke Güney Kore oldu. İnsanların bir bölümü aşağılıyor belki hor görüyor K-Pop’u ama ABD ve İngiltere’den sonra küresel çapta bir müzik ekonomisi yaratabilen tek ülke Güney Kore.
Elton John çok büyük bir müzik insanı, yaşamı ile vizyonu ile ekstra bir insan. Ama inanın bizim Zeki Müren’imiz de birileri isteseydi bir Elton kadar olamasa da dünyayı titretirdi.
Avrupa bize zaten “Aferin” diyor
Şu sıralarda herkes Avrupa’nın bize seçimlerden sonra “aferin” deyip demeyeceğini filan konuşuyor. İşin müzik ayağına ve sanat ayağına bakacak olursak içlerinden bize kesin “aferin” diyorlardır. “Aferin Türkiye, bu kadar yetenekli insanın yetiştiği bir coğrafyada olduğun halde bize ayak bağı olmayan bir küresel yetenekler çıkartmadığın” için diyorlardır emin olun.
Turnede Türkiye neden yok?
Elton John’un bu jübile niteliğinde olan veda turnesin bu ekonomik değerini incelerken turne programına bir göz attım. 300 merkezde konseri kapsayan bu turnede Türkiye var mı diye, daha doğrusu Türkiye neden yok diye düşündüm.
2023 yılının temmuz ayında bitecek olan turnenin 2023 ayağında 50 konser var. Lokasyonlara baktım Belçika (2 konser), Danimarka (1 konser), Fransa (3 konser), Almanya (11 konser) şeklinde gidiyor. Avrupa’da yer alan diğer ülkeler arasında İrlanda, İsveç, İsviçre, İspanya, İngiltere var.
Var da babam var ama Türkiye yok! Neden yok? Bir zamanlar Madonna’nın, Michael Jackson’un ve diğer dünya starlarının geldiği Türkiye’ye Elton John’u getirmeyi kimse düşünmedi mi? Ya da düşündü de ekonomik gücü filan mı yetmedi?
Bunu bilmiyorum ama bizim dünya starlarının turnelerinde ülke olarak olmamamız çok acı. Oysa bu dünya turnesinde İstanbul’da olsaydı Yunanistan, Bulgaristan ve diğer Balkan ülkelerinden, Arap ülkelerinden binlerce izleyici gelirdi. İstanbul sanatçı içinde bu coğrafya içinde çok güzel olurdu. İstanbul için katma değer bir turizm geliri de olurdu. Ama olmadı.
Kültür Bakanlığının ciddi bir eksikliği!
Kültür Bakanlığı aslında küresel sanatçıların dünya turneleri ile özel ilgilenmesi ve İstanbul’un da bu turnelere dahil olması için özel bir stratejik plan uygulamalıydı ama olmadı. Belki olamadı ya da düşünülmedi. Belki de ben yanlış düşünüyorum. Onu bilmiyorum ama dilerim ki seçimlerden sonra hangi taraf kazanırsa onların görevlendireceği kültür bakanı bu tür stratejilere öncelik verir. İşte o zaman Avrupa’da bizi hem “kıskanır” hem de “aferin” der.
Bu ara Elton John’un veda turnesinde bundan sonraki ilk konseri 23 Martta İngiltere’de Liverpool’da gerçekleşecek. Konser biletleri 51.5 sterlinden 166.5 sterline kadar gruplandırıldı. Türk Lirası olarak 1.186 TL’den 3.860 TL’ye kadar değişiyor. Bu konser İstanbul’da olsaydı ve biletler bu fiyatlara satılsaydı ben eminim düşük gelirli gençler bile bu konsere gidebilirdi. Ama bizde olsa emin olun bu bilet fiyatlarının en pahalısı değil en ucuzu üç bin lira olurdu. Bu da ayrı konu ya neyse…