‘Ayder Kardanadam Şenlikleri’ için İstanbul’dan üç günlüğüne Çamlıhemşin Ayder Yaylası’nın yolunu tuttuk. Ayder Yaylası genelde yaz ve bahar aylarında popüler olan ve ziyaretçi akınına uğrayan bir turizm noktası olmasına rağmen son yıllarda geleneksel hale gelen ‘Kardanadam Şenlikleri’ ile kış aylarının en soğuk zamanlarında bile binlerce ziyaretçiye ev sahipliği yapar duruma geldi. 

Karadeniz dört mevsim yaşanır

Her zaman “Karadeniz anlatılmaz yaşanır” derim. Bunu söyleyen biri olarak sömestre tatilin tam ortasında düzenlenen Ayder Kardanadam Şenlikleri’ni yaşamak için İstanbul’dan yol çıktık ve Ayder’in yolunu tuttuk.

Bölge halkı ve çevre illerde yaşayanların Ayder’e ulaşması için önce Ardeşen’e buradan da kalkan minibüs dolmuşlar ile Ayder’e çıkmanız gerekiyor. Özel aracı ile gidecek olanların mutlaka araçlarında kar lastikleri ve ihtiyaç durumunda kullanabilecekleri zincirleri mutlaka olmalı.

İstanbul, İzmir, Ankara’dan gelecekler önce uçak ile Trabzon’a uçmaları gerekiyor. Trabzon Havalimanı’ndan havayolu servis taşımacılığı ile Ardeşen ve oradan dolmuş ile Ayder’e ulaşmaları gerekiyor. Trabzon Havalimanı’ndan kiralayabileceğiniz araçlar ile Ayder’e rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Ardeşen-Ayder Yolu’nda Fırtına Deresi ve Fırtına Vadisi boyunca yol alıyoruz. Yol boyunca yeşil çay bahçeleri, rafting kulüpleri, yöresel lokantalar, oteller, tarihi köyler ve çağlayarak akan Fırtına Deresi ile yol alıyoruz. Tek gidiş-geliş olan bu yolda çok dikkatli olmanızı tavsiye ederim.

Trabzon Havalimanı Ardeşen arası 120 km. Ardeşen-Ayder arası ise yaklaşık 42 km. Toplamda 2,5 saatlik bir yolculuk ile Ayder’e ulaşılabiliyor. Ayder’e ulaştıktan sonra gelelim şenliklere, Karadeniz usulü şenliklere…

Kış turizmi için çok yeni bir şenlik

Geleneksel hale gelen Ayder Kardanadam Şenlikleri’ni özetle; insanlık, sevgi, eğlence, adrenalin, sıra dışı, cesaret, yardımlaşma ve hoşgörü tanımlayabilirim. Buraya gelen herkes eğlenmeye, gülmeye, hoş vakit geçirmeye geliyor.

Şenliklere adını veren kardan adam yapma yarışması ciddi çekişme içerisinde geçiyor. Grupların yaptığı birbirinden ilginç yaratıcı kardan adamları görmek çok keyifli oluyor. Yaratıcılıkta sınır tanımayan kardan adamlar ile karşılaşacağınızı garanti ederim. Kardan adam yarışması dışında çeşitli kategorilerde bireysel ve gruplar halinde eğlenceli yarışlar katılabilir ve izleyebilirsiniz. Yöresel sanatçıların sahne aldığı şenlik sahnesinde iki gün boyunca konserleri izleyip karlar üzerinde horon oynayabilirsiniz.

Horon bölge insanı için vazgeçilmezdir

Horon Karadenizlinin, bölge insanının vazgeçilmezi olmuş. Tulum ve kemençe eşliğinde kar üzerinde soğuk havaya rağmen 7’den 77’ye herkes horona katılıyor, bıkmadan saatlerce horon oynuyor. Horona girmek bölgemizde kullanılan tabilerdendir. 

Doğa sporları kulüpleri, bölge halkı, bizim gibi Türkiye’mizin dört bir yanından gelen katılımcılar ve özellikle bölgedeki üniversiteli öğrencilerin katılımı ile şenlikler her yıl artarak devam eden bir katılıma sahne oluyor. Profesyonellere taş çıkartırcasına horon oynayanlar ve onlara ayak uydurmaya çalışan ziyaretçiler ile saatler su gibi akıp gidiyor. Özellikle gençler birbirleri ile yarışırcasına hünerlerini gösterip, büyük keyifle dünya ile bağlantılarını keserek horon oynamanın zevkini yaşıyorlar. Saatlerce horon oynayanları gördüğünüzde sanki bir daha hiç horon oynamayacaklarmış gibi geliyor. Tulum sesi kesilince bu sefer kendileri söyleyip oynamaya başlıyorlar. Durmak yok horona devam. Yoruldum, ben oynamam demek olayın özüne hakaret kabul ediliyor. Çayelili hemşerim bir duvar yazısı ile horona nokta koyalım; “Horonu ibadet sayanlardanız.”

“Risk olmadan, keyif olmaz”

Binlerce insan horon oynamak, yamaçtan aşağıya kaymak, gülmek ve eğlenmek için gelmiş Ayder’e. Böyle olunca anlatılmayacak, yaşanacak bir ortam oluşuyor.   Hepimizin Ayder denince aklımıza gelen bir manzarası vardır, Ayder’in fotoğraflara konu olan yayla evlerinin bulunduğu dik yamaç şenlikler için özel olarak hazırlanıyor. Bu yamaçta aşağıya doğru şişme rafting veya deniz botları ile yapılan kayma aktivitesini herkesin denemesi gerekiyor. Bir lastik botun içine doluşan gençler hızla yamaçtan aşağı kayıyor ve yamacın sonundaki kardan yapılan bariyere çarparak her biri sağa sola dağılıyor. Bazen hızını alamayanlar, bariyerin üstünde şenlikleri izleyenler ile beraber bariyerin diğer tarafına düşüyor ve düştükten sonra kendilerine güldüklerini görünce sizler bir kat daha gülüyorsunuz. Lazbord denen bu aktivite sonrası manzara ‘ağlanacak haline gülmek’ gibi, yamaçtan hızla gelip bariyere çarpıp her hangi bir tarafına acıtanların yüzleri açı içerisinde olmalarına rağmen gülebilmeleri kahkahalar atabilmelerinin yorumunu size bırakıyorum. Bazen kırıkla biten yaralanmalar oluyor.  

Ben bu yamaçtan her türlü kaymayı, İspanyolların cesaretlerini ispatlamak için sokaklara saldıkları boğaların arasına dalmasına benzettim. Tek fark var orada sadece erkekler yapıyor bu işi, Ayder de ise 7’den 77’ye kız, erkek, çocuk, herkes yapıyor bunu. Kaymak için kullanılan ana malzemeler ise; kızaklar, lastik şamiyel, rafting botu ve her türlü naylon torba…

Kar üzerinde mangal yapmak, masa kurup demlenmek, çadır kurup konaklamak olağan manzaralar. Kendi eğlencesini kendi yaratanlara da her yerde rastlamak mümkün, Adlarını sorduğumda Cumalepeliler diyen  gençler ile geçirdiğim kısa sürede gördüklerim inanılmazdı, çok eğlenceli ve riskli bir adrenalin tutkuları vardı. 50-60 dereceye varan eğimli ve karlı yamaçtan aşağıya şişme lastik şamiyellerle kaymaları sırasında oluşan manzaralar çok eğlenceliydi. Tehlikeli değimli diye sorduğumda cevap hazır; “Uyy risk olmadan eylence olur mi, keyif alunur mi” deyip yallah yamaçtan aşağıya.

Ayder’e gelinir de muğlama yemeden dönülmez. Sevgili dostum Yalçın’ın işlettiği Vesile Otel ve restoranı ‘Laztoran’da parmaklarınızı yedirtecek güzellikteki muğlamaya değinmeden geçemeyeceğim. Laztoran’da kuzine ateşi ile pişen yöresel yemekleri tadabilirsiniz; fiyatları uygun ve lezzetli.

Bölgede yemek ve konaklama sorunu yok

Konaklama konusunda oldukça farklı seçeneğe sahipsiniz. Pansiyon, küçük otel ve çok yıldızlı otellerde bütçenize göre konaklayabilirsiniz. Gelişen turizm potansiyeli ile yatak kapasitesi yeterli duruma geldi. Yemek konusunda ise oldukça fazla alternatifiniz bulunmakta. Yöresel tatların yanında et ve etli yiyecekleri de bulmanız mümkün. Bu yemekleri tatmadan geri gelmeyin: muğlama, Laz böreği, kuru fasulye, vurma lahana çorbası, lahana yaprak sarma, mısır ekmeği, kavurma, turşu tavalisi. Yörede bakkal ve marketlerden her türlü alış verişinizi yapabilirsiniz. 

Karlarla kaplı Ayder’de kaplıca keyfi yaşamanız mümkün. Fırtına Deresi içerisinden çıkan 60 derecelik termal suyun bulunduğu kaplıcalarda aile odalarında veya genel havuzda kaplıca keyfi sürebilirsiniz. İki gün süren festival sırasında hava şartları izin verdiğinde daha yukarılara çıkabilir Fırtına Vadisi Havzası’nda bulunan Zil Kale, Tar Şelalesi, Palovit Şelalesi, Çat Vadisi, Galler Düzü, Şenyuva (Sevdaluk dizi seti) Köyü’nü gezebilir, Çinçiva Köyü kahvesinde sımsıcak ortamda çayınızı yudumlayabilirsiniz.

Ayder Kardanadam Şenlikleri, bembeyaz karların arasından yükselen çam ağaçlarının heybeti ve tulum sesinin hüzünlü nameleri, yavaş yavaş dağların arkasından kaybolan güneşle birlikte sona eriyor…

Metin: Ali Cantaş, fotoğraflar: İsmail Şahinbaş