RUSYA'NIN YAHUDİ OLİGARKLARINA NE OLDU? - 5

Mustafa Kadir ATASOY
David Hoffmann onun devletin mürekkebini aldığı için cezalandırılmış birisi olmaktan Kremlin'de Yeltsin'le oturup sohbet eden birisine dönüşmesi hakkında "bu Rusya'nın komünizmden kapitalizm ve demokrasiye geçişinin hikayesidir" der.

6 Temmuz 1954 doğumlu olan Alexander Smolensky bir zamanlar daha fazla para kazanmak isteyen ancak ikinci bir iş yapma izni olmayan bir dizgiciydi. Yine de ek iş yapıyordu, haftada üç gece bir fırında çalışıyordu. Devlete ait bir matbaada gizlice İncil basmak yüzünden KGB gizli polisi tarafından tutuklandı. Yedi kilo matbaa mürekkebini kullanmaktan kamu malı hırsızlığı ve bireysel ticari faaliyet yapmakla suçlandı.

Yıllar sonra Smolensky Rusya'nın ilk özel bankacısı olacaktı. Rusya'nın en büyük özel bankalarından biri olan Bank Stolichny'nin kurucusu ve başkanı oldu. 

David Hoffmann onun devletin mürekkebini aldığı için cezalandırılmış birisi olmaktan Kremlin'de Yeltsin'le oturup sohbet eden birisine dönüşmesi hakkında "bu Rusya'nın komünizmden kapitalizm ve demokrasiye geçişinin hikayesidir" der.

1998'de, tarım sektöründeki bütün varlıklarını daha sonra adı SBS-Agro olarak değişecek olan Agroprombank'ta birleştirdi. SBS-Agro, 1998 Rusya mali krizinde yatırımcılarının birikimini silerek iflas etti. Bankasının iflas etmediğini, yalnızca ülke geneline yayılmış çeşitli yapılara bölündüğünü söyledi. 1999'da hakkında zimmete para geçirme ve kara para aklama suçlamalarını içeren bir tutuklama emri çıkarıldı. Ancak bu tutuklama emri daha sonra düşürüldü. 2003'te grubunun adını OVK Bank olarak değiştirdi ve oğlu Nikolay'a devretti. Nikolay da kısa süre içinde OVK Bank'ı Vladimir Potanin'e sattı.

Smolensky 2006'dan 2011'e kadar edebiyata merak saldı ve siyasi gerilim türünde yedi kitap yayınladı. Bu eserler Rus seçkin tabakasının hayatından gerçek hikayelere dayanıyordu. 2011'den sonra göz önünden kayboldu. Hayatını Viyana'da sürdürdüğü söyleniyor.

Bir diğer oligark Vitaly Malkin 16 Eylül 1952 Pervouralsk doğumludur. Servetini bankacılık sektöründe ortağı Bidzina Ivanishvili ile beraber kazandı. İkisi 1998 krizi öncesi Rusya'nın üçüncü büyük bankası olarak kabul edilen Rossiysky Kredit'i kurdu. Forbes dergisine göre 1 milyar dolarlık serveti vardı.

2004'te Doğu Sibirya Buryatya cumhuriyetini temsilen Rusya Federasyon Konseyi'nin üyeliğine seçildi. 2012'de ABD'de Magnitsky Yasasına karşı görüşmeler yapmak üzere görevlendirilen dört Rus senatörden oluşan bir heyete başkanlık etti. 

Kanada'da yayınlanan National Post gazetesine göre Malkin'in Kanada'ya girişi Mayıs 2009'da reddedildi. Haberlere göre kara para aklama ve uluslararası silah anlaşmalarına karışmakla suçlanıyordu.

2013 yılında, Rus yolsuzlukla mücadele aktivisti Aleksey Navalny blogunda Malkin'in Kanada'daki mülklerini beyan etmediğini ve kendisinin İsrail pasaportu olduğunu gösteren belgeler yayınladı. Mart 2013'te Malkin, çifte vatandaşlık sorunu nedeniyle Federasyon Konseyi'nden istifa etti.

Monaco'da ikametgahı olduğu bilinen Malkin'in Credit Suisse bankasından 490 milyon euroluk bir hak iddia ettiği geçen yıl İsviçre basınında yer aldı. İsviçre medyasından L'illustré'ye göre şirket yetkilisi Patrice Lescaudron, Vitaly Malkin'inkiler de dahil olmak üzere müşterilerinin varlıklarını, hisseleri aniden çöken bazı şirketlere yatırdığı iddia ediliyordu.