Tütün kullanımının tarihi 4 bin yıl öncesine dayanmaktadır.
İnsanlık tarihinde epidemiyolojisine baktığımızda Türkiye en fazla sigara üretimi yapan ilk 10 ülkenin içerisinde yer almaktadır. Bu derece yaygın kullanılan sigaranın bir bağımlılık olduğunu biliyoruz. Peki bu bağımlılığımızdan kurtulmamız için bizi engelleyen sebepler nelerdir? Yapılan araştırmalar sonucunda sigara kullanan bireylerin yüzde 70-80’i sigarayı bırakınca kilo alacağının düşüncesindedir. Nitekim yine yapılan araştırmalara göre erkeklerin yüzde 60’nın ve kadınların yüzde 50’sinin sigarayı bıraktıktan sonra kilo aldığı saptanmıştır. Ancak bu durumu değiştirmek tamamen kişinin kendi elindedir. Sigarayı bıraktıktan sonra kilo alırım endişesinde olanlar için bu konuyu ele almak istedim. Hadi gelin birlikte bu konuyu inceleyelim, gerçekten de kilo alır mısınız yoksa bunu kontrol etmek sizin elinizde mi, inceleyelim.
Sigara İçenlerin İştah Mekanizması Nasıl Oluyor?
Kişi yeterli ve dengeli beslendiğinde sindirim, dolaşım, boşaltım gibi sistemlerinin düzenli çalışması ile sağlıklı bir birey haline gelmektedir. Sigara içen kişilerde sigaranın içinde bulunan sayısız zararlı madde yüzünden bu sistemlerin kötü çalıştığı ne yazık ki bilinmektedir. Yani sigara içen bir birey ile içmeyen bir bireye aynı yemeği yedirdiğinizde vücutlarında gerçekleşen kimyasal olaylar birbirinden farklıdır. Sigara içen bireyde besin öğelerinin, vitaminlerin, minerallerin emilimi ve sindirimi daha azdır. Yani besinden sağladığı fayda sigara içmeyenlere göre daha düşüktür. Sigara içmeye bağlı olarak besin alımının azaldığı ve bunun sonucunda vücut ağırlığının düştüğü de yapılan çalışmalarda kanıtlanmıştır. Bunun sebebi ise sigaranın içinde bulunan ‘Nikotin’dir. Nikotin, iştahı azaltan ve zevk almayı sağlayan norepinefrin, dopamin ile serotonin salınımını uyarır. Kanda miktarı yükselen serotonin ve dopamin, nöropeptid-Y ve ghrelin (açlık) hormonunu baskılar. NPY, iştahın artmasını sağlayan, enerji harcanmasını arttıran bir hormondur. Ghrelin ise besin alımını uyarır, karbonhidrat kullanımını artırırken, yağ kullanımını azaltır. Yapılan çalışmalarda ghrelin hormonunun sigara içenlerin tükürüklerinde daha az olduğu böylece sigara içenlerin iştah kaybı yaşadıkları kanıtlanmıştır.
Metabolizma Hızına Dikkat
Sigaranın etken maddesi nikotin metabolizma hızını artırıcı etkisi olduğu bilinmektedir. Gün içinde daha fazla enerji harcamanıza yardımcı olur. Ancak sigarayı bıraktıktan sonra metabolizma hızım azalacak düşüncesine kapılmamamız bunun yerine egzersiz, yürüyüşü hayatınıza sokmanız ile düşen metabolizma hızınızı arttırabilirsiniz.
Neler Yediğinizin Farkında Mısınız?
Sigara tüketen bireylerin tat ve koku alma duyusunun sigara içmeyenlere göre daha düşük olduğunu biliyor muydunuz? Bu sebeple yenilen aynı yemekten alınan haz ve tat sigara içmeyenlere göre daha azdır. Sigarayı bıraktıktan sonra yediklerinizin tadına varacak bununla birlikte daha fazla yemek yeme isteği doğacaktır.
Her Şey Bana Sigarayı Hatırlatıyor!
Sigarayı bırakan insanlar el ve dudak tiryakiliğinden dolayı sürekli birşeyler atıştırmak ister. Stresi azaltmak, arkadaşlarla çay-kahve içerken, alkolün yanında derken birçok aktivite de sigara eşlik eder. Bu durumlarda sigarayı bırakan insanların el alışkanlığından dolayı en çok yöneldikleri besin grubu olan kuruyemişler bir kalori bombasıdır ve genellikle sigarayı bırakanlar avuç avuç kuruyemiş tüketir. Kuruyemişler sağlıklı besin grubu olmasına rağmen miktarına dikkat edilmezse kilo alımınıza neden olur.
Sigarayı Bıraktıktan Sonra Kilo Almamak Mümkün!
Kafein alımını ilk 20 gün kesin. Çünkü kafeinin nikotin yoksunluğunu tetikleyerek sigarayı hatırlattığı bilinmektedir.
Fiziksel aktivitenizi artırın. Azalan metabolizma hızınızı artırmak sizin elinizde! Düzenli yürüyüş ve egzersizler ile metabolizma hızınızı artırabilirsiniz.
Bitki çayı, meyve çayları, naneli sakız, günde 10 gr kuruyemiş tüketmeniz el ve dudak tiryakiliğinizi bastıracaktır.
Domates, karnabahar, patlıcan gibi nikotin içeriği biraz daha fazla olan besinleri tüketebilir böylece nikotin eksikliğini çok az da olsa kapatabilirsiniz.
Portakal, nar, kuşburnu, greyfurt gibi turuncu besinler, ahududu, böğürtlen, çilek gibi kırmızı- mor meyveler kivi, limon, maydanoz gibi C vitamininden zengin besinler vücuttan nikotin atımını hızlandıracağı için gün içinde mutlaka en az 1 porsiyon tüketilmelidir.
Su tüketimi bu dönemde çok önemlidir. Günde en az 10 bardak su içmeyi ihmal etmeyiniz.
Vücudunuzdaki toksinleri atmak için taze sebze ve meyve sularını tüketebilirsiniz.
Yemek sonrasında sigara içme alışkanlığınız yerine bitki çayı size yardımcı olacaktır.
Stresinizi azaltmak için spor yapın, kitap okuyun, müzik dinleyin ama sigarayı hatırlatacak şeylerden uzak durun.
Kan şekerinde meydana gelen dengesizlikten dolayı kuru ve taze meyve, yağlı tohumlar, leblebi ve çiğ sebzeler tüketerek şekerli ve karbonhidratlı besinlere yöneliminiz ile başa çıkabilirsiniz.
Sigaranın zararları saymakla bitmez. Akciğer kanserinden KOAH’a ciltte buruşukluktan erken yaşlanmaya kadar birçok zararlı etkisi var. Sigara kullananların bilmesi gereken şudur ki; normal sağlıklı bir birey gibi vücutları olmamaktadır. Ayrıca kişinin beslenmesi üzerine de bir çok olumsuz etkisi vardır. Sigara içen bir birey daha fazla kahve tüketir, kahvaltıyı atlar, az uyur, daha fazla alkol alır, fiziksel aktivitesi daha düşük, doymuş yağlı besinlerin tüketimi daha fazladır. Sigara içmeyen birey ise posa ve lif içeriği yüksek sağlıklı besinler tüketir. Sigara sadece sağlığınızı değil beslenme alışkanlığınızı da etkiler. Sigara bırakmaya yardımcı olan bir çok kurum, ilaçlar, tabletler, nikotin sakızları bulunmaktadır. Kendinize iyilik yapmak için ilk önce vücudunuzdan başlamaya ne dersiniz?