Moldova Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor ile yaptığımız sohbet sırasında özellikle çok iyi Türkçe konuşmasını ve Rusya – Ukrayna savaşına nasıl baktığını sordum. Büyükelçi Croitor'un bir başka özelliği Türkiye ile birlikte Mısır, Lübnan ve Ürdün büyükelçiliklerini de yapıyor olmasıymış.
Büyükelçi Croitor’un iyi Türkçe konuşması çok dikkat çekiciydi. Türkçe konuşan bir büyükelçi olarak Ankara'da görev yapmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren ve Türk halkıyla kurduğu bağı anlatan Croitor’a Türkçe’yi bu kadar iyi nerede öğrendiğini soruyorum "Ben Türkçe konuşuyorum. Gagauzum, Türk kökenliyim. Moldova’yı temsil eden Gagauz Türkü bir büyükelçiyim. Annem küçükken gel otur yanıma sana söylemek istediğim bir şey var. Sen dışarda Rusça konuşabilirsin ama evde benimle Türkçe konuşacaksın. Ben anamla babamla evde bu dilde konuştum. Onun için kendimi Türkiye'de çok iyi ve rahat hissediyorum.” cevabını alıyorum.
Gagauzya ikinci başkanlığı yaptı
Gagauzlar Moldova'nın güney tarafında yaşıyorlar, Türkçe konuşuyorlar. Onlara özerklik statüsü verildi 1994'te. Büyükelçi Croitor 1999 yılında Gagauzya’nın ikinci başkanı seçilerek görev yapmış. Croitor; “Ben sık sık Türkiye’ye geliyordum. Türkiye’den destek alıyordum. Bu destekler hiçbir zaman unutulmayacak. Türkiye her zaman yanımızdaydı. Zor zamanlarda da iyi zamanlarda da her zaman Türkiye bize yardımcı oldu.” dedi.
Moldova saygılı
Gagavuz olmasını Türk olmasının bir sorun teşkil etmediğini Türk kökenli olmasına rağmen büyükelçi olarak görevlendirilebildiğini anlatıyor. Bu şunu gösteriyor, Moldova Gagauzlara saygı gösteriyor ve Gagauz Türkü birini büyükelçi olarak gönderebiliyor.
“800 bin Ukraynalı savaştan kaçarak Moldova sınırına dayandı”
Büyükelçinin aktardıkları şöyle:
“Doğrusunu söylemek gerekir bugün Rusya ve Ukrayna arasında savaş var. 24 Şubat 2022‘de başladı. Savaş başladıktan sonra Ukrayna’dan Moldova’ya 800 bin kişi geçti. Moldova için çok zor bir durum oldu. Moldova’nın ekonomisi bu kadar güçlü değil. Ama biz yine de kapılarımızı açtık ve onlara yardım ettik. Savaş başladı Ukrayna’dan Moldova’ya gelmek için 20 km. kuyruk oluştu. Bunun üzerine Moldova halkı sınıra giderek savaştan kaçan Ukraynalıları karşılamaya gitti. Moldovalı kadınlar, çocukları kadınları evlerine aldılar onlara yemek yaptılar. Ukrayna bizim komşumuz biz onlara yardım etmesek onlara kim yardım edecekti. Bugün kalanlar 100bin civarı. Bu savaş bitsin istiyoruz. Ama ne zaman bitecek bilmiyoruz. Bir an önce bitmesi için elimizden geleni yapıyoruz.”
“Türkiye bizi hiç yalnız bırakmadı”
“Türkiye liderlerine, Türkiye halkına çok minnettarız. Devletimiz 32 yaşında oldu bu 32 yılda Türkiye bizi hiç yalnız bırakmadı. Biz Türkiye’nin başarılı projelerini örnek alıyoruz. Türkiye’de nasıl yapılıyorsa biz Moldova’da onları uygulamak istiyoruz. Moldova'da 43 serbest ekonomi bölgesi var. Her bir bölgeye bir güçlü Türk şirketini çekmek isteriz ki daha çok Türkiye'den gelen iş adamları Moldova'da çalışsın.”
“Moldova'nın nüfusu 3,6 milyon. Ama Moldova'dan her yıl Türkiye'ye yaklaşık 300 bin turist geliyor. Türkiye nüfusu çok daha büyük, 86 milyon. Ama sadece 30 bin turist Türkiye'den Moldova'ya geliyor. Bunu artırmak istiyoruz.”
Büyükelçi Croitor Türk iş insanlarını Moldova’ya yatırıma davet ediyor. “Öncelikle gelip ülkeyi görsünler tanısınlar ona göre yatırım fırsatlarını değerlendirsinler” diyor. Moldova Ankara Büyükelçisi Dmitri Croitor ile bu sohbeti Lider Haber TV ekranlarında her cumartesi yayında olan Soruyoruz’un çekim bitiminde bir kahve eşliğinde yaptık.
