4 Mayıs 2023 tarihli "Yeni Kandil-Sincar Süleymaniye" başlıklı yazımda şöyle demiştim: "Aktardığım notlar eşliğinde bir de Türkiye'ye bakalım dersek; PKK'nın ikametini Süleymaniye'ye taşımaya çalışan KYB'ye Türkiye'nin asla izin vermeyeceğini ve bununla sonuna kadar mücadele edeceğini net olarak görebiliriz.
Akılcı bir diplomasi ve iş birliği sağlanamazsa Irak’ta açılan kartların rengi Iraklılar için hiç de iç açıcı görünmüyor diye yineliyorum…”
Ve şimdi neredeyse bir
yıl önce sunduğum öngörünün kapısı aralanmak üzere! İran, ABD, PKK, Avrupa
destekli KYB Irak’ta yarattığı terör atmosferiyle Türkiye ve KDP’nin tüm
sabrını tüketti. Aylar önce uçuş yasakları ile Türkiye’nin başlattığı ikazlar
süreci şimdi PKK ile birlikte Süleymaniye’ye de operasyon sinyalleri veriyor.
Evet KYB Irak
içerisinde güçlense de bu gücü siyasetten yana değil terörden yana kullanmayı
tercih ediyor. Kerkük yerel seçimleri sonrasında Türkmenler-KDP-Sünniler
ittifaka hazırlanırken “kurulacak meclis ve belirlenecek vali benim onayım
dahilinde olmazsa yaratacağım şiddet iklimi ile Kerküklülere nefes
aldırmayacağım” tehditlerini aleni bir şekilde yayan KYB, bölgeyi kontrol
altına almaya çalışıyor.
En büyük destekçisi
olan İran’ın sağladığı siyasi, bürokratik, diplomatik, ekonomik, medya, basın,
STK destekleriyle Irak’ta ciddi anlamda etkili olan KYB’nin verdiği mesaj şu; “Süleymaniye
başkentli özerk yönetim hakkı elde etmek.”
Aslına bakarsanız bu
durum coğrafya açısından bir nevi çözüm niteliğinde zira KDP Yönetiminin
sabrını da fazlasıyla zorlayan KYB’nin kendi haline terk edilmesi “akla karanın
ayrılması” için zorunlu artık. Yıllardır Süleymaniye’yi kontrolü altına alarak
dilediği gibi terör örgütlerine ev sahipliği yapan KYB bölgenin bataklığına
dönmüş durumda. Bölünmediği sürede de bu çamuru her tarafa taşıyor. Lahur
Talabani’nin KYB’den gönderilmesi sonrasında öne çıkan Bafel Talabani ve Erbil
Yönetiminde Başkan Yardımcısı olarak yer alan Qubat Talabani’nin bazen yan yana
bazen de karşı karşıya durarak yol alması büyük ihtimalle bu aşamadan sonra bir
karar verilmesini isteyecek. Ya o taraf ya da bu taraf ikileminde kalacak Qubat
Talabani’nin elini her şeyden çekip siyasetten uzak eski hayatına dönmeyi
tercih edeceğini düşünüyorum.
Irak şu an bulanık bir
su ve bu suda balıkların yolunu şaşırıp heba olmaması için Türkiye’nin doğru
hamleyi yaparak kazanması gerekiyor. Yıllardır her yazıp konuştuğumda “böyle
bir şey asla olmaz” diyenlere bir kez daha söylüyorum; Irak eninde sonunda
bölünecek…
Tüm ihtimaller Irak’ın
bölünmesine dayanıyorsa şayet Türkiye de kendisinin ve dostlarının menfaatleri
doğrultusunda hareket etmeli elbette.
Bağdat Yönetimi kendi
içinde yaşadığı Şii-Sünni çekişmesiyle üçe beşe ayrılma planına
hazırlanıyorken, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi de “şimdilik” Erbil-Süleymaniye
olarak ikiye ayrılma gerçeğiyle yüzleşiyor. Ve bu bölünme ile Süleymaniye
İran’a alenen tabi olacaktır.
Peki ya Iraklı
Türkmenler? Ülkede giderek güç kaybeden ve siyaseten bölünen Türkmenler
açısından en doğru denklem Erbil Yönetimi dahilinde “kendilerine özel bölgesel
bir yönetim” dahilinde yer almalarıdır. Aslına bakarsanız Türkmenlerle birlikte
Sünnileri de Erbil Yönetimi’ne dahil edecek bir yönetim şekli etrafında
toplamalı. Kürt-Türkmen-Sünni ittifakı Türkiye garantörlüğü ile bölgenin önemli
bir gücü olarak yol alabilir.
Türkiye’nin terör
örgütlerinin Süleymaniye’yi mesken edinmesi karşısında sabrının tükendiği bu
aşamada büyük ihtimalle terör noktalarına yönelik bir operasyonu yakın zamanda
göreceğiz… Yani tüm diplomasi adımlarını reddeden Süleymaniye için geri sayım
başladı diyebiliriz. Burada İran’ın sergileyeceği tavır da önemli, Türkiye-İran
ilişkilerini yeniden gözden geçirmek için.
Coğrafyanın şu an
içinde bulunduğu ortamı ve sonrasını daha iyi anlamak adına kocaman bir dip
not: Ortadoğu’yu altın tepside İran’a sunan, başta DEAŞ olmak üzere pek çok
terör oluşumunun-çatışmanın-sürgünün-acının senaryosunu uygulamak üzere İran’ın
eline veren, kim bilir kaç yıl daha devam edecek acıları Ortadoğu insanına
kader kılan Obama’yı tarihin en kara sayfasına yazdı insanlık.