Suriye ve Irak'ta Türkiye her istediği sonucu zaman zaman alamasa da alanda en net gerçeklik Türkiye'nin istemediği ya da kabul etmediği hiçbir şey sonuca ulaşamaz.
Pazarlıklar coğrafyasında masada her ne kadar Suriye olsa da hedef Türkiye. İdlib’te yaşanan ve Morek’te TSK‘nın 9 nolu gözlem noktasını da içine alan son saldırılar Türkiye’nin gücünün bir kez daha test edilmesidir. Şam Rusya’nın desteği ile İdlib güneyinde ilerliyor. İdlib çatışmasızlık bölgesinin geleceğini ve ateşkes olup olmayacağı Erdoğan-Putin görüşmesiyle netleşecek. Morek için Ruslar TSK gözlem noktasında saldırı olmaması için bölgede devriye atıyor.
ABD ile Münbiç çıkmazından sonra Şanlıurfa karşısında bulunan bölgeler başta olmak üzere kurulması planlanan Güvenlik Bölge’sinin hattı, derinliği ve kontrolü ile ilgili Türkiye’nin net duruşuna rağmen ABD adı Güvenli Bölge olan ama işleyişi bir tampon bölge olan bir modelin peşinde. Türkiye’nin 460 km uzunluk ile 32 km derinliğe inen PKK’dan arındırılmış Barış Koridoru Amerikalıların ajandasında yok. ABD, 5 km sınır çizgisinde Türk-Amerikan askerlerinin devriye attığı ilerisinde PKK militanlarının kontrol ettiği alanları By Pass eden 7-8-9 km inişli çıkışlı sözde DSG adı altında olan yapının adının değiştirilmesi ile yerel güçler olarak tanımlanan unsurların kontrol ettiği planı masada tutuyor. ABD Münbiç dahil Suriye’de yaklaşık 150 yerleşim yerini terör yapısı olarak kontrol eden PKK-YPG terör örgütünün tasfiyesini kabul etmiyor. ABD uygulatmak istediği güvenlik mekanizması ile TSK’nın PKK terör örgütüne olası bir harekatını perdeleme peşinde. Ortak harekat merkezinde askerlerin belirleyeceği teknik konuların yanında siyasi erklerin elde etmek istedikleri sonuçlar örtüşmeyebilir.
Türkiye 36 paralel çizgisinde Irak’ta yaşanan Çekiç Güç tecrübesin hafızasında tutarken aynı çizginin bugün Suriye’nin kuzeydoğusunda ABD-PKK ortaklığındaki alana geçtiğini unutmamalıdır. Pazarlıklar coğrafyasında bölünmüş bir Suriye var. ABD ve AB Fırat hattında bir devletçik istiyor.1 yıl sonra Suriye’de masada “DEMOKRATİK SURİYE ÖZERK BÖLGESİ” konabilir. Suriye artık ihtimaller coğrafyası değil vekalet çatışmalarından geçerek kontrol edilen ve belirlenen alanlar durumuna döndü. Rejim PKK’nın olduğu hatta saldırmazken İdlib için sürekli saldırı halinde. ABD Türkiye’yi Fırat’ın batısında Sacur hattında perdeleyerek Münbiç’teki PKK varlığını devam ettirdi. Aynısını Rusya Tel Rıfat’da yaptı.
En çok sorulan soru peki ne olacak? Birincisi Şam’daki mevcut rejim Beşar ile ya da Beşarsız devam edecek. İdlib’te bizi bekleyen üç durum var. Türkiye, Rusya ile anlaşabilirse 12 gözlem noktasını 15 km derinliğinde silahsız bir bölgeye döndürebilir. Eğer anlaşamazsa Rejime ilerleyişi devam eder. Bu alanda TSK’nın saldırılara karşı ateş gücünü kullanmasının yolunu açar. Son olarak gözlem noktalarının durumları alandaki gelişmelere göre yeniden konumlanabilir. Tablo Moskova’da gerçekleşecek olan Erdoğan-Putin görüşmesinde netleşecek.
Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı bölgesi mevcut durumunu korurken Fırat’ın iki yakası en belirsiz durumda. ABD, PKK ve bileşenlerini legalleştirmek için bitmeyen ve zamanı belli olmayan takvimleri Türkiye’nin önüne koymaya devam edecektir. Elbette İran’ı unutmamak lazım.
Sonuç olarak Türkiye Suriye’de askeri gücünü yakın zamanda kullanarak küresel ve bölgesel güçlere kararlılığını ve ne yapmak istediğini göstermelidir. Zaman geçiyor.. kum fırtınası başlamadan ne yapacaksak yapalım.