İnovasyon Latince innotavus kelimesinden gelmektedir. İngilizcede innovation olarak kullanılan bu kelimenin Türkçe karşılığı yenilik anlamına gelse de bu kelimenin tek bir sözcükle ifadesi yoktur.
İnovasyon Latince innotavus kelimesinden gelmektedir. İngilizcede innovation olarak kullanılan bu kelimenin Türkçe karşılığı yenilik anlamına gelse de bu kelimenin tek bir sözcükle ifadesi yoktur. İnovasyon tek kelimeyle anlatılamayacak kadar geniş anlamları taşımaktadır. İnovasyon, kelime anlamı olarak teknolojik alanlarda yapılan yeniliklerin tümüdür. İnovasyon icat değildir. Bilim ve teknoloji ile topluma ve toplumun ekonomisine katkı sağlayacak şekilde yenilenmesi ve güçlenmesidir. İnovasyon nedir kısaca açıklamak gerekirse, yaratıcılık fikirlerinin ticari zekâ ile buluşmasıdır.
Aslında ilk inovasyon 18. Yüzyıl sonlarında İngiltere’de Endüstri Devrimi ile gündeme gelmiş olup, insan ve hayvan kas gücünü kullanmak yerine keşfedilen buhar makinelerini kullanmaya başlamak ile günümüze kadar gelmiştir. İnovasyon çeşitleri ve örneklemelerini inceleyelim.
Ürün inovasyonu
Bir ürünün geliştirilmesi veya mevcut olan bir ürünün değiştirilip ya da yenilendikten sonra piyasaya sunulması ürün inovasyonudur. Bir işletmenin veya firmanın farklı, değişik ve yeni bir ürünü geliştirip pazara sunması ürün inovasyonu anlamına gelmez. Ürün inovasyonu için yeni bir ürün üretmek gerekmez. Var olan ürünlerin daha iyi, daha kaliteli, daha üstün özelliklerde olması değiştirilip farklı bir şekilde yenilikçi teknoloji ile sunulması ürün inovasyonunu kapsar. Günümüzde ticari işletmeler müşterilerinin ihtiyaçlarını en iyi şekilde gidermek ve rekabet ortamlarında öne çıkmak için çaba göstermektedir. Ürünlerini daha üst seviyelerde geliştirip mevcut ürünlerinin benzersiz olması üzerine çalışmalar yapmaktadır.
Ürün inovasyonlarını örneklerden icat ve inovasyon farkını da ayırt edelim. Örneğin Telefon Graham Bell tarafından icat edilmiş bir teknolojik üründür ancak cep telefonu bu ürünün inovasyonudur. Televizyon icat olup Netflix bir inovasyondur.
Hizmet inovasyonu
Ayrıca bir işletme tarafından pazara sunulan ve alıcılara fayda sağlayan hizmetlerde bu inovasyonu kapsamaktadır. İşletmeler hem ürün hem hizmet sunabilirken sadece hizmet veya sadece üründe sunabilmektedir. Bir işletmenin farklı, yeni ve değişik bir hizmeti geliştirip sunmasına da hizmet inovasyonu denir. Sunulan hizmetleri de daha fazla müşteri çekmek için değiştirip, yenileyip farklılaştırmak da bu inovasyonun içindedir.
Türkiye’deki Getir uygulaması hizmet inovasyonu örneklerindendir. İstediğiniz ürünü kapınıza kadar getiren bu uygulama sayesinde “Gidesin Yoksa Getir’in Var” sloganı ile tüm müşterilerine hizmet vermektedir. Aynı şekilde Yemek Sepeti ile adrese teslim yemek hizmetlerini tek bir ortamda toplamış başarılı şirketlerden birisidir. Adres tesliminden sonra uygulamasından alınan ürünü yada hizmeti değerlendirme fırsatı da sunan bu uygulama binlerce restoran ve lokanta bulunmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti’nin hayatımıza kattığı E-Devlet uygulaması ile evrak işlemlerimizi rahatlıkla internet üzerinden yapabilmekteyiz. Bu hizmet inovasyonu sayesinde evrak olarak birden fazla bilgiye ulaşabiliyor, tek tuşla çıktısını alabiliyoruz. Bu sayede görevlere kurumlara gidip vaktimizi harcamadan da evrak işlemlerimizi gerçekleştirebiliyoruz.
Pazarlama inovasyonu
Pazarlama inovasyonu işletmelerin tüm fonksiyonlarını kapsayan bir inovasyon çeşididir. İşletmeyi kurmadan önce yapılan pazar araştırmaları, müşteriyi tanıma gibi çalışmalar pazarlama inovasyonunu kapsamaktadır. Müşterilerin istek, ihtiyaç ve problemlerine göre ürün ve hizmetlerin tasarımıdır. Eğer tasarım, pazarlama ile çalışmazsa pazara uygun tasarımlar yapılamaz ve ticari hale gelmesi zor olur. Devamlı olarak pazarın nabzını tutan, müşterileri inceleyen, değişimleri tahmin eden politikalar izlemek pazarlama inovasyonunun görevidir. Hizmet ve ürünlerde yapılacak yenilikler aynı zamanda pazarlama inovasyonudur. Pazara ve pazardaki müşterilerin ihtiyaçlarına, isteklerine ve sorunlarına göre ürünler ve hizmetler sunulur. Fiyatlama ile ilgili yapılan yeniliklerde pazarlama inovasyonu kapsamındadır. Tüketicilerin satın alabileceği bir fiyattan ürünü piyasaya sunmak ve satın alma gücüne göre fiyatlama yapmakta bu kapsam içerisindedir. Ayrıca dağıtım kanallarında yapılacak değişiklikler, işletmenin ve müşterinin de bundan karşılıklı olarak fayda sağlaması da bir pazarlama inovasyonudur. Firmaların dağıtımın ve itibarında yapılacak inovasyon da pazarlama inovasyonudur. Bu inovasyon türü müşterilerinin isteklerini, ihtiyaçlarını ve sorunlarını anlayarak onlar için yenilik oluşturmak, sunmak ve bundan kar elde etmek gibi sonuçlar ortaya çıkarır.
Dünyaca ünlü markaların pazarlama inovasyonu örnekleri şu şekildedir; 1943 yılında kurulan IKEA, inovasyon örnekleri ile Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde faaliyet göstermektedir. Montaja hazır mobilya ürünlerinin kurucu olan IKEA pazarlama inovasyonu örnekleri denildiğinde akla ilk gelebilecek firmalardan biridir. 2013 yılında arttırılmış gerçeklik (AR) teknolojisi ile tüm ürünlerine erişim imkânı sağlayan IKEA Catalogue uygulaması ile mağazalara gitmeden tüm ürünlerini bu uygulamada görüntülemeye olanak sağlamıştır.
Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden biri olan Apple tasarıma yön veren ve yaptığı başarılı inovasyon örnekleri ile herkesi kuyruklarda sabahlatmıştır. Pazarlama inovasyonu söz konusu olduğunda Apple rakipsiz bir firmadır. Ürünlerinde küçücük bir değişiklik bile yapsa tüm dünyanın ilgisini çekmeyi başarmıştır. Çok sağlam bir pazarlama politikası ve pazarlama inovasyonuna sahiptir. Apple ürünlerine ayrı ayrı isimler vermesi bile bu pazarlamaya örnektir. Eğer laptop Apple’dan alındıysa ona Macbook diyebilirsiniz. Ya da telefonunuzu Apple’dan aldıysanız o ürüne iphone dersiniz. Apple kendi fanlarını yaratan bir şirkettir. Bu firmanın ürünlerini almak isteyenler ucuzlamasını beklemeden hemen alabilirler. Çünkü Apple’ın ürünleri ayrıca bir yatırım olabilir.
