Türkiye ve Balkanlar'da oldukça tanınır bir fast food olan kokoreç.
Hızlı yemek yani evrensel terimle fast food, hazır yemek ya da ayaküstü yemek, kısa sürede hazırlanan ve seyyar satıcılarda, büfelerde ve restoranlarda hemen tüketmek veya paket yapılmak üzere satışa sunulan yiyecek. İngilizce fast food kavramı Türkçeye birebir çabuk/ivedi yemek olarak çevrilir. TDK tarafından hazır yemek karşılığı önerilmiştir. Hazır halde satışa sunulan ekmek arası döner, hamburger, patates kızartması, pizza gibi pek çok yiyecek fast food olarak kabul edilir.
Türkiye ve Balkanlar'da oldukça tanınır bir fast food olan kokoreç.
Yol üstlerindeki büfelerde ve seyyar arabalarda hazırlanıp satılabildiği gibi, bu tür yiyeceklerin satıldığı fast food restoranları da günümüzde çok sık rastlanan yerler olmuştur. Son dönemlerde fast food lokantalarının arabaya servis, paket servis, yemek teslimi, yemek aboneliği, çevrimiçi yemek siparişi hizmetleri yaygınlaştı.
Günümüz yemek kültürlerinin ve yeme alışkanlıklarının arasında en popülerlerden biri olan fast food, sandığımız kadar da yeni bir kültür değilmiş. Günlük hayatın koşuşturmasının içinde kısa sürede tüketilebilir ve doyurucu olmasından dolayı çokça tercih edilen fast food türündeki yiyeceklerin, sandığımızın aksine hayatımıza hamburgerle girmediği ortaya çıktı.
İtalya'daki Pompeii adlı antik kentte gerçekleştirilen kazılardan elde edilen bulgular, atıştırmalık kültürünün 2.000 yıl önce de var olduğunu ortaya çıkardı. Kültürün, Thermopolium adı verilen mekanlarda ortaya çıktığı ve yaygın olarak fast food adı altındaki yiyeceklerin tüketildiği düşünülüyor.
Pompeii'in kuzeyinde bulunan Regio V adlı alanda yapılan kazılar, Thermopolium'un genelde evde yemek pişirme imkanı olmayan kişiler tarafından kullanıldığını ortaya koyuyor. Bugünkü fast food yiyeceklerinden farklı olarak, menülerinde tuzlu balık, pişmiş peynir, mercimek, baharatlı şarap ve ekmek yer alıyor.
İlk fast food satışı yapılan McDonald's, 1948'de McDonald kardeşler tarafından açıldı (Daha önce bir restoranları vardı ama fast food tarzı değildi.). Onlardan kısa bir süre sonra diğer restoranlar fast food zincirlerini açmaya başladılar. Burger King ve Taco Bell 1950'lerde açarken, Wendy's 1969'da açıldı. Carl's Jr., KFC ve Jack in the Box daha önce McDonald's gibi başka şekillerde de mevcuttu. Sonradan satışa başladıkları fast food yemekler ile popüler olmaya başladılar.
Hamburger, dünyada satılan tek fast food türü değildir. Balık ve patates kızartması, sandviç, pide, suşi, kızarmış tavuk, patates kızartması, soğan halkaları, tavuk kanadı, tacos, pizza, sosisli sandviç ve dondurmanın yanı sıra Çin yemekleri de popülerdir. Tüm restoranlara aynı kalite ve standartlarda yiyecek tedarik etmek için, restoranlar, merkezi bir tedarik tesisinde işlenmiş malzemelerden yiyecekler hazırlar ve daha sonra restoranlara gönderir.
Bazı insanlar fast food endüstrisini ve insanlık üzerindeki etkisini eleştiriyor. Yiyeceklerinin sık tüketildiğinde sağlıklı olmadığını, hayvanlar için acımasız olduklarını, işçilerini sömürdüklerini, insanların zevkini geleneksel mutfaklardan aksi yönde değiştirdiği için yerel kültürleri aşağıladıklarını ve fast food alışkanlıklarının insanlar arasında aşırı kilo ve obezite artışına neden olduğunu ifade ediyorlar.
Fast food sektörü, pazardaki payını fast casual restoranlara kaptırdığına dair göstergeler olmasına rağmen büyümeye devam ediyor. Örneğin McDonald's, 6 kıtada 126 ülkede faaliyet gösteriyor ve dünya çapında yaklaşık 31.000 restorana sahip
Fast food son 80 yılda hızla yükseldi. Fastfood genellikle öncesinde hazırlanmış oluyor ve direk pişirilip ambalajlanarak servis ediliyor.
Araştırma sonuçlarına göre en çok tercih edilen fast food ürünleri sırasıyla; yüzde 19,1 hamburger, yüzde 7,3 pizza, yüzde 6,8 tavuk döner, yüzde 6,7 lahmacun, yüzde 6,4 et döner, yüzde 6,1 kokoreç, yüzde 5,5 köfte ekmek ve yüzde 4,2 ile pide oldu.
Türkiye’de en popüler fast food hangisi? Bu, yaş tercihte fark yaratsa da, hamburgerlerin Türkiye’deki çoğu insanın tercihi olduğu sonucuna varan yakın tarihli bir araştırmanın konusuydu.
Bu yılın 28 Haziran-5 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilen araştırma kapsamında Türkiye’deki fast food yeme alışkanlıkları incelendi. Areda Piar tarafından yürütülen çalışmada 1.100 katılımcı vardı.
Türklerin en çok tercih ettiği ilk üç fast food yemeği ise hamburger, pizza ve etlerin dikey döner fırınında pişirilmesiyle yapılan tavuk döner oldu.
Araştırmaya göre gençlerin yüzde 75,2’si hamburgeri tercih ederken, yüzde 32,0’ı pideyi ve yüzde 30,7’si dürümleri tercih ediyor. 55 yaşın üzerindekilerin yüzde 52,1’i lahmacunu, yüzde 27,3’ü etli döneri ve yüzde 21.1’i pizzayı tercih etmektedir.
Hızlı hazırlanma ve hızlı sunum, tüketicilerin fast food ürünlerini tercih etmelerinin en önemli nedenlerinden bazılarıdır.
Şunu da belirtmek isterim ki sağlıklı beslenmek için Fast food restoranlarını günlük mutfağınız olarak kullanmayın. Ara sıra ya da acele ihtiyaç durumunda kaçamak yapmak sorun olmayacaktır.
