Geçen haftalarda dünyanın farklı yerlerindeki hayvanat bahçelerinde üzücü olaylar yaşandı. Hayvanseverlerin hayvan haklarına aykırı olduğu gerekçesiyle kapatılmalarını istediği hayvanat bahçelerinin güvenliği sorgulanır oldu.
Geçen haftalarda dünyanın farklı yerlerindeki hayvanat bahçelerinde üzücü olaylar yaşandı. Hayvanseverlerin hayvan haklarına aykırı olduğu gerekçesiyle kapatılmalarını istediği hayvanat bahçelerinin güvenliği sorgulanır oldu. El Salvador’da bir hayvanat bahçesinde bir hipopotamın dövülerek öldürülmesi ve Tunus’ta bir hayvanat bahçesinde bir timsahın aşırı dozda uyuşturucuyla öldürülmesinin ardından bir haber de Paris yakınlarındaki Thoiry Hayvan Parkı’ndan geldi. Sabaha karşı parkın güvenliğini aşan bir grup avcı, 4 yaşındaki erkek bir beyaz gergedanı başına üç kez ateş ederek öldürdü. Ardından büyük boynuzunu elektrikli testereyle kesti. Küçük boynuzda da hasar tespit edildiğini belirten güvenlik güçleri, avcıların büyük ihtimalle ya işlerinin yarım kaldığını ya da kullandıkları ekipmanın bozulduğunu düşündüklerini belirtti. Daha üzücü olan kısımsa Thoiry Hayvan Parkı’nda beş görevlinin yatılı kalması ve her tarafın güvenlik kameralarıyla gözlenmesine rağmen Vince isimli gergedanın vahşice öldürülmesi.
Beyaz gergedanlar, tehdit altındaki türler arasında. Bunun da başlıca sebebi, Çin tıbbında etkisi bilimsel olarak kanıtlanmadığı halde iddia edilen afrodizyak etkisi nedeniyle boynuzlarının kullanılması ve Vietnam ile Çin’den gelen yüksek talep. Karaborsada gergedan boynuzlarının fiyatı aynı ağırlıktaki altın ve hatta kokainden bile daha pahalı. Gergedan boynuzu, keratinden oluşuyor. Keratin, biz insanların tırnaklarında da var fakat son yıllarda Vietnam’da gergedan boynuzunun kanseri iyileştirdiğine dair dolaşan şehir efsanesi söylentiler yüzünden talep çok arttı. Fiyatların ve talebin çok yüksek olmasına karşılık ticaretinin cezasının oldukça düşük olması sebebiyle uluslararası organize suç şebekelerinin de milyarlarca dolarlık bu sektöre yoğunlaştığı tespit ediliyor. Paris’teki hayvanat bahçesi katliamının haricinde Avrupa’nın da pek çok müzesinden ve özel koleksiyonlardan da gergedan boynuzları çalınıyor. Boynuzların fiyatı 2012’de kilosu 65 bin dolardan satılarak tavan yapmıştı. Yetkililer o zamandan beri fiyatların epey düşmesine rağmen hala fildişinden pahalı olduğunu belirtiyor.
KÜRK VE DERİ TİCARETİNİN BREZİLYA AMAZONLARINA ETKİSİ
Ticareti yasal ya da yasa dışı olarak yapılan tek hayvan malzemesi gergedan boynuzu değil elbet. Hem suda hem karada yaşayana pek çok hayvan kürk ve derileri için avlanıyor. Bilim insanları 20. yüzyıldaki deri ve kürk ticaretinin Brezilya Amazon Ormanları’na etkisini hesapladı. Çalışma Brezilya’nın dört bölgesi Acre, Amazona, Rononia ve Roraima’ya odaklanıyor. İşte o çalışmada ortaya çıkan on başlık:
Sayılar: 21.6 ile 26.8 milyon arası karada ve suda yaşayan memeli ile sürüngen türünden hayvanların avlandığı hesaplandı. Bu avlanmalar 1904-1969 yılları arasında ticari amaçla yapıldı.
Karada Yaşayan Hayvanlar: En çok avlanan memeliler pekari (göbekli domuz), alageyik, beyaz dudaklı pekari, benekli yabankedisi, kaplan kedi ve jaguar olarak açıklandı. Jaguarların toplam avlanma sayısı, 20. yy’da 180 bin olarak tahmin ediliyor.
Suda Yaşayan Hayvanlar: En çok avlanan suda yaşayan hayvanlar kayman denilen bir tür sürüngen, kapibara (dünyanın en büyük kemirgeni), dev su samuru ve denizayısı olarak açıklandı. Öldürülen kayman sayısı 4,5 milyon oldu.
ABD’nin rolü: Avrupa önemli bir ithalat destinasyonu olmasına rağmen bir numaralı alıcı ABD oldu. 1930’larda ABD kendini Amazon malzemelerinin birincil ithalat merkezi olarak konumlandırdı ve özellikle 2. Dünya Savaşı sırasında Amazonlarda avlanan hayvanların deri ve kürklerinin tamamına yakını buraya gitti.
“Kedi Kadın etkisi”: 1950 ve 60’larda deri – kürk fiyatlarının iyice artmasıyla avcılık da tavan yaptı. Emilio Goeldi Müzesi’nden araştırmacı Glenn Shpeherd’a göre bu durum 1966’da çıkan Batman filminde deri tulum giyen Kedi Kadın karakterinin popüler olmasıyla da bağlantılı.
“Boş orman mı boş nehir mi?”: Araştırmacılar, buldukları verilere göre daha önce söylenen avcılığın Amazon ormanlarını boşalttığı sonucunun doğru olmadığını, asıl boşalanın Amazon nehirleri olduğunu yani Amazon nehirlerinde yaşayan hayvanların çok büyük kısmının avlanma nedeniyle yok olduğunu belirtiyor.
Kaçacak yer yok: Daha çok suda yaşayan hayvanların avlanmasını, araştırmacılar, karada yaşayan hayvanların avcılardan kaçabilmesine rağmen nehirlerde bu şansın olmamasına bağlıyor.
Yasal boşluklar: Araştırmacılar, Brezilya’nın “Hayvansal Çeşitliliği Koruma Yasası” ile 1967’de tüm avcılık aktivitelerini yasakladığını ve bu yasağın hala yürürlükte olduğunu belirtiyor. Buna rağmen yerli kabilelerin hayatlarını sürdürmeleri için avlanmalarına izin veriliyor. İşte bu durum da avcılar tarafından suistimal ediliyor. Yetkililerin hangi avcılığın yerli kültürü nedeniyle hangisinin ise ticari sebeple yapıldığını tespit edip yaptırım uygulamada yetersiz kaldığını belirtiyorlar. Avcılar da bu yasal boşluktan faydalanıyor.
Sonuç: Araştırmacılar buldukları sonuçların Amazon hayatını anlamak ve korumak için çok önemli olduğunu söylüyor. Avlanmadaki veriler ve trendler incelenerek doğal hayatı korumak üzere etkili çözümler oluşturulup uygulanması sağlanabilir.
Ormanların boşalması: Araştırmacılar her ne kadar nehirlerin avcılıkla boşaltıldığını söylese de ormanların da boşalma tehdidinin hala mümkün olduğunun altını çiziyorlar.
ELON MUSK, AVUSTRALYA’NIN ENERJİ ŞEBEKESİNİ 100 GÜNDE DÜZELTECEĞİNİ İDDİA ETTİ
Ünlü milyarder, tekno-girişimci ve Tesla araçlarının kurucusu Elon Musk, Avustralya’nın yaşadığı elektrik sorununu 100 gün içinde çözebileceğini iddia etti. 100 mega wattlık elektrik santralini 100 gün içinde inşa etmeyi başaramazsa da tüm sistemi bedava vereceğini söyledi.
Güney Avustralya’yı kapsayan ve federal hükümetin çözemediği devlet şebekesi sorununu bölgede hem fiyatları yükseltiyor hem de kesintilere sebep oluyor. Tesla’nın Enerji Ürünlerinden Sorumlu Başkan Yardımcısı Lyndon Rive, Tesla’nın Nevada’elondaki devasa tesisi sayesinde Güney Avustralya’da 100-300 megawatt saatlik batarya kapasitesi ihtiva eden bir tesisi 100 günde kurabileceklerini söyledi. Silikon Vadisi’nin Avustralya kökenli şirketi Atlassian’ın kurucu ortağı Mike Cannon-Brookes’un Elon Musk’a bu açıklamayı kastederek ciddi olup olmadığını sorması üzerine Musk, Twitter’ından eğer 100 gün içinde inşaatı tamamlayamazlarsa ücretsiz vereceklerini söyledi.
Geçen Eylül’den beri süregelen elektrik kesintileri Güney Avustralya eyalet yönetimini zora soktu. Avustralya Enerji Pazarı Operatörü, kesintilerin farklı sebeplerinin olduğunu bunlardan birinin de tahmin ettiklerinden daha fazla olan enerji talebi olduğunu açıkladı. Tesla’nın önerdiği enerji saklama yöntemi hem elektrik kesintilerini önleyebilir, hem bütün şebekeye güvenli elektrik sağlayabilir, böylece elektrik fiyatlarındaki yükselişi de önleyebilir. Avustralya hükümetinin Tesla’ya cevabı merakla bekleniyor.
NELSON MANDELA’NIN BAŞKANLIK ANILARI KİTABI ÇIKIYOR
Güney Afrika’nın efsanevi lideri Nelson Mandela’nın başkanlık yaptığı dönemi anlattığı anılarını içeren hatıratı, kitap oluyor. Mandela’nın ölümüyle yarım kalan hatıralarını ünlü Güney Afrikalı şair ve romancı Mandla Langa biraraya getirerek kitaplaştırdı. Kitap, Mandela’nın başkanlık yaptığı 1994-99 arasını anlatıyor. İngiltere ve ABD’de Ekim ayında çıkması planlanan kitabın tercüme hakları da Avrupa genelinde satıldı.
