2024 kira gelirinde beyan vakti
2024 takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannameleri 1 Mart – 2 Nisan 2025 (31 Mart – 1 Nisan 2025 tarihlerinin resmi tatile rastlaması nedeniyle) tarihleri arasında verilecek.
Ticari, zirai ve mesleki faaliyetinden dolayı gerçek usulde vergilendirilen gelir vergisi mükellefleri yıllık gelir vergisi beyannamelerini elektronik ortamda gönderecekler. Her yıl Mart ayı ülkemizde vergi ayı olarak bilinir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 1’inci maddesine göre, gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabidir.
Geliri sadece ücret, kira, menkul sermaye iradı veya diğer kazanç ve iratların biri veya birkaçından oluşan mükellefler yıllık gelir vergisi beyannamelerini önceden hazırlanmış olan Dijital Vergi Dairesi (Hazır Beyan Sistemi) üzerinden vergi dairesine gidilmeden kolay bir şekilde verebilirler.
Bugünkü yazımda, 2024 yılı Gelir Vergi Beyanı ve özellikli hususları inceleyelim..
2024 YILI GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ
Mart ayının vergi ayı olduğunu yazdım, doğrudur.
Gelir Vergisi Beyanname dönemi, her yıl Mart ayında başlar ve bu sene bayram tatili dönüşü 2 Nisan 2025 Çarşamba günü sona erecek.
2024 Yılı Gelir Vergisi Beyannamesi 01 Mart 2025’ten itibaren verilebilecek, Son tarih olan 02 Nisan 2025’te beyan süresi sona erecek.
Ticari veya serbest meslek kazançları dışında kira gelirinden, ücret gelirine, yurt dışı hisse senedi gelirlerinden eurobond gelirlerine kadar birçok gelir unsuru da Mart 2025 döneminde beyan edilecek hatırlatalım…
2024 yılında elde edilen gelirlere ilişkin olarak verilecek yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden tahakkuk eden gelir vergisinin;
- Birinci taksitinin, damga vergisi ile birlikte 2 Nisan 2025,
- İkinci taksitinin ise 31 Temmuz 2025 tarihine kadar ödenmesi gerektiğini de hatırlatalım..
KONUT KİRA GELİRİ OLANLAR
Gelir Vergisi Kanununa göre; mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak tanımlanıyor ve belirli koşullarda gelir vergisine tabi tutuluyor.
Peki mükellef kim?
Kira gelirine konu mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri ile kiralanmış bir mal veya hakkın kiraya verilmesinden gelir elde edenler mükellef
sayılıyor.
KİRA GELİRİ NE ZAMAN ELDE EDİLMİŞ SAYILACAK?
Kira gelirinde gelirin elde edilmesi, tahsilat esasına bağlı.
Dolayısıyla, tahsil esasına göre kira gelirinin vergilendirilmesi için nakden veya ayni olarak kirayı tahsil etmiş olmanız gerekiyor.
2 Nisan 2025 tarihinde vereceğiniz 2024 yılına ait Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan edeceğiniz kira gelirlerinin 2024 yılı veya önceki yıllara ait tahsil edilmiş kira gelirlerinden oluşmuş olduğuna dikkat edelim.
Kira bedelinin nakden tahsil edilmesi, kiranın Türk parası veya yabancı para ile ödenmesi demektir.
Alınan çek bedelleri de nakden tahsilat sayılıyor bu da beyana tabi.
DÖVİZ OLARAK TAHSİL EDİLEN KİRALAR
Döviz cinsinden kiraya verme işlemlerinde tahsilatın yapıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak kira gelirinde gayri safi hasılat belirleniyor.
Kira bedelinin para dışındaki ayni (mal, eşya vb gibi) bir değerle tahsili halinde, tahsil edilen kira emsal bedelle değerlenip tutarı bulunur.
KİRA BEDELİNİN HİÇ OLMAMASI VEYA DÜŞÜK OLMASI
Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, “emsal kira bedeli” esas alınıyor.
Buna göre;
• Gayrimenkulün bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılması,
• Kiraya verilen gayrimenkulün kira bedelinin emsal kira bedelinden düşük olması, hallerinde Gelir İdaresince emsal kira bedeli esası uygulanıyor.
İŞ YERİ KİRA GELİRİNDE BEYAN
Gayrimenkulleri işyeri olarak kiralayan belirli kişi ve kuruluşlar, gerçek kişilere ve belirli kuruluşlara yaptıkları kira ödemeleri üzerinden gelir vergisi kesintisi yapacak. Yani işyerinin kiracıları, ödeyecekleri brüt kira üzerinden yüzde 20 oranında vergi kesecek ve iradı elde eden adına vergi dairesine ödeyecekler.
Stopaj yolu ile vergilendirilmiş olan gelirlerin gayri safi toplamı aşağıdaki tutarları geçmedikçe
beyan edilmez ve ilave vergi ödenmez.
2025 Yılı Beyan Sınırı: 330.000.- TL
2024 Yılı Beyan Sınırı: 230.000.- TL (Bu beyan döneminde uygulanacak istisna tutarıdır.)
Gelirlerin yıllık toplamı beyan sınırını aşıyorsa gelirlerin tamamı beyan edilir. Mükelleflerin bu gelir unsuru dışında başka gelirleri de varsa, gelir vergisi kanunun 86. maddesi çerçevesinde bu gelirlerin toplamı beyan sınırı ile mukayese edilerek irdeleme yapılacaktır.
KİMLER KİRA GELİRİNİ BEYAN ETMEK ZORUNDA?
01.01.2024 - 31.12.2024 döneminde elde ettikleri beyana tabi geliri sadece gayrimenkul sermaye iradından ibaret olan mükellefler;
2024 yılı içerisinde toplam 33.000 TL (2025 yılı için İstisna Tutarı 47.000 TL) üzerinde mesken kira geliri elde edenler beyanname verecek.
Eğer hisseli konut varsa elde edilen kira gelirleri hisseye isabet eden kira hesaplanarak tespit edilir ve 33.000 TL’lik istisna bu şekilde hesaplanan tutara uygulanacak.
Eğer mirasın paylaşılmamış ise, her mirasçı istisnadan ayrı ayrı yararlanacak.
Elde edilen stopaja tabi tutulmuş brüt işyeri kira geliri toplamı 230.000 TL’yi aşanlar bu gelirleri için beyanname verecek.
Hem konut hem de iş yeri kira geliri olan kişiler beyanname verecek
Hem konut hem de iş yeri kira geliri varsa, mesken kira gelirinin gelir vergisinden istisna edilen kısmını aşan tutarı ile işyeri kira gelirlerinin toplamı 230.000 TL’yi aşmadığı takdirde sadece stopaja tabi olmayan konut kira geliri beyan edilecek.
Yukarıdaki yazdığımız toplamın 230.000 TL’yi aşması halinde ise gelirlerin tamamı beyan edilecek.
Stopaja ve istisna uygulamasına konu olmayan kira gelirleri toplamı 13.000 TL beyanname verme sınırını aşanlar, 2024 yılı kira gelirleri için beyanname verecek. Belirttiğimiz, 13.000 TL sınır beyanname verme sınırı olup, gelir tutarının bu tutarı geçmesi durumunda tamamı vergiye tabi olacak.
Eşler ve çocukların kira gelirleri ayrı beyanname ile beyan edilecektir. Stopaj yolu ile kesilen vergiler beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilecek.
KONUT KİRALARINDA İSTİSNA
Konut kiralarında yıllara göre istisna tutarları aşağıdaki gibi;
2024 Yılı Konut Kirası İstisna Tutarı: 33.000 TL
2025 Yılı Konut Kirası İstisna Tutarı: 47.000 TL
Buna göre, 2024 yılında elde edilen konut kira gelirlerinin yıllık toplamı 33.000.TL’yi aşmıyorsa beyan edilmeyecek ve vergi ödenmeyecek.
İstisna uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen gelirler için söz konusu.
Örneğin, konut ve işyeri kira gelirinin birlikte elde edilip beyan edilmesi halinde, istisna sadece konut kira gelirine uygulanacaktır. İşyeri kira gelirine istisna uygulanmayacak.
Ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar ile 2024 yılında elde ettikleri ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 870.000 TL’yi aşanlar, 33.000 TL’lik istisnadan yararlanamayacak.
Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa uygulanacağını hatırlatalım.
KİRA GELİRİ BEYANININ VERİLME ZAMANI VE YERİ
Kira Geliri Beyannamenizi;
· Dijital Vergi Dairesi - Hazır Beyan Sistemi aracılığıyla internet ortamından,
· Hazır Beyan mobil uygulaması aracılığıyla da cep telefonundan,
· Bağlı bulunulan, ikametgâhın bulunduğu yer vergi dairesine elden veya,
· İkametgâha bağlı kalmadan herhangi bir vergi dairesinden verilebileceğinizi de ilave
olarak hatırlatalım..
