Şimdi bir virgül atıyorum, çünkü işler istediği gibi gitseydi bu haberler bir sonraki toplantıya kadar kafalarda soru işaretleriyle 50 baz puanı kesin gözüyle düşünebilirdik.

Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell, geçtiğimiz salı günü 6 ayda bir yapılan ABD’nin senatosu tarafından sorguya çekilerek ifade verdi. Ardından çarşamba günü Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesinde ifade vermeye devam etti. Her 2 toplantıda da Powell, enflasyon savaşının uzun ve inişli çıkışlı olacağı konusunda bilgi vererek, ‘Enflasyon son aylarda ılımlı hale gelse de, enflasyonu yeniden yüzde 2'ye indirme sürecinin uzun bir yolu var’ diyerek FED'in faiz oranı artışlarını hızlandırmaya hazır olduğunu söyledi. Şimdi bir virgül atıyorum, çünkü işler istediği gibi gitseydi bu haberler bir sonraki toplantıya kadar kafalarda soru işaretleriyle 50 baz puanı kesin gözüyle düşünebilirdik.

Ancak,

Hatırlarsanız Powell en son Haziran 2022'de Kongre huzuruna çıktığında, enflasyon kırk yılın en yüksek seviyesi olan yaklaşık yüzde 9'a ulaşmıştı ve herhangi bir gevşeme belirtisi göstermiyordu. FED'in gösterge faiz oranı şu anda yüzde 4,50 ila yüzde 4,75 arasında.

FED'in 21-22 Mart'taki yani bir sonraki toplantısında rotayı tersine çevirmesi ve faiz oranlarını yarım puan artırması olasılığını güçlendirmişti ki, biliyorsunuz geçen yıl boyunca Merkez Bankası, birçok tüketici ve işletme kredisini etkileyen kilit faiz oranını sekiz kat artırmıştı.

Genelde Stock Market yapan arkadaşlarımız ve piyasalar bilir Powell'ın konuşmaya başlaması ile hisse senetleri anında reaksiyon gösterip düşer. Şahin konuşmalarıyla S&P 500 endeksi yüzde 1,6 oranında önemli bir düşüş yaşadı.

Ancak satır arası da Powell işsizlik oranının bu yılın sonuna kadar yüzde 4,6'ya çıkacağından bahsetti ve bunun 2 milyon insanı işsiz bırakmak anlamına geleceğini söyledi.

Şimdi toplantı detaylarına bakacak olursak, Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren, Powell'a resmen ter döktürdü özellikle bu tür agresif oran artışlarından kaynaklanabilecek potansiyel iş kayıpları hakkında çok sert bir soru sordu ve bugün düzgün işleri olan ve gelecek yıl kovmayı planladığınız 2 milyon çalışkan insanla doğrudan konuşabilseydiniz, onlara ne söylerdiniz? diye sordu. Powell, "Aslında enflasyonu kontrol altına almak için işsizlikte keskin veya muazzam bir artış görmemiz gerektiğini düşünmüyoruz Bunların hiçbirini hedeflemiyoruz." dedi.

Warren, durmadı tabi “İnsanların hayatlarıyla kumar oynuyorsunuz. Enflasyonun tek bir çözüm olduğu düşünüyor ve bu milyonlarca işçiyi işten çıkarmaktan kaçınmıyorsunuz” dedi ve ortam buz gibi kesildi. Tabii hisse senetleri o an kaçınılmaz düşüşe geçmeye devam etti.

FED başkanı Warren'a "Enflasyonu düşürmek için almamız gereken tek önlemi alıyoruz "İşimizi bırakırsak ve enflasyon yüzde 5-6'da kalırsa çalışan insanlar daha mı iyi durumda olacak?" dedi ve işsizlik oranının şu anda yarım yüzyılın en düşük seviyesi olan yüzde 3,4'te olduğunu ve ailelerin enflasyon için yüksek bir bedel ödediğini söyledi. Aslında bu çok acı bir itiraftı.

Öte yandan Demokrat milletvekilleri, FED'in enflasyonu düşürme kararlılığı ekonomiyi zayıflatabileceğinden endişe ediyor. Öyle ki;

FED'in daha yüksek oranlarda enflasyonu düşürme eğilimi resesyona ve işsizliğin artmasına yol açabilir.

E tabi herkesin gördüğü şu ki giderek artan yüksek borçlanma maliyet beklentisi, ekonomistler ve yatırımcılar arasında endişe yaratma eğiliminde artan faiz oranları yalnızca tüketici ve işletme harcamalarını soğutmakla kalmaz, büyümeyi zayıflatır ve aynı zamanda enflasyonu yavaşlatır hatta ABD ekonomisini resesyona sürükleyebilirler. Burada şöyle de bir ikilem yaşanıyor.

Cumhuriyetçiler, borç tavanını yükseltmek için hükümetin harcamaları dizginlemesini talep ediyor. Demokratlar, ise GOP'u borç tavanı yükseltilmezse ve hükümet faturalarını ödeyemeyecek durumda bulursa maliyetli bir federal temerrüde düşme riskinden bahsediyor. Bunlar enflasyon ile mücadelede alınan yaralar. Powell’ın sorgusu devam ederken, dikkatimi çeken diğer bir soru ise; Louisiana Cumhuriyetçi Senatörü John Kennedy’den geldi. Kongre harcamalarındaki büyüme oranı ile borç birikimindeki büyüme oranını düşürürse, enflasyonu düşürmede işinizi kolaylaştırır mı? Diye.

Powell, "Şu anda maliye politikasının enflasyonu yönlendiren büyük bir faktör olduğunu düşünmüyorum" yanıtını verdi. Ancak Kongre'nin açığı azaltması halinde bunun fiyat artışlarını yavaşlatmaya "yardımcı" olabileceğini de kabul etti.

Örneğin, kira ve barınma maliyetleri, enflasyonun önemli bir itici gücü Powell ise yeni bir daire kiralama maliyetinin çok daha yavaş arttığını ve bu eğilimin konut enflasyonunu yıl ortasına kadar düşürmesi gerektiğini söyler. Ama buna asla katılmıyorum çünkü, dışarıda yemek yemekten otel odalarına alışverişe kadar birçok hizmetin fiyatları hızla artıyor ve bence enflasyon adına yaptığı faiz artışların net etkisi olduğuna düşünüyorum.

Tüm bu hizmetlerin maliyetlerinin, şirketlerin genellikle müşterilerine daha yüksek fiyatlar şeklinde yansıttığı artan ücret ve maaşları yansıttığını görüyorum.

Son olarak senatörler Powell'a FED'in kripto para birimleri hakkındaki düşüncesini ve dijital varlıklar konusunda finansal düzenleyici olarak hangi adımları attığını sordu.

Powell, "Gördüğümüz şey, oldukça fazla kargaşa.” Dolandırıcılık görüyoruz, şeffaflık eksikliği görmekteyiz, risk alma riski gibi pek çok şey diyerek fazla yorum yapmadı. Elbette böyle söyleyecek aksi halde bu mecazi olarak kendi ayağına sıkmak olurdu.

Genel olarak toparlayacak olursam:

FED'in faiz artırımları tipik olarak ipotek, otomobil kredisi, kredi kartı faizleri ve işletme kredilerini daha pahalı hale getiriyor. Bu, harcamalar enflasyonu yavaşlatabilen ve aynı zamanda ekonomiyi resesyona sürüklemekle tehdit edebilen bir trend. FED eğer yarım puan artıracak olursa, bu, şu anki yaklaşık yüzde 4,6 seviyesinden neredeyse bir puan daha yüksek olacaktır. İşten çıkarma dalgaları ve ticari başarısızlıklarla birlikte zayıflamış bir ekonomi riski daha olası hale gelecek. Ki

FED yetkilileri, işsizliğin önemli ölçüde artmasını istemediklerini söyleseler de ve hatta bu tür görüşleri Merkez Bankası jargonunda ifade etseler de, işe alımların yavaşlaması gerektiği ve enflasyonu dizginlemek için bazı iş kayıplarının gerekli olacağı konusunda uyarıda bulunuyorlardı.

FED'in cuma günü Kongre'ye sunduğu altı aylık para politikası raporunda, "Enflasyonun yüzde 2'ye geri getirilmesi muhtemelen trendin altında bir büyüme dönemi ve iş gücü piyasası koşullarında bir miktar yumuşama gerektirecek" denildi.

FED’in yüzde 2’lik enflasyon hedefi bence hayal geçtiğimiz hafta da aynı kanaatteydim şimdi bu daha da güçlendi. 2 SVB Bank ve Signature Bankanın iflasıyla güçlenmiş oldu.