İzmit'te bulunan Türkiye Petrol Rafinerileri'nde (TÜPRAŞ) bugün öğle saatlerinde patlama meydana geldi. Patlama sesinin ardından sirenler yükseldi.

TÜPRAŞ PATLAMASININ SEBEBİ

TÜPRAŞ'ta yaşanan patlamanın tatbikat sırasında oluştuğu açıklandı. Patlamanın ardından yangın çıktığı, ancak ekipler tarafından kontrol altına alındığı bildirildi.

12 KİŞİ YARALANDI

TÜPRAŞ'tan yapılan açıklamada "12 çalışma arkadaşımız ilk tespitlere göre hafif şekilde yaralanmış ve tetkikler için hastaneye sevk edilmiştir. Yangın kontrol altına alınmış olup, ünite kontrollü bir şekilde devre dışı bırakılmıştır. Rafineride diğer faaliyetlerimiz normal bir şekilde devam etmektedir" ifadeleri kullanıldı.

TÜPRAŞ HAKKINDA BİLGİ

İzmit, İzmir, Kırıkkale ve Batman’daki dört rafinerisiyle yılda toplam 30 milyon ton ham petrol işleme kapasitesine sahip olan Tüpraş, Türkiye’nin en büyük sanayi şirketi ve enerji sektörünün lider oyuncusu olmanın yanı sıra, Avrupa'nın yedinci en büyük rafineri şirketi ve Akdeniz havzasının en karmaşık rafinerilerinden biridir. Ditaş Denizcilik, Körfez Ulaştırma, Tüpraş Trading UK, Entek Elektrik ve Tüpraş Ventures gibi iştirakleriyle ülkemizin enerji ihtiyacını karşılamaktadır.

TÜPRAŞ NASIL KURULDU?

20 Mayıs 1983’te yayınlanan 60 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Türkiye Petrol Kurumu (PETKUR) kurulurken, aynı düzenlemeyle TÜPRAŞ'ın da kurulması kararlaştırıldı ve TÜPRAŞ, PETKUR'a bağlı bir kamu iktisadi teşebbüsü (KİT) olarak faaliyetlerine başladı.

18 Haziran 1984’te çıkarılan 233 sayılı KHK ile PETKUR feshedildi ve TPAO (Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı) bu yapının yerini aldı. Bu aşamada TÜPRAŞ, TPAO’nun bağlı ortaklığı olarak faaliyetini sürdürmeye devam etti.

5 Temmuz 1990’da TÜPRAŞ, Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı’na bağlandı ve böylece özelleştirme süreci için ilk adım atılmış oldu. 28 Ekim 1983’te çıkarılan bir kanunla, İPRAŞ, Batman ve İzmir Rafinerileri ile inşası devam eden Kırıkkale Rafinerisi, TÜPRAŞ çatısı altına alındı. 16 Kasım 1983’te TÜPRAŞ, TPAO’dan ayrılarak Enerji Bakanlığı’na bağlı yarı-özel bir kurum olarak çalışmalarına devam etti.

28 Mayıs 1991’de TÜPRAŞ’ın ilk halka arzı yaptı ve %2,5 hisseyle İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem görmeye başladı. 1999 yılına gelindiğinde, halka açıklık oranı %3,58'e çıktı.

13 Ocak 2004'teki özelleştirme ihalesinde Tatneft - Zorlu Grubu 1,3 milyar dolarla en yüksek teklifi verdi ancak Petrol-İş Sendikası'nın açtığı davada Danıştay’ın kararıyla ihale iptal edildi. 12 Eylül 2005’teki ikinci ihalede Koç-Shell Grubu 4,14 milyar dolar ile en yüksek teklifi vererek ihaleyi kazandı ve 26 Ocak 2006’da TÜPRAŞ yönetimi Koç-Shell ortaklığına devredildi.

Meclis'te bütçe mesaisi yarın başlıyor Meclis'te bütçe mesaisi yarın başlıyor

Kasım 2005’te özelleştirme süreci tamamlanmadan önce Shell'in payının %10'dan %2'ye düşeceği duyuruldu. Aralık 2013’te ise Koç Holding, Shell’in kalan %2 hissesini de satın alarak bu kısımda tam kontrol sağladı.

TÜPRAŞ'ın genel merkezi, 2021 yılında Kocaeli'den İstanbul’a taşındı.

Muhabir: Ahmet Münir Eren