Piramit Menkul Araştırma, hafta boyunca Japonya, Çin, Almanya ve ABD’nin enflasyon verileri ve Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) para politikası toplantısının ön planda olacağını bildirerek şu değerlendirmede bulundu:
"Yeni Haftanın Gündemi ve Beklentiler
09 Eylül 2024 Pazartesi Türkiye; İSO İhracat İklimi Endeksi (Ağustos) Japonya; GSYİH (2Ç24-Nihai) Çin, TÜFE/ÜFE (Ağustos) Euro Bölgesi; Sentix Yatırımcı Güven Endeksi (Eylül)
10 Eylül 2024 Salı Türkiye; Sanayi Üretimi (Temmuz), İşsizlik Oranı (Temmuz) Almanya; TÜFE (Ağustos)
11 Eylül 2024 Çarşamba Türkiye; Perakende Satışlar (Temmuz) ABD; TÜFE (Ağustos)
12 Eylül 2024 Perşembe Türkiye; Cari İşlemler Dengesi (Temmuz) Japonya; ÜFE (Ağustos) Euro Bölgesi; AMB Faiz Kararı ABD; ÜFE (Ağustos)
13 Eylül 2024 Cuma Türkiye; TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi Euro Bölgesi; Sanayi Üretimi (Temmuz) ABD; Michigan Tüketici Güven Endeksi (Eylül-Öncü)
14 Eylül 2024 Cumartesi Çin; Sanayi Üretimi ve Perakende Satışlar (Ağustos)
- Geçen haftaki yoğun takvimin ardından bu hafta küresel piyasaları biraz daha sakin bir veri akışı bekliyor. Hafta boyunca Japonya, Çin, Almanya ve ABD’nin enflasyon verileri ve Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) para politikası toplantısı ön planda olacak.
Çin TÜFE/ÜFE verileri (Ağustos)
Haftanın ilk işlem gününde Çin’in ağustos enflasyon verileri takip edilecek. Piyasa beklentisi TÜFE’nin aylık %0,5, yıllık %0,7 arttığı yönünde. ÜFE yıllık bazda %1,4 gerilemesi beklenmektedir. Temmuzda, TÜFE aylık %0,5, yıllık %0,5 artarken ÜFE yıllık bazda %0,8 gerilemişti.
Japonya ÜFE verisi (Ağustos)
Japonya’da ÜFE temmuzda aylık %0,3, yıllık %3,0 artmıştı. Perşembe günü ağustos rakamları açıklanacak; piyasa beklentisi aylık bazda değişim olmaması ve yıllık %2,8 artış olması yönünde.
Almanya TÜFE verisi (Ağustos-Nihai)
Salı günü Almanya’nın nihai ağustos TÜFE verisi açıklanacak; öncü veri aylık %0,1 azalış, yıllık %1,9 artış olduğu yönündeydi; nihai verilerde değişiklik beklenmemektedir. Almanya’da TÜFE temmuzda aylık %0,3, yıllık %2,3 artmıştı.
ABD TÜFE/ÜFE verileri (Ağustos)
ABD’de çarşamba günü ağustos ayı TÜFE, perşembe ÜFE verileri açıklanacak. TÜFE’nin aylık %0,2, yıllık %2,6, çekirdek TÜFE’nin aylık %0,2 artması beklenmektedir. TÜFE temmuzda aylık %0,2, yıllık %2,9, çekirdek TÜFE aylık %0,2, yıllık %3,2 artmıştı. ÜFE tarafında hem manşet hem de çekirdek endekste aylık beklenti %0,2 artış olduğu yönünde. Temmuzda, ÜFE aylık %0,1, yıllık %2,2 artarken çekirdek ÜFE aylık bazda değişmemiş, yıllık bazda ise %2,4 artmıştı. Fed’in izlediği enflasyon göstergesi PCE Fiyat Endeksi’nde ağustos rakamları eylül sonuna doğru açıklanacak.
AMB Faiz Kararı
Avrupa Merkez Bankası’nın (AMB) perşembe günkü para politikası toplantısında 25bp faiz indirimine gitmesi beklenmektedir. Mevcut durumda AMB’nin ana refinansman faizi %4,25, mevduat faizi %3,75 ve marjinal borç verme faizi %4,50 seviyelerinde bulunmaktadır. Ayrıca, anketler piyasa beklentisinin aralık toplantısında yeniden 25bp faiz indirimine gidilmesi yönünde olduğunu işaret etmektedir. Bankanın gelecek toplantılara ilişkin sözlü yönlendirmesi piyasa fiyatlaması açısından kritik önemde olacaktır. Geçen yıl ağustos toplantısından sonra faizleri sabit tutan banka, faiz indirimlerine bu yıl eylül toplantısında başlamıştı.
ABD’de Harris-Trump başkanlık münazarası
ABD'de 5 Kasım'daki başkanlık seçimleri öncesinde, Demokrat aday ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris ile Cumhuriyetçi rakibi eski ABD Başkanı Donald Trump arasında ilk münazara salı günü ABC News kanalında olacak. Münazara öncesinde ve münazara esnasında küresel piyasalarda hareketlilik artabilir.
- Yurt içinde, yeni Orta Vadeli Program (OVP), büyüme ve enflasyon verileri, Fitch Ratings’in Türkiye ülke notu değerlendirmesi geçen yoğun haftanın ardından piyasayı görece sakin bir hafta bekliyor.
İSO İhracat İklimi Endeksi (Ağustos)
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İhracat İklimi Endeksi 51,6’dan temmuzda 50,8’e gerilese de ihracat iklimi üst üste yedinci kez güçlendi. Temmuz raporunda, Türk imalatçılarının dış talep koşulları genel olarak iyileşmeye devam ettiği, ancak, Euro Bölgesi'nden gelen zayıflık sinyallerin ihracat iklimindeki iyileşmenin ivme kaybetmesine neden olduğu belirtildi.
Sanayi üretimi ve perakende satışlar (Temmuz)
Sanayi üretimi haziranda aylık %2,1, yıllık 4,7 azaldı. Perakende satışlar aylık %1,7 artarken, yıllık %1,1 azaldı.
Cari İşlemler Dengesi (Temmuz)
TCMB, perşembe günü temmuz ayı Ödemeler Dengesi İstatistiklerini yayımlayacak. Cari işlemler hesabı haziranda 407mn USD, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı ise 4,55mlr USD fazla verdi. Ocak-haziran dönemi cari denge 16,49mlr USD açık verdi. Bir önceki yılın aynı döneminde 36,67mlr USD açık verilmişti. Yıllıklandırılmış cari açık mayısta 24,47mlr USD iken haziranda 24,83mlr USD olmuştu.
TCMB Piyasa Katılımcıları Anketi
Haftanın son işlem gününde yurt içinde TCMB’nin eylül ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’nin sonuçları takip edilecek. Ağustos anketinde katılımcıların yıl sonu TÜFE beklentisi %42,95’ten %43,31’e yükselmişti. 12 aylık TÜFE beklentisi %30,02’den %28,71’e gerilemişti. Geçen hafta açıklanan yeni OVP’de 2024 enflasyon tahmini %33’ten %41,5’e yükseldi.
Geçtiğimiz Hafta Ne Oldu?
- Küresel hisse senedi piyasaları geçen hafta satıcılı bir seyir izledi. Asya’da aşağı yönlü sert hareketler kaydedildi. Japonya Nikkei225 Endeksi %6,64, Çin’de CSI300 Endeksi %2,30, Hong Kong Hang Seng Endeksi %2,3, Güney Kore Kospi %4,34, Tayvan Taiex Endeksi %4,18, Avustralya S&P/ASX200 Endeksi %0,50 geriledi. Avrupa’da, İngiltere FTSE100 Endeksi %2,33, Almanya DAX Endeksi %2,70, Fransa CAC40 Endeksi %3,01, Stoxx Europe 600 Endeksi %3,01 düştü. ABD’de, S&P500 Endeksi %3,91, Dow Jones Endeksi %2,56, Nasdaq Bileşik Endeksi %5,64 azaldı.
ABD resmi istihdam raporu (Ağustos)
Tarım dışı istihdam artışının ağustosta 164 bine yükselmesi beklenirken 142 bin seviyesinde gerçekleşti. Temmuz verisi 114 binden 89 bine aşağı revize edildi. İşsizlik oranı %4,3’ten %4,2’ye inerek piyasa beklentisini karşıladı. Ortalama saatlik kazançlar beklentiyi hafifçe aşarak aylık %0,4, yıllık %3,8 arttı. Aylık temmuz verisi %0,2 artıştan %0,1 düşüşe revize edildi.
Jackson Hole konuşmasında, eylül toplantısında yüksek olasılıkla faiz indirimine gidileceğini teyit eden Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyonun belirgin şekilde azaldığını ve iş gücü piyasasının artık aşırı ısınmış durumda olmadığını belirterek birden fazla faiz indirimi için de kapıyı aralamıştı. Ayrıca, Powell, faiz indirimlerinin hızının ve büyüklüğünün verilere bağlı olacağını belirtmişti. Dolayısıyla, enflasyona ve iş gücü piyasasına ilişkin veri akışı faiz indirimlerine yönelik piyasa beklentileri açısından önemli olmaya devam edecektir. İş gücü piyasanın gevşemeye devam etmesi halinde art arda faiz indirimlerine gidileceğine ilişkin piyasa fiyatlamasının güçlenmesi beklenebilir.
ABD JOLTs açık iş sayısı (Temmuz)
JOLT anketi Fed’in faiz patikasına ilişkin piyasa beklentileri bağlamında önem arz etmektedir. JOLT anketine göre açık iş sayısının temmuzda 8,18 milyondan 7,67 milyona gerileyerek beklentinin önemli ölçüde altında kaldı. İş gücü piyasasındaki gevşemeye paralel olarak açık iş sayısının da 2022 ortasından beri azalmayı sürdürerek pandemi öncesi seviyelere yaklaştığı görülmektedir.
Euro Bölgesi GSYİH verisi (2Ç24-Nihai)
Ağustosta yayımlanan ikinci okuma verilere göre Euro Bölgesi GSYİH’si 2Ç24’te çeyreklik %0,3, yıllık %0,6 büyümüştü. Nihai verilerde değişiklik beklenmemekteydi. Buna karşın çeyreklik nihai veri %0,2 büyümeye revize edildi.
Euro Bölgesi ÜFE verisi (Temmuz)
Euro Bölgesi’nde bugün temmuz ayı ÜFE rakamları açıklandı. Buna göre ÜFE aylık %0,8 ile beklentinin oldukça üzerinde artarken yıllık bazda %2,1 ile beklenenden daha az geriledi; haziranda aylık (Yukarı revize) %0,6 artış, yıllık (Aşağı revize) %3,3 azalış olmuştu.
Dünya genelinde PMI verileri (Ağustos-nihai)
İmalat tarafında; Öncü veriye göre Japonya PMI ağustosta 49,1’den 49,5’e yükselmişti; sabah açıklanan verilere göre nihai veri 49,8’e yukarı revize edildi. Çin (Caixin) imalat PMI 49,8’den ağustosta 50,4’e yükselerek 50,0 seviyesindeki beklentiyi aştı. Çin’de hafta sonu açıklanan resmi imalat PMI ağustosta 49,1 ile altı ayın en düşük seviyesine geriledi. Almanya’nın nihai verisi ağustosta 42,5’e gerilese de 42,1’lik öncü veriyi aştı. Euro Bölgesi’nde öncü veri 45,8’den 45,6’ya gerilemişti; nihai veri 45,8’e revize edilerek sektördeki daralmanın temmuza paralel gerçekleştiğini gösterdi. İngiltere nihai verisi öncü veriye paralel olarak 52,5 değerini aldı; temmuzda 52,1 idi. ABD ISM imalat PMI ağustosta 46,8’den 47,2’ye yükselse de piyasa beklentisinin altında kaldı. ABD’de ISM imalat PMI, Mart 2021’de 64,7 ile tepe noktasını görmesinden sonra başlayan aşağı yönlü eğilimini korumaktadır.
Hizmet PMI tarafında; Japonya PMI nihai verilere göre ağustosta 53,7 ile temmuzda paralel gerçekleşti; öncü ağustos verisi 54,0 idi. Çin (Caixin) PMI 52,1’den ağustosta 51,6’ya gerileyerek beklentinin altında kaldı. Nihai ağustos verisi Almanya’da 51,2’ye aşağı revize edilirken Euro Bölgesi’nde 52,9’a ve İngiltere’de 53,7’ye yukarı revize edildi. ABD’de ISM hizmet PMI ağustosta 51,4’ten 51,5’e yükseldi. Piyasa beklentisi 51,3’e gerilemesi yönündeydi.
- Borsa İstanbul’da BIST100 Endeksi haftayı %0,63 düşüşle 9.771 puandan, BIST30 Endeksi %1,01 düşüşle 10.733 puandan tamamladı. BIST Banka Endeksi kazançlarını dördüncü haftaya taşıyarak %0,52 yükselişle 13.788 puan, BIST Sınai Endeksi %0,95 düşüşle 13.182 puandan tamamladı.
Yurt içinde Orta Vadeli Program (2025-2027)
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz 2025-2027 dönemine ilişkin yeni Orta Vadeli Programı (OVP) kamuoyu ile paylaştı. Yeni OVP’de enflasyon tahminleri yukarı, büyüme tahminleri aşağı revize edildi.
Ø Enflasyon tahminleri, 2024 için %33’ten %41,5’e, 2025 için %15,2’den %17,5’e ve 2026 için %8,5’ten %9,7’ye yükseldi.
Ø Büyüme tahminleri, 2024 için %4,0’ten %3,5’e, 2025 için %4,5’ten %4,0’e ve 2026 için %5,0’ten %4,5’e revize edildi.
Ø Cari açık tahminleri tarafında; 2024 için %3,1’den %1,7’e, 2025 için %2,6’dan %2’ye ve 2026 için %2,3’ten %1,6’ya aşağı revize edildi.
Ø Bütçe açığı tahminleri, 2024 için %6,4’ten %4,9’a, 2025 için %3,4’ten %3,1’e ve %2,9’dan %2,8’e aşağı revize edildi.
Ø İşsizlik tahminleri tarafında, 2024 için %10,3’ten %9,3’e, 2025 için %9,9’dan %9,6’ya ve 2026 için %9,3’ten %9,2’ye geriledi.
Ø Yeni OVP’de 2027 tahminleri de yer aldı. Buna göre 2027’de %5 büyüme, %7 enflasyon, %1,3 cari açık, %8,8 işsizlik ve %2,5 bütçe açığı tahmin edildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ağustosta 2024 yılının üçüncü Enflasyon Raporu’nu yayımlamıştı. Buna göre TCMB’nin enflasyon tahminleri 2024 sonu için %38, 2025 sonu için %14 olmuştu.
Yurt içinde GSYİH verisi (2Ç24)
TÜİK, yılın ikinci çeyreğinde ilişkin GSYİH rakamlarını yayımladı. Buna göre GSYİH ikinci çeyrekte %2,5 artarak piyasa beklentisinin altında kaldı. Foreks Haber anketine göre medyan tahmin %2,8, ortalama tahmin %2,7 büyüme kaydedildiği yönündeydi. Bir önceki çeyrekte yıllık büyüme oranı %5,3 ile aşağı revize edildi. 2Ç24 döneminde üretim yöntemiyle hesaplanan GSYİH’yi inşaat ve hizmetler sektörü yukarı çekti. Hizmetler sektörü %2,9, inşaat sektörü %6,5, tarım %3,7, finans ve sigorta faaliyetleri %3,4 ve gayrimenkul faaliyetleri %3,7 büyürken sanayi sektörü %1,8 azaldı. Harcamalar yöntemiyle hesaplanan GSYH tarafında; özel ve kamu tüketimi, yatırım harcamaları ve net dış talep büyümeyi yukarı, stok azalışı ise aşağı çekti. GSYİH 2Ç24’te bir önceki çeyreğe göre %0,1 artarak büyüme eğiliminin belirgin bir şekilde zayıfladığını işaret etti. Foreks anketinin sonuçlarına göre 2024 büyüme tahminlerinin medyanı ve ortalaması %3,2 idi. Bir önceki anket dönemindeki tahmin %3,3 idi. Türkiye ekonomisi 2023 yılında %4,5, 1Ç24’te %5,7 büyüme kaydetmişti; veri, %5,1’e yukarı revize edildi.
TÜFE/ÜFE verileri (Ağustos)
Yurt içinde TÜİK ağustos ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre TÜFE ağustosta aylık %2,47, yıllık %51,97 artışla piyasa beklentisinin altında gerçekleşti. Foreks Haber’in anketine göre TÜFE için medyan tahmin aylık %2,63, yıllık %52,20 artış olduğu yönündeydi. Birikimli enflasyon %31,94 oldu. Gıda grubunda aylık %1,1’lik düşüş gerçekleşti. Hizmet enflasyonundaki katılık devam etmekte olup hizmet fiyatları aylık %4,60 artmasına karşın yıllık artış baz etkisiyle %77,83’e gerilemiştir. Ağustosta, C Grubu çekirdek TÜFE ağustosta aylık %2,99, yıllık %51,56 artışla beklentiyi aştı. Aynı dönemde yurt içi ÜFE aylık %1,68, yıllık %35,75 artış kaydetti. Foreks anketine göre 2024 yıl sonu TÜFE tahminlerinin medyanı %42,85 oldu.
TCMB fiyat gelişmeleri raporu (Ağustos)
TÜİK’in ağustos enflasyon verilerinin ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) aylık fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. TÜFE ağustosta aylık %2,47, yıllık %51,97 artışla piyasa beklentisinin altında gerçekleşirken C Grubu çekirdek TÜFE aylık %2,99, yıllık %51,56 artışla beklentiyi aştı. Aynı dönemde yurt içi ÜFE aylık %1,68, yıllık %35,75 artış kaydetti. Birikimli enflasyon %31,94 oldu. Gıda grubunda aylık %1,1’lik düşüş gerçekleşti. Hizmet enflasyonundaki katılık devam etmekte olup hizmet fiyatları aylık %4,60 artmasına karşın yıllık artış baz etkisiyle %77,83’e geriledi.
TCMB raporunda, gıda fiyatlarının uzun bir aradan sonra aylık bazda gerilediğine, taze meyve ve sebze kalemi başta olmak üzere işlenmemiş gıda alt grubunun söz konusu gerilemede etkili olduğunun altı çizildi. Raporda, “Enerji fiyatlarındaki artışta doğal gaz mesken tarifelerinde yapılan düzenleme belirleyici olmuştur.” dendi. Hizmet grubunda aylık fiyat artışlarının gücünü koruduğuna ve üniversite eğitim ücretlerindeki belirgin artışın aylık hizmet enflasyonunda etkili olduğuna dikkat çekildi.
Dış Ticaret Dengesi (Ağustos-Öncü)
Ticaret Bakanlığı ağustos ayı öncü dış ticaret istatistiklerini yayımladı. Buna göre ağustosta, ihracat yıllık %2,4 artışla 22,06mlr USD, ithalat %11 düşüşle 26,99mlr USD olurken dış ticaret açığı %43 düşüşle 4,93mlr USD’ye geriledi. Ocak-ağustos döneminde ihracat yıllık %4 artarken ithalat %9 azaldı ve dış ticaret açığı %34 azalarak 54,85mlr USD seviyesine geriledi. Yıllıklandırılmış dış ticaret açığı ağustosta %34 azalarak 78,64mlr USD oldu.
Reel Efektif Döviz Kuru (Ağustos)
Yurt içinde ağustos ayı reel efektif döviz kuru (REDK) verileri açıklandı. TÜFE bazlı REDK temmuzda 62,34 ile Mart 2021’den beri en yüksek seviyeye yükselmesinin ardından ağustosta 61,34’e geriledi. Yi-ÜFE bazlı REDK aynı dönemlerde 94,69 ile Mart 2023’ten beri en yüksek seviyeye yükselmesinin ardından ağustosta 92,75’e geriledi. REDK dört aylık yükselişin ardından ilk kez geriledi.
İSO İmalat PMI (Ağustos)
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye imalat PMI temmuzda üst üste beşinci ay düşüşle 47,2’ye gerileyerek Kasım 2023’ten beri en sert yavaşlama kaydetmesinin ardından ağustosta 47,8’e yükseldi. Yeni siparişlerde üst üste on dört ay yavaşlama kaydedilirken üretimde Kasım 2022’den beri en belirgin daralma yaşandı.
Fitch Ratings Türkiye değerlendirme raporu
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu B+’dan BB-‘ye yükseltti, görünümü ise pozitiften durağana çekti. TCMB’nin politika faizini % 50’ye yükselttiği hatırlatılarak parasal sıkılaşmanın TL’de reel değerlenmeye neden olduğu, bunun da hükümetin dezenflasyon stratejisi için önemli olduğu vurgulandı. Ayrıca, raporda, azalan dolarizasyon ve döviz talebine, net rezervlerin artmasına ve rezerv kompozisyonunun güçlenmesine, pozitif reel faiz ve düşük cari açık ve KKM hesaplarındaki azalmaya dikkat çekildi. Enflasyonun yıl sonunda %43 olmasını tahmin eden Fitch, TCMB’den ilk faiz indirimini 2025 başında bekliyor. Fitch, mart raporunda da Türkiye’nin kredi notunu bir kademe artırıp görünümü durağandan pozitife yükseltmişti."
