Enflasyon Muhasebesi 2025 sonuna ertelendi

2024 yılında şirketlere 20 yıl aradan sonra uygulanan Enflasyon Muhasebesine 2025 yılında erteleme geldi. Tamamen kaldırılmadı bu sefer 2025 yılı Geçici Vergi Beyannamesi dönemlerinde uygulanmayacak. Zaten 2024 yılında Enflasyon Muhasebesinin uygulanmasıyla şirketlerinde kafası karışıktı, İdarenin de, uygulayıcıların da. Biz bunu Geçici Vergi dönemlerinde ertelenen beyannamelerde görüyorduk. 3. kez ertelenen 2024 yılı Geçici Vergi Beyannameleri nihayet 13 Eylül 2024'te şirketlerce verildi. 

Enflasyon Muhasebesinin gündeme geldiği andan itibaren bilanço, düzeltme işlemleri, parasal olmayan kıymetler, Geçici Vergide uygulanacak mı, vergi çıkacak mı soru ve tartışmaları hep gündeme geldi. Bu ortamda 2024 yılını kapattık şimdide bilanço dönemindeyiz. Şimdi Halka Açık ve Borsaya kote, hisseleri işlemde olan şirketlerde 2024 yılı Finansal Tabloların nasıl geleceğini takip ediyoruz. Net Kar, EBITTA, Kazanç, Cash Flow'lar Enflasyon Muhasebesi sonucunda en son durumda nasıl gerçekleşti? Önceki yazılarımda sıklıkla bahsettiğim, eğitimlerini verdiğim, uygulamasını ilk kez 2003- 2004 Finansal Tablolarına uyguladığımız Enflasyon Muhasebesi ile 2024 yılında karşı karşıya kaldık. 2024 yılına ait Finansal Tablolarına uyguladığımız Enflasyon Muhasebesini ve 2025 yılı gelişmelerde son duruma bir göz atalım. 

2025 YILI GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE ENFLASYON DÜZELTMESİ YAPILMAYACAK

Enflasyon düzeltmesinde beklenen düzenleme 15.02.2025 tarih 582 nolu VUK Tebliği ile geldi. Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 582) Resmi Gazetede yayımlandı. Genel Tebliğ ile 2025 in ilk üç geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi uygulanmayacak.  15 Şubat'ta yayımlanan 582 nolu VUK Tebliğine göre; 2025 yılı Geçici Vergi Beyanname dönemleri olan Mart, Haziran ve Eylül sonu itibarıyla hazırlanacak mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacak. Ancak, 2024 hesap dönemi sonuna ait bilançolar için enflasyon düzeltmesi uygulaması devam edecek. 

Bu düzenleme, bilanço esasına göre defter tutan ve enflasyon düzeltmesi kapsamına giren tüm mükellefleri ilgilendirirken, işlenmiş altın ve gümüş alım-satımı veya üretimi yapan mükellefler enflasyon düzeltmesi yapmaya devam edecek. Yani Enflasyon Muhasebesinin kuyumcular uygulamaya devam edecek onlara bir erteleme gelmedi. 

Tebliğ detaylarını açıklayacak olursak; 

�� 2025 yılı Geçici Vergi dönemlerinde (Kuyumcular hariç) enflasyon düzeltmesi kaldırıldı. 

�� 2025 in ilk üç geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi yapılmayacak. 

�� 2024 sonunda enflasyon düzeltmesi uygulanacak. 

�� Bilanço ekleme zorunluluğu kaldırıldı. Enflasyon düzeltmesi yapılmayan geçici vergi dönemleri için verilecek beyannamelere bilanço eklenmeyecek. 

�� Özel hesap dönemi olan mükelleflerde 2025 takvim yılı içinde başlayan hesap dönemine ait geçici vergi dönemlerinde düzeltme uygulanmayacak. 

Vergi Usul Kanunu 582 nolu tebliğ ile bize ne vurgulanıyor? 

Bu erteleme ile şirketlerin mali tablolarının geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasının önüne geçiliyor ve yıl sonu bilançolarında düzenlemenin devam edeceği vurgulanıyor. 2025 yıl sonuna ertelenen Enflasyon Muhasebesinin yıl sonunda devam edip etmeyeceğini hep birlikte göreceğiz. Ancak görünün şu ki özellikle 2024 yılında sıkı para politikası ve ekonomide sıkılaşmanın da etkisiyle bir de üzerine enflasyon düzeltmesinin gelmesiyle şirket karlılıkları ve bilançolar beklenildiği şekilde gelmedi. 2025 yılında çeyrek dönemlerde Enflasyon Muhasebesinin uygulanmamasını ben çok olumlu bulduğumu ve şirketleri rahatlatacağını belirtmekte fayda görüyorum. 

ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULANAN FİNANSAL TABLOLAR 

Sermaye Piyasası Kurulu, finansal olmayan şirketlerin 2023 yıl sonu finansal tablolarından başlamak üzere finansal tablolarında Enflasyon Muhasebesi uygulamasına geçmelerini zorunlu kıldı. Peki, Enflasyon Muhasebesinin uygulanmasıyla mali tablolarda nasıl sonuçlarla karşılaştık?  En son 2001 krizinin ardından devreye giren, işletme bünyesindeki parasal olmayan kıymetler üzerinde enflasyonist etkinin ortadan kaldırılarak değerinin güncellenmesini sağlayan “Enflasyon Muhasebesi” 20 yıl aradan sonra yeniden ülkenin gündemine geldi. Son birkaç yıldır yeniden hatırladığımız enflasyon düzeltmesi ve uygulaması için 2024 yılında Geçici Vergi dönemlerinde uygulandı ve bol mesaili bir dönemi geride bıraktık. Enflasyonun yıllık %10 ve üç yıllık kümülatif bazda % 100'ü aşması Enflasyon Muhasebesinin uygulanması zorunlu. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), finansal olmayan şirketlerin 2023 yıl sonu finansal tablolarından başlamak üzere finansal tablolarında enflasyon muhasebesi uygulamasına geçmelerini zorunlu kıldı. Bu ortamda da enflasyon muhasebesin 2025 yılı sonuna ertelenmesi 15.02.2025 VUK 582 nolu tebliği ile geldi. 

ENFLASYON MUHASEBESİ BORSADAKİ ŞİRKET KARLARINI ERİTTİ 

Halka açık şirketlerde yıllık bilanço dönemindeyiz. 2024 yılının Finansal Tabloları Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP)'ta yayımlanmaya devam ediyor. 2024 yılında ilk kez uygulanan Enflasyon Muhasebesi halka açık, borsada işlem gören şirketlerin karlılıklarını olumsuz olarak etkilediklerini gözlemliyoruz. Borsada yatırımcıların Halka Açık şirketlerin finansal tablolarını ve sonuçlarını yakından takip ettiklerini göz önüne aldığımızda, halka açık şirketlerin kar/zarar durumları, finansal performansları, EBITTA ve FAVOK dediğimiz ölçü birimleri önemli hal alıyor. 

Açıklanan Finansal Tabloları incelediğimizde; 2024 yılı mali tabloları ile 2023 yılı aynı dönemdeki mali tablolarına nazaran şirket karlılıklarının önemli ölçüde azaldığını görüyoruz. Bu durumda da Enflasyon Muhasebesinin uygulanmasının Borsaya Kote şirketlerin hem şirket karlılıklarını erittiğini, hem de EBITTA'larını azalttığını söylememiz mümkün. Tabi bu karlılıklardaki azalmanın şirketten şirkete de değişebileceğini de şirket özelindeki enflasyon muhasebesinden kaynaklanan net etkilerinde iyi analiz edilmesi gerektiğini belirtelim. Enflasyon muhasebesinin şirketlerde uygulanmasının ardından, şirketlerde yüksek bir amortisman gideri, stok kazançlarının ortadan kalkması nedeniyle düşen faaliyet karı, ve net parasal pozisyonlarına bağlı olarak parasal kazançlar ve parasal kayıplar için IFRS'teki raporlamaların ve sonuç olarak halka açık, borsaya kote şirketlerin net karlarının etkilenmesi sonucunun doğacağını da ilave edelim. Enflasyon Muhasebesinin etkisi şirketten şirkete değişebileceği gibi, Kamuyu Aydınlatma Platformu KAP'ta açıklanan Finansal Tabloları ve Bağımsız Denetim Raporlarını incelediğimizde net kazançlar üzerindeki genel net etkinin negatif olduğunu da belirtmekte fayda görüyorum.