TÜRKİYE DOĞAL GAZ DAĞITICILARI BİRLİĞİ DERNEĞİ BAŞKANI YAŞAR ARSLAN: DOĞALGAZ ÜLKEMİZDE ÇIKARILMAL
“Türkiye’nin seksenmilyon insan ve üretim gücü var, bir de dünyada dengeler arasında önemli bir yeri var. Yapacağımız ekonomik ve sosyal hamleler önemli. Yabancı yatırımcıyı ülkemizi çekmeliyiz. Ellerinde yatırım fonları olanlar Türkiye’ye sıcak ilgisi devam ediyor. Ülkemiz aslında üst üste çok seçim geçirdi ve 15 Temmuz geçirdi. Bu çok büyük bir olay, bunu biz atlattık. Biz çabuk unutuyoruz. Aslında yaşadığımız şeyler çok ciddi şeyler. Hızla herşeyi bir kenara bırakıp işimize konsantre olmalıyız. Bununla birlikte piyasalarda güveni sağlayıp ve yüzde 6 büyüme bandını oluşturmamız gerekiyor. Bu büyüme tahmin ediyorum işsizliği de indirecektir’’ diyor Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği Derneği Başkanı Yaşar Arslan. YeniBirlik’e GazBir’in faaliyetlerini ve merak edilenleri anlattı.
GAZBİR’in doğal gaz dağıtım sektöründe şimdiye kadar yaptığı çalışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?
Doğal gaz dağıtım sektörü özellikle 2003 yılından itibaren büyüme trendine girmiş bir sektör. Doğal Gaz Piyasası Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle beraber doğal gaz dağıtım sektöründeki faaliyetlerin özel sektör eliyle yürütülmesi mümkün hale geldi. Bugün doğal gaz dağıtım sektöründe faaliyet gösteren 70 doğal gaz dağıtım şirketi 76 ilimize doğal gaz konforunu ulaştırmış durumda. Yakın zaman önce EPDK tarafından yapılan yeni dağıtım lisansı ihaleleri neticesinde bugün 81 ilimizde doğal gaz dağıtım şirketi bulunuyor. 2019 yılına kadar doğal gaz kullanmayan ilimiz kalmayacak.
GAZBİR 2004 yılında doğal gaz dağıtım şirketlerinin çatı birliği olarak kurulmuş bir organizasyon ve doğal gaz sektörünün en büyük STK’sı konumunda bulunuyor. Birliğimizin doğal gaz dağıtım şirketlerinin hak ve menfaatlerinin korunmasının yanı sıra; doğal gaz kullanıcılarının bilinçlendirilmesi, sektörde faaliyet gösteren diğer sektör paydaşlarının ve kamuoyunun bilgilendirilmesi gibi konularda da görevi var. Doğal gaz dağıtım sektörü, tedarik zincirinin nihai tüketici ile temas eden noktasında bulunduğu için müşteri memnuniyeti bizim için önemli bir başlık.
GAZBİR kamu ile özel sektör arasında nasıl bir köprü oluyor? Ya da oluyor mu?
Sizin de belirttiğiniz gibi, GAZBİR’in temel amaçlarından birisi, kamu ile özel sektör arasında bir köprü oluşturmaktır. Doğal gaz dağıtım sektörü mevzuat ve tarife anlamında düzenlemeye tabii bir nitelikte. Şirketlerimizin tüm faaliyetleri mevzuatlar çerçevesinde düzenlenmiş durumda. Diğer taraftan, sektörün sahada edindiği çok değerli bir tecrübe söz konusu. Saha tecrübesiyle ortaya çıkan güncel ihtiyaçlarla mevzuatları ve uygulamaları uyumlu hale getirmek konusunda GAZBİR’in önemli bir etkisi var. İhtisas komisyonlarımız spesifik konularda önemli çalışmalar yapıyor.
Türkiye’de doğal gaz sektöründe ne gibi değişimler bekliyorsunuz?
2016 yılı doğal gaz dağıtım sektörü açısından şebeke yatırımlarının devam ettiği bir sene olarak gerçekleşti. 2016 yılı sonunda doğal gaz dağıtım sektöründe bugüne kadar yapılmış olan yatırım tutarı 11,8 milyar ABD Doları oldu. 2016 yılında sektör olarak 1,3 milyar TL şebeke yatırımı gerçekleştirdik.
2016 yılı itibariyle 76 ilde 339 ilçede doğal gaz kullanımı var. Önümüzdeki 2 yılda ikinci bir yatırım hamlesi başlatıyoruz. 2019 yılı sonuna kadar 3,5 milyar TL yatırım hedefliyoruz. Bu yatırımlarla 5 il ve 220 ilçe daha doğal gaza kavuşmuş olacak.
Doğal gaz piyasasının gelişimi için serbestleşme büyük bir hedef. Doğal gaz ithalatına ilişkin kısıtların kaldırılması fiyat rekabetinin oluşabilmesi için önemli bir unsur. Diğer önemli bir konu da arz çeşitliliğinin sağlanması. Avrupa ülkelerinin bugün dikkatle üzerinde çalıştıkları bir konu arz kaynaklarının çeşitlendirilmesi. Ülke olarak biz arz kaynaklarına yakınlık anlamında Avrupa ülkelerinden çok daha avantajlı bir konumdayız. Önümüzdeki yıllarda hükümetimiz tarafından alınacak stratejik kararlarla bugünden çok daha iyi bir noktaya geleceğini düşünüyorum.
Avrupa ülkelerindeki doğal gaz fiyatlarıyla kıyaslandığında en ucuz doğal gazın ülkemizde kullanıldığını görüyoruz. Alternatif kaynaklarla kıyaslandığında da doğal gaz evsel kullanımda en ucuz kaynak olarak öne çıkıyor. Ucuzluğun yanında temiz ve çevreci bir yakıt olduğunu da belirtmekte fayda var.
Doğal gaz dağıtım sektörünün sorunları var mı; varsa bunları nasıl değerlendirirsiniz?
Doğal gaz dağıtım şirketlerinin şebekelerine yapılan müdahaleler sektör ve vatandaşlarımızın can güvenliği açısından büyük bir problem. Şehirlerde yapılan altyapı kazı çalışmalarında mutlaka doğal gaz dağıtım şirketlerinin bilgisi dahilinde çalışma yapılması gerekiyor. Bu konuda maalesef gerekli hassasiyeti henüz oluşturamadık. Rastgele yapılan kazı çalışmaları, dağıtım hatlarının hasar görmesi ile sonuçlanıyor. Boru hatlarındaki doğal gaz basınçlı ve yanıcı bir nitelikte. Dolayısıyla bu tip kazalar vatandaşın can ve mal güvenliğini tehdit edebilecek nitelikle oluyor.
İlgili firmaların ve vatandaşların bu konuda bilinçlendirilmesi için yoğun çaba sarf ediyoruz.
Türkiye’de doğal gazın yerini ve geleceğini nasıl görüyorsunuz?
Türkiye doğal gaz ile 90’lı yılların başında tanıştı. Ancak başta da belirttiğim gibi evsel tüketimin yaygınlaşması 2003 yılından sonra oldu. Bugün 12,5 milyon abone ve 43 milyon vatandaşımız doğal gaz konforundan faydalanıyor. Enerji Bakanlığı ve EPDK ile yürütmekte olduğumuz bir çalışma kapsamında 220 yeni ilçeye 2020 yılına kadar doğal gaz götürülmesi planlanıyor. Hükümetimizin mümkün olan her yere doğal gazın ulaştırılması konusunda bir hedefi var. Doğal gaz dağıtım sektörü olarak yeni bir yatırım dönemine girdik. Önümüzdeki birkaç yıl şebeke yatırımlarının devam edeceği bir yıl olacak. Ancak hızlı büyümenin getirdiği bazı riskleri de göz ardı etmemek gerekiyor. Örneğin müşteri memnuniyetinin korunması çok önemli bir konu. Tüketicinin doğal gaz konusundaki algısını hizmet kalitesi oluşturuyor. Hızlı büyüme hizmet kalitesinin ikinci plana atılmasına sebep olmamalı.
Uluslararası perspektifte ise Balkanlar ve Doğu Avrupa’da bölgenin ihtiyaçlarını karşılayacak bir doğal gaz ticaret HUB’ı gündemde. Türkiye, coğrafi yapısı itibariyle buna en güçlü adaylardan biri ve gerekli alt yapı hızla oluşturuluyor. Doğal gaz ticaretinde atılacak adımlarla ulusal ekonomimize büyük katkı sağlanacağını düşünüyorum.