DÜNYA HAVALİMANLARINI TÜRK İŞADAMLARI YAPIYOR
Osmanlı'da Dahiliye Nazırlığı ve Sadrazamlık yapan Halil Rıfat
Paşa'nın bir sözünü çok severim. "Gidemediğin yer senin değildir".
Paşa, Sivas'ta valilik yaparken özellikle yol yapımına çok önem
vermiş. 314 köprü ve 829 menfez içeren 410 kilometrelik Bağdat Yolu'nu
yaparak, geniş Osmanlı coğrafyasında ulaşım problemine çözümler
üretmiş değerli bir vatan evladı olarak tarihte yerini
almıştır.
Merhumu, rahmetle yad etmeme sebep; son yıllarda, dünyanın dört bir
yanına dağılan girişimci insanlarımızın başarılarıdır.
Hakkını teslim etmek gerek ki, bu ekonomik yayılmada hazır giyim
markaları başı çekmekte.
Fakat, bir de gittikleri yerlerde yaptıkları işlerle göğsümüzü
kabartan müteahhitlerimiz var.
Afrika'da ve Asya'da büyük ve önemli işler yapan bu firmalara, ben
gökyüzüne açılmanın, yeryüzündeki mimarları diyorum.
Son olarak Suudi Arabistan'ın Yanbu kentinde havalimanının yapımı ve
30 yıl süreyle işletme hakkını alan TAV Havalimanları Holding, bu
ülkede Medine'deki havalimanını da işletmektedir. TAV, bu ülkenin
Cidde, Dammam ve Riyad Havalimanlarında da hizmet şirketleriyle yer
alıyor.
Yurtiçinde, İstanbul, Ankara, İzmir, Bodrum ve Gazipaşa'da
havalimanlarını işletirken; yurt dışında ise, Gürcistan'da Tiflis ve
Batum, Tunus'ta Monastır ve Enfida-Hamamet, Makedonya'da Üsküp ve Ohrid
ile Hırvatistan'ın Zagreb Havalimanı'nda güzel ve başarılı işlere
imza atıyor.
Letonya'nın Riga Havalimanı'nda da ticari alanları işleten TAV şirketi,
2016 yılında, 808 bin uçak seferine ve 104 milyon yolcuya hizmet
sunmuş. TAV, yakında ABD, Küba ve Şili'de havalimanı işletme hakkı
alırsa şaşırmayız. TAV'ın bu başarılarında deneyim sahibi kadroların
yanı sıra, CEO Dr. M. Sani Şener'in payı çoktur. TAV,
Kahire'de terminal, Emirates'in Dubai'deki A380 hangarları ve
Doha-Hamad Havalimanı'ndaki terminal, Riyad'da Kral Halid Havalimanı
terminalı, Saudia'ya catering binalarını yapmıştır.
Umman-Maskat pist ve altyapı, Cidde-Kral Abdülaziz'de uçak bakım hangarları,
Abu Dabi'de terminal, Libya'nın Trablus ve Sepha havalimanları, Bahreyn yolcu terminali de şu anda
devam etmekte olan işler.
TAV ve diğerleri, bu ekonomik mücadelede adeta birer öncü kuvvet
olarak, Türkiye'nin yalnız Türkiye'den ibaret olmadığını,
sınırlarımızı aşıp ortaya koyuyor. Küçülen coğrafyamızı Osmanlı
coğrafyasından bile, daha geniş bir alana yayan bu şirketlerle ne
kadar övünsek azdır. Bu şirketler arasında, Sabiha Gökçen'den çekilip,
yeni havalimanına ortak olan Nihat Özdemir ve Sezai Bacaksız'ın
Limak'ı da dışarıda önemli işlere imza atmaktadır. Kosova'da Adem
Yaşari Havalimanı'nı işletiyor, Rostov ve Kahire'ye de el atıp, Kuveyt ve
Senegal'de de söz sahibi oluyor. Dalaman'ı işleten YDA Grup,
Ukrayna'da Doğuş ve Alarko ile Borispol, Kazakistan'da Aktau ve Korkıt
Ata meydanlarına damga vurdu.
Üzeyir Garih ve İshak Alaton'un Alarko'su Astana Havalimanı'nı, 2,5
yılda bitirirken Özbekistan, Türkmenistan ve Ukrayna'da da
havalimanlarını hayata geçirdi.
Mehmet Nazif Günal'ın Mapa ve MNG'si Bakü-Heidar Aliyev'de çok önemli
işler gerçekleştirdi.
Saffet-Adnan Çebi'nin Mak-Yol'u ile Mehmet Cengiz, Kuzey Irak'ın
Duhok, Erbil (Hawler), Ve Süleymaniye havalimanlarını yapıp, teslim
etmiştir. Adı çok bilinmeyen Kazovo Gurup ise, Mogadişhu'yu yapan
şirkettir. Baytur Taşkent'te, Yüksel ise Afganistan, Özbekistan ve de
Musul'da projeler ortaya koydu. Zafer Kerkük'te ve Kosova'da bazı iyi
işler yaptı. Erman Ilıcak'ın Rönesans'ı Libya'da beş havaalanı yaparken,
Erol Tabanca'nın Polimeks'ı de Aşkabat'ı hayata geçirdi. İbrahim Çeçen
Holding (IC İçdaş) Rusya'da, Hamdi Akın'ın Akfen'i Moldovya'da, Ant
Yapı Rusya'da, Summa İnşaat Moldovya, Rusya ve Senegal'de, Burç
Azerbaycan ve Türkmenistan'da, Yaşar Özkan Libya'da, Nurol Rusya'da,
Onur Tunus'ta, Yenigün Afganistan, Özbekistan, Suudi Arabistan ve
Kuvey'te, System Libya'da, Enka Azerbaycan, Umman ve Rusya'da, Garanti
Koza Irak ve Kırgızistan'da, Günay Irak'ta, Kayı Rusya'da, Metag
Cibuti ve Afganistan'da havalimanlarının değişik bölümlerini
yapmıştır.
Türk müteahhitlik firmalarınca, 1972'den bu güne kadar 115 ülkede
üstlenilen 9 bine yakın projenin toplam bedeli tam 342 Milyar dolara
ulaşmıştır. Rusya, Türkmenistan, Libya, Irak ve Kazakistan ilk beşe
giren ülkeler olarak dikkat çekmektedir. Kısa adı TMD olan, 136 üyeli
Türkiye Müteahhitler Derneği'nin üye şirketleri yurtiçindeki işlerin
yüzde 70'ini, yurtdışı işlerin de yüzde 90'ını gerçekleştiriyor.
Müteahhitlik sektörünün dünya çapındaki yayın organı ENR'ın
kayıtlarında, dünyanın en büyük 250 şirketinin 20-25'ı Türk şirketi.
Bu şirketler dünyanın dört bir yanında bayrağımızı dalgalandırıyor,
istihdam yaratıp vergi veriyorlar.
Türkiye dışında, bir başka Türkiye daha var dedirtiyorlar.
Ne mutlu sana Türkiye'm..
