İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN MALİYETLERİ VE İNSAN SAĞLIĞINA ETKİSİ
Amerikan Başkan adayları Clinton ve Trump arasında Amerikan televizyonlarında yapılan tartışma programını milyonlarca Amerikalı izledi. Tartışmadaki en önemli konulardan biri liderlerin iklim değişikliği karşısındaki tutumları idi. Bu günlerde yapılmakta olan Türkiye’nin de katıldığı Avrupa çevre konferansında iklim değişikliğinin çeşitli konuları ele alınıyor. İklim değişikliğinin insanlığa dünya üzerindeki çatışmalardan daha fazla zarar verdiği dikkati çekiyor. Önce iklim değişikliğinin insan sağlığına olan etkilerini ele alalım.
Dünya Sağlık Örgütü’nün raporlarına göre iklim değişikliği soluduğumuz havayı, yediğimiz gıdaları ve içtiğimiz suları etkiliyor. Dünya Sağlık Örgütü hava, su ve gıdaların insan sağlığına etkisi konusunda her sene teferruatlı raporlar yayınlıyor. Bu raporlara göre 2012’de hava kirliği yüzünden dünyamızda yedi milyon kişi ölmüş bulunuyor. Bu sayı o yıl dünyadaki ölümlerin 1/8 kadar. 2015 raporuna göre yılda 6 milyon insanın yaşamını yitirdiği anlaşılıyor. Ne yazık ki endüstriyel kapasiteleri gelişmemesine karşın gelişmekte olan ülkelerin havası daha kirli bulunuyor. Hava kirliliğinin kansere yol açtığı da örgütün raporunda yer alan bilgiler arasında. Kötü beslenme yüzünden dünyanın fakir bölgelerinde her yıl üç milyon kişi hayatını kaybediyor.. Su baskınları ve nehir taşmaları mikrop taşıyan böceklerin ve sivri sineklerin sayısını arttırarak bulaşıcı hastalıkların artmasına neden oluyor. Sağlık Örgütünün olumsuz beklentileri arasında 2030-2050 yılları arasında ölümlerin hızla artacak olması.
Dünya Sağlık Örgütü’nün dünya sağlığı konusunda önemli önerileri var. Öncelikle, sağlık konusunun liderleri ile iklim uzmanlarının birlikte çalışmasını öneriyorlar. İkinci önemli husus, sağlık sistemleri yani hastaneler, sağlıkla ilgili diğer kurumların yangın, zelzele ve fırtınalara dayanıklı bir biçimde inşa edilmesini öneriyorlar. Nihayet gözetleme sistemleri yani meteorolojinin erken uyarma kapasitesinin arttırılarak erken uyarı sistemlerinin gelişmesi gereğini söylüyorlar. Tabii, devletler alacakları önlemlerle karbon ve metan gazlarının ülke içindeki miktarını azaltmakla yükümlüler.
İklimin zararları yalnızca sağlık açısından insan oğlunu tehdit etmiyor. Fırtınaların, kasırgaların, ağır hava koşullarının, su baskınlarının, zelzelelerin, nehir taşmalarının ve orman yangınlarının devlet bütçesinde önemli bir harcama kalemi oluşturduğu görülüyor. Amerikan Maliye Bakanlığı her yer küre felaketinin devlet bütçesine yükünü 2005-2015 yılları arasındaki on yıl üzerinden hesaplamış. Felaketlerin yükü Amerikan bütçesine 68 milyar dolar civarında.
Öte yandan Citibank’ın Washington’da yayınladığı rapora göre iklim değişikliği tehdidine karşı şimdiden alınacak önlemlerle 2040 yılına kadar devletler 1.8 trilyon dolar tasarrufta bulunabilecekler. Eğer hiçbir şekilde harekete geçilmezse 2040 yılına kadar dünya ekonomisinin 44 trilyon dolar kaybedeceği hesaplanmış. Citibank raporunda önlemler alınırken dünya kömür rezervlerinin 80% ve dünya gaz stoğunun yarısı ve petrol rezervlerinin üçte birinin toprağın altında kalacağını ve bütün bu çıkarılmayan rezervlere karşın küresel ekonominin kara geçeceğini öngörmüş.
Amerikan hazinesinden ve Amerikan mali yönetiminin uzmanlarında oluşan bir grup araştırmacı önlem almanın maliyetinin yüksek olduğunu kabul ederek, önlem almadıkları takdirde sular altında kalacak olan Florida’daki arazilerin sular altında kalarak kaybının değerini 23 milyar dolar olarak hesaplamışlar. Amerika’nın güney kesimlerinde oluşacak sıcak dalgası nedeniyle insan kaybının yılda 35.00 artacağını hesaplamışlar. Wall Street bankerleri kar kaybı korkusundan iklim değişikliği için harekete geçilmesine karşı olan Cumhuriyetçi partinin seçim kampanyasına 507 milyon dolar aktarmışlar. Ancak, her iki mecliste yapılan anketlerde delegelerin 70% iklim değişikliğinin gerçek olduğunu belirtmiş. Ancak, seçilmek ve destek parasının getirisi iklim değişikliği korkusunu bastırmış gözüküyor.
