BOHEM YAŞAMAK
Bohem yaşam tarzının tarihi
"Bohemyalı" terimi ilk
olarak Bohemya'dan (şimdiki Çek Cumhuriyeti) geldikleri düşünülen Roman
Çingeneleri tanımlamak için kullanılmıştır. Romanlar genellikle ötekileştirilir
ve toplumun sınırlarında yaşarlardı. Ayrıca renkli ve genellikle tuhaf
kıyafetleriyle tanınırlardı. Zamanla "Bohem" terimi, ana akımın
dışında alışılmadık bir hayat yaşayan herkesle ilişkilendirilmeye başlandı.
19. yüzyılda "Bohem"
terimi, genellikle geleneksel değerlerden kaçınan ve yaratıcılığı, özgürlüğü ve
ifadeyi benimseyen sanatçıları, müzisyenleri ve yazarları tanımlamak için
kullanılıyordu. Bu insanlar genellikle toplumsal normlara meydan okuyan asiler
olarak görülüyordu. Birçoğu yoksulluk içinde ya da toplumun kenar
mahallelerinde yaşıyordu. Bugün bile, "bohem" kelimesi genellikle
eksantrik veya alışılmadık birini tanımlamak için kullanılır.
Peki günümüzde Bohem bir yaşam
tarzı sürmek ne anlama geliyor? Birçok insan için yaratıcılık, ifade ve kişisel
gelişim odaklı sade bir hayat yaşamak anlamına geliyor. Bu aynı zamanda
deneyimler ve ilişkiler lehine maddi varlıklardan kaçınmak anlamına da
gelebilir. Diğerleri ise daha göçebe bir yaşam tarzını tercih edebilir,
yaratıcı ilham perilerini takip ederken bir yerden bir yere taşınabilirler.
Hangi şekilde olursa olsun, Bohem bir yaşam tarzı sürmek, hayatı kendi
şartlarınıza göre yaşamak anlamına gelir.
Yaratıcı ve alışılmadık bir hayat
yaşama fikri sizi de cezbetmişse, bohem yaşam tarzını keşfetmek ilginizi
çekebilir. Kişisel ifade ve gelişime, sadeliğe ve yaratıcılığa odaklanan bohem
yaşam tarzı, özgürleştirici ve tatmin edici bir yaşam tarzı olabilir. Öyleyse
neden 9'dan 5'e eziyetten kurtulup hayatı kendi şartlarınıza göre yaşamaya
başlamıyorsunuz? Belki de en başından beri aradığınız şeyin tam olarak bu
olduğunu fark edebilirsiniz.
Öncelikle Bohem ne demek,
olduğunu anlamak için ilk olarak kelime tanımına bakmanın yararlı olduğunu
düşünüyorum. Çingenelerin göçebe ve başıboş yaşamlarına benzer biçimde günü
gününe, tasasız, derbeder bir yaşayışı olan (kimse, genellikle sanat ve yazın
çevresinden kimse ya da topluluk).
Kelimenin kökeni Fransızca
bohéme kelimesinden “çingene, berduş ve sanatçı” anlamına gelen kelime,
1900’lu yılların başında dilimize geçmiştir. Bohem kelime anlamının yanı sıra,
kaygıdan arınmış hayatın anlamını sanat ve sanatsal yaşam tarzı ile tamamlamak
ve hayat gayesi bu şekilde olan kişilere denir. Bohemliği salt olarak ilk ele alan
eser ise yazar Henry Murger tarafından kaleme alınmış olan “La Boheme” adlı
romandır. Aynı kelimenin Türk Dil Kurumu sözlük anlamına bakıldığında, “derbeder
bir yaşayışı, yarınını düşünmeden günü gününe tasasız yaşayışı olan kimse
ya da topluluk” anlamına gelmektedir.
Bohem yaşam tarzı nedir?
Bohem kişi günübirlik yaşar;
genel anlamda finansal açıdan sürünme durumundadır. Popüler olamayan sanatçılar
isteyerek ya da mecburen bohemdirler. Bohem yaşam tarzı 1900’lu yılların
başında Fransız’dan başlayarak Avrupa’ya adım adım yayılmıştır. Daha çok
kendini, kültürel uygunluğu ve tatil ağırlıklı yaşam tarzı ile İtalya, İspanya,
Portekiz, Yunanistan ve Malta gibi ülkelerde kendini göstermiş olup burada
yaşayan küçük kasaba sanatçıları, heykeltraş, ressam, figüran, tiyatrocu ve
opera sanatçıları arasında kendini göstermeye devam etmiştir. Dilsel olarak da
kullanımı mevcut olup; temsil ettiği kavram aslında sanat tarihi kadar eskidir.
Dolayısı ile, popüler olamayan sanatçılar isteyerek ya da mecburen bohemdirler.
Bunu şöyle de açıklayabiliriz, yeteneklerini kullanacak imkânları bulamamış,
düzensiz, savruk yaşayan ressam, aktör, müzisyen vb. entelektüelleri işaret
etmek için kullanılan bir terim. Bohem yaşam ile etnik kelimeleri arasında bir
yakınsama söz konusu ise, farklı anlamları vardır.
1900’lu yıllarda çingenelere
gönderme yapmak için kullanılan kelime, sanat çevrelerinin bunu bir rahat ve
tasasız yaşam tarzı sahiplenişi ile anlam ve bakış açısı tamamen değişmiştir.
Henry Murger tarafından yazılan “La Boheme” romanının boheminin eski anlamına
bakış açısının değişmesine ve sanat çevrelerinin bu yaşam tarzını benimsemesine
neden olmuştur.
Bu soru aslında cevaplanması
bir o kadar zor bir o kadar da kolay bir sorudur. Bohem doğmak pek mümkün
olmayacağı gibi, zorlama ile de bohem olunamamaktadır. Bohem olabilmek için
sadece koyvermiş olmak da yeterli değildir. Yani zorlama bohem olunmaz ama
bohem de doğulmamaktadır. Otantik ve Bohem kelimeleri sık sık birbiri ile
karıştırılsa da, Bohem ile otantik olmak arasında da ayrıca önemli
farklar vardır.
Peki bu kadar basit gibi
gözükse de, bugün günümüzde popülerlik kazanan ve birçok kişi
tarafından özenilen bohem yaşam tarzı nedir? Öncelikle Bohem Yaşam tarzına
sahip olabilmek için, bohemin kelime halini anlamak ile başlar. Dolayısı ile,
sanat yapmasan bile, sanata dokunmuş olmak, maddiyat değil, ruha ilişkin değer
katan şeylere ve aktivetelere odaklanmaktan geçer. Ancak bunları
özümsemiş ve manevi olarak belli bir doygunluğa gelen insanlar
finansal kaygılarından kendilerini arındıraraktan, yarınını düşünmeden günü
gününe tasasız yaşayışı olan bir yaşam tarzını benimseyebilmeye başladıysan,
bohem olmaya başlayabilmişsindir. Bohem Tarza sahip olabilmek için
öncelikle Bohem kıyafet ve bohem yaşam şekillerini ve mekanları gözlemle
başlayabilirsiniz.
GÜNÜN SÖZÜ: LÜKS BOHEM