"KONKORDATO" RÜZGARI DEVAM EDİYOR

Borçlu ve alacaklıların borç ödeme koşullarını yeniden düzenlemek için bir anlaşmaya vardıkları ve işletmenin faaliyetlerine devam etmesine izin veren bir borç uzlaşması şeklidir.

Gerek pandemi salgınından sonra gelen ekonomik daralma, gerekse döviz kurlarındaki artış şirketlerin ticari durumlarını bozmaya devam ediyor.

Sınırsız bir ömürle kurulan ancak ticari durumları bozulan bu şirketler filmin sonunda konkordato talebinde bulunuyor.

Son iki yılda birçok sektörde bulunan hem KOBİ hem şirket peş peşe konkordato talebinde bulundu. AVM, tekstil, inşaat ve turizm sektörleri konkordato taleplerinde başı çekiyor.

2024’ün ilk ayında popülerliği devam eden konkordato süreci ve güncel gelişmeleri bu yazımızda inceleyelim.

Nedir bu konkordato?

İtalyancadan dilimize uyarlanan "konkordato" kelimesi, iflas durumunda olan şirketin, borçlarını belli bir oranda ve vadede ödemesine ilişkin alacaklıları ile yaptığı ve mahkeme tarafından onaylanan bir anlaşmayı ifade ediyor.

İcra İflas Kanunu'nun 285. maddesinde;

Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir.

İflas talebinde bulunabilecek her alacaklı, gerekçeli bir dilekçeyle, borçlu hakkında konkordato işlemine başlatılmasını isteyebilir.

Konkordatoyu, şirketlerin borçlarının yeniden yapılandırılması için başvurdukları hukuki bir yöntem olarak da tanımlamamız mümkün.

2024 yılında popülerliği artarak devam eden konkordato taleplerinin arka planında ise; bankalara olan kredi borçlarını ödemekte zorlanan şirketler yer alıyor.

Borçlu şirkete "konkordato" ne fayda sağlıyor?

Baştan söyleyelim, borçlu olan bir şirket için konkordato ciddi faydalar sağlıyor.

- Öncelikle; borçlu şirkette vadesi geldiği halde ödenemeyen veya vadesinde ödenmeme tehlikesi altında bulunan borçlar için, vade verilmek veya indirim yapılmak suretiyle borçların ödenebilmesi veya borçlu şirketin muhtemel bir iflâstan kurtulmak için zaman kazanmasına fırsat veriyor.

Bu sayede borçlular, alacaklıları ile anlaşmak ve bu anlaşmanın mahkeme tarafından onaylanması suretiyle borçlarını belli bir vade ve/veya tutar üzerinden ödeyebilme imkânı bulabilmektedir.

- Eğer konkordato talebi onaylanırsa, onay ile birlikte borçlu aleyhine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamıyor ve önceden başlamış takipler duruyor.

-Buna ilave olarak, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları uygulanmıyor, bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren süreler işlemiyor.

Peki "konkordato"da suistimal var mı?

Önceki yıllarda nispeten sayısı azalan konkordato talebi, ekonomideki daralma, yükselen faizler, artan döviz kurları nedeniyle 2024 yılında yine popülerliğini kazandı.

Geçmiş yılları incelediğimizde "konkordato" taleplerinin çoğunlukla Küçük Orta Büyüklükteki İşletme (KOBİ) ölçekli işletmelerden geldiğini görüyoruz.

Ancak, son 2 yıldır "konkordato" taleplerinin büyük şirketler ve AVM’lerden geldiğini belirtelim.

Sadece Alışveriş Merkezleri değil tabi.

Üretim, imalat, tekstil, inşaat ve turizm sektörleri konkordato taleplerinde yoğunluk gösteriyor.

Açıklanan resmi rakamları incelediğimizde; 2023 yılında Türkiye genelinde,

-927 şirketin konkordato talep ettiği;

- 352 tanesi için konkordato kararı çıktığı;

-575 şirketin ise "konkordato" talebine ilişkin herhangi bir ödeme güçlüğü ve finansal bir gereksinimi yokken sırf borçtan kurtulmak için konkordato talebinde bulunduğunu belirtelim.

Bu durum, "konkordato" müessesesinin Kobi veya şirketler tarafından finansal bir darboğaz veya ödeme güçlüğü çekmemesine rağmen, konkordato yoluyla iflas erteleme seçeneğini kullanma ve bu müesseseyi suistimal etmek olarak değerlendirelim.

Günün sonunda; 2023’teki başvuru talep artışını da göz önüne aldığımızda konkordato müessesesinin iflas ertelemesi olarak kullanılmaya başlanmış olduğunu,

Bu noktada; iflas erteleme kararı çıkan bir şirketin ortalama 2 yıllık bir sürede tüm borçlarından feragat edebileceğini hatırlatalım.

Galatasaray'a sponsor olan kargo şirketi "konkordato" istedi

2016 yılında kurulan kargo şirketi konkordato talebinde bulundu.

Aralarında Galatasaray olan bazı futbol kulüplerine sponsor olan kargo şirketinin ekonomik sıkıntılarının nedeni olarak yapılan anlaşmalar gösterildi.

Şirketin 500 milyondan fazla bir tutarda borcu olduğu ve sponsorluk ödemelerini yapamayacağı iddia edildi.

9 Alışveriş Merkezi (AVM) "konkordato" talep etti

Pandemi sürecinde kapalı kalan birçok ünlü alışveriş merkezlerinde, kiralar Türk lirası, krediler ise yabancı para cinsinden ödemelerin gerçekleştiği ve mali yapının bozulduğu gerekçesiyle "konkordato" talep edildi.

2023 yılında iflas erteleme başvurusu yapan 927 şirketin yalnızca 352 tanesi uygun bulundu.

575 şirket ise ihtiyacı olmamasına rağmen konkordato talebinde bulundu.

Bu istatistikte konkordato taleplerinde şirketlerin suistimal olma olasılığının yüzdesel oranda artmış olduğunu bize gösteriyor.

Konkordato aşamaları nelerdir?

Konkordato süreci, borçlunun başvurusu veya alacaklıların talebi üzerine başlar. Konkordato sebepleri mevcutsa borçlu İcra ve İflas Kanunu’nun 286. maddesinde belirlenen belgelerle birlikte konkordato talep eder.

İcra İflas Kanununda belirlenen belgeler eksiksiz olarak verilmişse 3 ay geçici mühlet verilir ve bu süre en fazla 2 ay daha uzatılabilir. Ayrıca geçici konkordato komiseri atanır ve diğer gerekli muhafaza tedbirleri alınır.

Geçici mühlet süresi içinde konkordatonun başarıya ulaşmanın mümkün olduğu anlaşılırsa 1 yıl kesin mühlet verilir. Bu süre 6 aya kadar uzatılabilir. Kesin mühlet kararı ile konkordato komiseri de atanır.

Makul Güvence Raporu çok önemli

Makul Güvence Raporu konkordato ilanı için borçlunun mahkemeye sunması zorunlu olan rapordur.

Makul güvence raporu, denetim kanıtlarının Türkiye Denetim Standartları çerçevesinde değerlendirilmesi sonucunda, makul güvence seviyesine uygun şekilde oluşturulan denetçi görüşünün ve varsa dikkat çekilmek istenen diğer hususların, mahkemeye sunulması amacıyla Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu düzenlemelerine uygun olarak bağımsız denetçi tarafından hazırlanan ve imzalayan bağımsız denetim kuruluşu tarafından sorumluluğu üstlenilen rapordur.

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun kararında, Konkordato Ön Projesine İlişkin Bağımsız Makul Güvence Raporu örneği yer alıyor.

Anılan örnekte bağımsız denetçi tarafından yapılacak değerlendirmeler ve ulaşılacak sonuçlara göre yer verilmesi ve görüş bildirilmesi gereken hususlar yer almaktadır.

Borçlunun konkordato talebine eklenecek son bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, ara bilançolar ile diğer tarihi finansal bilgilerin bağımsız denetimi Bağımsız Denetim Standardına uygun olarak yürütüleceğini ve olumlu görüş veya sınırlı olumlu görüş verildiğini belirtelim.