ÇİN'E BAYRAM GELDİ

Hakan DİKMEN 14 Şub 2024

Hakan DİKMEN
Tüm Yazıları
Son yıllarda Çin dünyada bir kutup başı olarak devamlı zirvede yer alıyor. Genellikle Amerika Birleşik Devletleri ile çekişen Çin çevresine de artık korku salmaya başlıyor. Pasifikte sular ısınıyor.

Acaba Çin ejderha yılının başlamasını mı bekliyordu? Acaba bu bölgede senaryolar nasıl yazıldı? Japonya neden sığınak kazmaya başladı? Tayvan uçak pistlerinin sayısını artırıyor olanları da büyütüp  alt yapısını güçlendiriyor. ABD’nin ejderha yılı öncesinde Güney Çin Denizinde başlattığı tatbikatlar Çin ordusunun yeni yıl  tatilini mundar etti. Benim beklediğim dünya barış içinde yaşayabilmesi. Ya da jeopolitiik olarak bölgedeki ülkelerin birbirlerine tolerans gösterebilmesi. Fakat Pasifik Adası ülkelerinin altyapıya olan büyük talepleri Çin'den borç almaya devam etmesini sağlıyor ve bu da bir bağımlılık oluşturuyor. Bu nedenle de gelecek yıllarda dünya datasını kim toplayacak kavgası büyük ülkelerin birbirlerine girmesini, savaş havasını doğuruyor.

Geçtiğimiz günlerde Avustralasya AID Konferansı'nda konuşan Fiji Başbakan yardımcısı Biman Prasad, İklim değişikliğinin küçük devletlerin altyapısı üzerindeki etkisini pek güzel anlattı. Bu durumun oluşturduğu ekonomik etkiler tüm dünyayı yakınen ilgilendiriyor. Uluslararası sistemde küçük devletlere özgü finansman pencereleri açılmalıdır. Giderek daha fazla maliye ve ekonomi bakanı, Çin, Dünya Bankası veya Asya Kalkınma Bankası tarafından sağlanan mevcut finansman araçlarının hiçbirinin küçük devletler için işe yaramayacağı söylüyor. İmtiyazlı kredi düzenlemeleri küçük devlete özgü olmalıdır. Eğer bu bölgede bu tip bir önlem alınırsa, kilometreler ötedeki Amerika Birleşşik Devletleri gibi ülkelere gerek kalmayacak ve Pasifikte huzur bozulmayacak. Ama bu formül Polyana’nın hikayesi gibi kalıyor günümüzde.

Çünkü sanki devletler barış için değil de savaş için çalışıyorlar. Japonya, yaptığı tatbikatlarda Çin'i düşman olarak gösteriyor. Bunu da birçok uluslararası arenada dile getiriyor.  Bu ifadeler üzerine de Çin'in Tokyo büyükelçiliği Japonya'yı tehdit etti!  Buyrun bakalım. Japonya hükümeti  de tüm belediyelere haber salıp tez elden yer altı sığınakları inşa etmelerini hatta bu konuda bir de devlet desteğini teşvik eden bir paket açıkladı. Biz ne kadar barış desek görüyorsunuz Pasifikte ortam kaynıyor.

Biliyorsunuz geçtiğimiz yıllarda hatta 2022 yılında ABD-Pasifik Adaları Zirvesi yapılmıştı. Bu anlaşma sonunda da bölgesel beklentiler bir strateji metni olarak yazılmıştı. Stratejide dört ana hedef sıralanıyordu: Güçlü bir ABD-Pasifik Adaları ortaklığı; dünyayla bağlantılı birleşik bir Pasifik Adaları bölgesi; iklim krizine ve diğer 21. yüzyıl zorluklarına hazırlıklı dirençli bir Pasifik Adaları bölgesi; ve güçlendirilmiş ve müreffeh Pasifik Adalıları. Olacaktı. Zirveden bu yana oldukça fazla zaman geçti bu güne kadar bekleyen ABD bu ejderha yılında nasıl bir yol izleyecek?

Bugün kü yazımın başlığı “Çin’e Bayram Geldi” ama aklıma da hemen Kazancı Bedih’in “Memlekete Bayram Gelmiş Benim Neyime” türküsü geldi.