Vakıf Katılım web

AVRUPA BİRLİĞİ BOZULACAK MI?

Hakan DİKMEN 19 Tem 2024

Hakan DİKMEN
Tüm Yazıları
Avrupa Birliği konusunda gelen haberlere şaşmamak elde değil. Biliyorsunuz Macaristan Başbakanı Viktor Orbán'ın Temmuz ayının başında 6 aylığına Avrupa Birliği (AB) Dönem Başkanlığını devraldı. İşte belki de krizi ateşleyen kıvılcım bu oldu. Çünkü Macaristan Başbakanı Viktor Orban sık sık AB kararlarını veto ediyordu. Ve hala "AB'nin siyasi birliğini zayıflatmakla", "AB yönetimine karşı eleştirel dozu yüksek açıklamalar yapmakla" suçlanıyor. Orban'ın Rusya'ya bakışı da, diğer AB liderlerinden farklı. AB yönetimi ise Macaristan'ı bazen, birlik yasalarını ve mevzuatını uygulamadığı iddialarıyla yaptırımla tehdit ediyor. Ama işte şimdi AB Dönem Başkanı Orbán.

Viktor Orbán'ın AB dış politikasına yönelik engellemelerinden giderek daha fazla rahatsız olan Brüksel, önümüzdeki ay Macaristan'da yapılacak dışişleri zirvesini boykot etmek gibi eşi benzeri görülmemiş bir adım atıyor.

Avrupa Birliği dışişleri bakanları, Başbakan Viktor Orbán'ın etkinliğine katılmak için Budapeşte'ye gitmek yerine Ağustos ayında kendi dışişleri zirvesini düzenleyerek Macaristan'ı engellemeye hazırlanıyor.

AB Konseyi dönem başkanlığını yürüten Macaristan, 28-29 Ağustos tarihlerinde Budapeşte'de bir dışişleri zirvesi düzenlemeyi planlıyor. Bu, Orbán'ın bloğun dış politika gündemini şekillendirmesi ve Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó'nun ilgi odağı olması için önemli bir fırsat.

Ancak Orbán'ın Ukrayna'ya yapılacak yardımları engellemesinin ve AB'nin diğer 26 ulusal lideriyle koordine etmediği Vladimir Putin ve Xi Jinping'e yaptığı barış ziyaretlerini engellemesinin ardından , birçok dışişleri bakanı, Orbán'ın bir başka propaganda gösterisinde malzeme olmaktan kaçınmanın yollarını aramaya başladı.

AB'nin dış politika şefi Josep Borrell, plan hakkında doğrudan bilgisi olan ve hareketin hassas doğası nedeniyle isimlerini vermek istemeyen üç AB diplomatına göre, Orbán'ın zirvesiyle aynı anda bakanları "resmi" bir dış ilişkiler konseyine çağıracak.

Bu, Macaristan'ın AB elçisi Bálint Ódor'un bu ayın başlarında bir toplantıda meslektaşları tarafından sert bir şekilde eleştirilmesinin ardından geldi; Slovakya söz almayan tek ülkeydi. Bakanlar, dışişleri zirvesini boykot ederek Macaristan'ın trollemelerini sınırlamayı umuyorlar.

 

 

Diplomatlardan biri, "Aynı gün Yüksek Temsilci [Borrell] tarafından organize edilen resmi bir Dışişleri Konseyi toplantısı olursa bakanlar Budapeşte'ye gidemeyecek" dedi.

Sizce bu demokrasi dersi verenlerin iki yüzlülüğünü de gözler önüne sermiyor mu?

Rusya-Ukrayna savaşından önce bile, AB ile Macaristan arasındaki gerginlikler yıllardı giderek artıyordu. Orbán yönetiminde ülke, demokratik normlardan ve hukukun üstünlüğünden geri adım atıyor ve ayrıca, ilgili olmayan alanlarda imtiyazlar elde etmek için yasaların geçişini veya fonlamayı engelleyerek AB'nin düzgün işleyişini bozuyordu.

Diğer AB ülkelerinin bakanları Macaristan'a soğuk davranmaya istekli. Macaristan'ın başkanlığının Budapeşte'de sanayi politikasını görüşmek üzere düzenlenen ilk toplantısında, diğer ülkelerden yalnızca yedi bakan katıldı. Hiçbir komisyon üyesi de katılmadı.

Başkanlığı elinde bulunduran ülkenin dünya sahnesinde kendini gösterebileceği muhteşem bir etkinliği boykot etmek, Orbán'ın yelkenlerini indirmeyi amaçlayan daha da büyük bir hakarettir.

Bir diplomat, Borrell'in karşı bir toplantı düzenlemesi durumunda ülkelerinin "çok yazık ki" Orban'ın etkinliğine katılamayacağını söyleyerek espri yaptı.

Plan, Fransa ve Almanya dahil olmak üzere birkaç AB ülkesiyle gayri resmi olarak görüşüldü. Borrell'in ekibi Çarşamba günü planı AB'nin 27 daimi temsilcisine sunacak. 

Sizce dünyayı kim yönetiyor? AB kimin elinde? İleride akıbeti ne olur? Düşünün bu konuyu da önümüzdeki haftalarda işleyelim.