RUSYA UKRAYNA SAVAŞININ 2. YILI

Hakan DİKMEN 18 Şub 2024

Hakan DİKMEN
Tüm Yazıları
Önümüzdeki hafta, yani 24 Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı tam kapsamlı işgalinin ikinci yıldönümünü yaşayacağız. Kovid 19 sonrasında yaşanan pandemiden sonra bu savaş dünya ekonomisini darmadağınık etti. Kimsenin de işine yaramadı.

Her ne kadar Rusya, Ukrayna'daki savaş hedeflerine ulaşmada açıkça başarısız olsa da uluslararası güvenlik durumu giderek daha tehlikeli görünüyor. Amerika'nın Ukrayna'ya verdiği destek Kongre'deki Cumhuriyetçilerin uzlaşmazlığı nedeniyle zayıflarken, savaşın gidişatının yakında Rusya'nın yönüne dönebileceğine dair haklı öngörüler var. 

Avrupa'da yaşanan iki dünya savaşından sonra insanlar akıllanmıştır diye düşünüyordum. Ancak Rusya Ukrayna savaşı 1945'ten bu yana yaşanan en büyük kara savaşı. Son aylarda Orta Doğu'da çatışmalar arttı. En şiddetli çatışmalar Gazze'de yaşanıyor. Ancak ABD ve müttefikleri, Kızıldeniz'de gemilere saldıran Husi güçlerine de karşılık verdi. İsrail-Lübnan sınırında çatışmalar ve Suriye ile Irak'ta çatışmalar yaşanıyor. Bu durum neden karıştırdıkları çok tartışılan Orta Doğu'da daha geniş, bölgesel bir savaş riskinin altını çiziyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan Katar ve Mısır’a yaptığı ziyaretlerinde bu konuları detaylıca gündeme getirdi. İsrail’in Mısır ve ülkemize yollamak istediği Filistinlilerin durumu da bu masalarda konuşuldu. Ülke olarak yüz yıldır barışı savunan bir yapıya sahibiz. 

Doğu Asya'da da güvenlik kaygıları artıyor. Nispeten iyi haberlerden biri, Çin ile ABD arasındaki gerilimin, Xi Jinping ile Joe Biden 'in Kasım ayında San Francisco'da yaptığı görüşmeden bu yana biraz hafiflemiş olması. Ama biliyoruz ki kaostan beslenen bu iki ülke arasında temeldeki stratejik rekabet yoğun olmaya devam ediyor. Bu iki devlet kendi bölgelerindeki devletleri devamlı kargaşaya sürüklemeye çalışıyor. Geçenlerde Filipinler’e gittim. Çin’in tutumunu anlattılar bana. Kendi topraklarında bile Çin Devleti’nin gözü olduğundan korkuyorlardı. Tek onlar mı Japonlar da başladılar sığınak kazmaya. Ya Tayvan. 

Danimarka savunma bakanı, Rusya'nın üç yıl gibi kısa bir sürede bir NATO ülkesine saldırabileceği konusunda uyardı. İsveç savunma yetkilileri geçtiğimiz günlerde İsveçlilere zihinsel olarak savaşa hazırlanmalarını söyledi. Düşünsenize bu uyarıyı yapan ülke iki yüzyıldan fazla bir süredir büyük bir çatışmaya karışmamış. 

Donald Trump eğer kazanırsa işler Avrupa’da oldukça karışacak. Şu anda bahisçilerin önümüzdeki Ocak ayında Beyaz Saray'a dönme favorisi Trump. Zaten tehlikeli olan dünyaya yeni bir kafa karışıklığı ve problem eklenmiş oluyor. Benim kafamdaki başka bir düşünce de, ülkemizden Avrupa'nın birçok bölgesine dağılan zengin ve eğitimli göçmenlerimiz. Bu ülkenin onlara o kadar çok ihtiyaçları var ki. Savaşın uzun vadeli sonuçları daha karmaşıktır ve tam olarak ölçülememektedir. Savaşın devam ettiği, Ukrayna ve Rusya'nın ekonomik açıdan olumsuz olması, savaşta istikrarsızlık ve güvensizlik ortamını artırması, dünyada ekonomik yaşamı olumsuz yönde etkilemeye devam edecektir. Ülke olarak en iyi bildiğimiz konu yurtta ve dünyada barış.