LİGDEN ÇEKİLMENİN EKONOMİK YANSIMASI

Bora YARGIÇ 22 Mar 2024

Bora YARGIÇ
Tüm Yazıları
Süper Lig'in 30. haftasında oynanan Trabzonspor ile Fenerbahçe arasında oynanan ve maç sonunda sahada yaşanan olaylar ile yine Türkiye'de futbolun, süper ligin marka değerini ve piyasa değerini olumsuz etkileyen kötü bir futbol gecesini yaşadık.

Fenerbahçe Spor Kulübü Olağanüstü Genel Kurulu'nda ligden çekilme kararını oylayacaklarını KAP'a bildirdi. 

Süper Lig'de mücadele eden bir takımın liglerden çekilmesi durumunda konunun ekonomik ve fianasal boyutuna bir göz atalım…

Futbolda ligden çekilme

Konuyu Türkiye'de futbolun patronu konumundaki Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) talimatlarına göre inceleyelim.

Türkiye Futbol Federasyonu Talimatının 24.maddesinde bir takımın ligden çekilmesi durumunu açıklamış. Buna göre; 

24.Maddeye göre; Puan Silinmesi, Ligden çekilme ve Alt Kümeye İndirme

Aşağıdaki hallerde puan tenzili yapılır, takım lig dışı bırakılır ve bir alt kümeye indirilir:

Bir lig devresinde müsabaka kıyafeti ile belirlenen ve ilan olunan saatte sahaya gelmeyen, müsabaka sahasına gelmekle beraber müsabakaya çıkmayan veya başlamış bir müsabakayı terk eden takım hakkında hükmen mağlubiyet kararı verilmekle beraber ayrıca mevcut puanlarından galibiyet halinde verilen puan kadar puan silinir. Böyle durumlarda ilgili kulüp, hakemlerin masrafları ile diğer masrafları ve karşı takımın zararlarını karşılamak üzere TFF tarafından takdir edilecek tazminatı ödemek zorundadır.

Bir lig devresinde ikinci defa müsabakaya gelmeyen, müsabaka sahasına gelmekle beraber müsabakaya çıkmayan veya müsabakayı terk eden takım hakkında hükmen mağlubiyet kararı verilmekle beraber, bu takım ligden çıkarılarak bir alt lige düşürülür ve bu müsabaka tarihinden itibaren bu takımla müsabakası olan diğer takımlar müsabakaları oynamaksızın hükmen galip gelmiş sayılırlar.

Yukarıda TFF talimatlarına göre anladığımız; 

Eğer bir takım talimata göre ligde iki maça çıkmayan takım ceza olarak bir sonraki sezonda uygulanmak üzere ligden düşürülür ve kalan maçlarındaki rakipleri maçları hükmen kazanacağı yönünde…

Hatırlayacak olursak geçen senede deprem nedeniyle ligden çekilen takımlar olmuştu, Futbol Federasyonu da bu takımların olağanüstü bir hal nedeniyle ligden çekilme gerçekleştiği için Türkiye Futbol Federasyonu kararıyla ligden düşürülmemişti.

Burada fark eğer Fenerbahçe Futbol Kulübü yapacağı Olaganüstü Genel Kurulda Türkiye Süper Liginden çekilme kararı alırsa, talimatlara göre Süper Ligden düşürülmüş olacak.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve ligden çekilmenin ekonomik boyutu

Fenerbahçe Spor Kulübü Olağanüstü Genel Kurulu'nda ligden çekilme kararını oylayacaklarını KAP'a bildirdi ve 2 Nisan'daki Genel Kurulda bu kararını oylamaya sunacak. 

Türkiye Süper Liginde ve alt liglerde birçok spor kulübü şirketleşmesine rağmen halen dört büyük futbol kulübü; Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor halka açık ve hisseleri Borsa İstanbul'da işlem gören futbol şirketleridir. 

Dört büyük futbol kulübünde de, Anonim Şirket statüsündeki hisselerinin halka açılma oranındaki hisseleri Borsa'da işlem görmektedir.

Payları Borsa İstanbul A.Ş.’de işlem gören bu şirketlerin zorunlulukları ve temel yükümlülükleri bulunmaktadır. 

Halka açık payları borsada işlem gören bir şirket Sermaye Piyasası regülasyonuna ve denetimine tabidir. 

Nitekim halka açık ve payları borsada işlem gören Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor için de Sermaye Piyasası Kurulunun denetimi ve yükümlülükleri geçerlidir.

4 büyük futbol kulübünün aynı zamanda dernek tüzel kişikleri de bulunduğundan, dernek yönetimi genel kurulu toplayıp halen ligde mücadele eden futbol takımının liglerden çekilmesine karar verebilir.

Böyle bir durumun gerçekleşmesi durumunda; halka açık bir futbol anonim şirketinde bilançosunun aktifine kayıtlı olan futbol kulübünün ligden çekilmesi durumunda ana faaliyeti olan futbol gelirlerini ve bunla bağlantılı diğer tüm gelirlerini kaybetmesi söz konusu olacaktır. İşte böyle bir pozisyonda ne olur?

Tüm gelirlerini kaybeden halka açık futbol şirketinin Sermaye Piyasası Kurulunca işlemleri durdurulur ve tahtası kapatılır. 

Bunun sonunda Sermaye Piyasası Kurulunca yoğun bir denetim süreci başlamaktadır. 

Ligden çekilme kararı alan borsaya kote, halka açık futbol şirketinden önce açıklama istenir.

Bu esnada yapılan tüm işlemler incelemeye alınır.

Ve süreç boyunca yapılan açıklama ve işlemlerin durdurulmasına kadar geçen sürede şirket hisselerinin alım ve satımına ilişkin tüm işlemler incelemeye alınır. 

Burada da ana amaç; liglerden çekilme kararı alan halka açık futbol şirketinde olması muhtemel manipülasyonların denetlenmesi olacaktır. 

Yani günün sonunda borsaya kote halka açık bir futbol kulübü liglerden çekilme kararı alırsa karşısında, borsanın regülasyonu konumundaki Sermaye Piyasası Kurulunun sıkı inceleme ve denetimine tabi olacağı unutulmamalıdır.

UEFA'daki ülke puanı ne olacak?

2 Nisan'daki Fenerbahçe Olaganüstü Genel krulunda liglerden çekilme kararı alınırsa, bu takımın bu futbol sezonunda elde ettiği UEFA puanları silinmiyor. 

Konu aslında bir iç meselemiz, yani Türkiye Futbol Federasyonu burada tek yetkili.Bu nedenle Süper Ligde bir takımın çekilme kararı aslında UEFA'nın konusu değil. Ancak UEFA'ya tabi bir turnuvada ligden çekilme söz konu olursa o zaman yetki UEFA'ya geçiyor. 

UEFA'ya tabi bir turnuvada eğer bir Türk takımı turnuvadan çekilirse o zaman UEFA kendi organizasyonunun görebileceği zarar için muhtemelen kulübün aldığı puanları silinmesi ve o kulübün turnuva nedeniyle UEFA'dan kazanmış olduğu gelirlerin iade edilmesi ve önümüzdeki sezonlar içinde ceza verilip turnuvaya katılmama cezası verebileceğini hatırlatalım. 

Futbol dünyasında, kulüpler veya takımlar bazen çeşitli sebeplerden dolayı liglerden çekilebilirler. Bu sebepler arasında mali sıkıntılar, yönetim problemleri, idari yaptırımlar, güvenlik endişeleri veya diğer organizasyonel nedenler bulunabilir.

Bir kulüp veya takımın ligden çekilme kararı genellikle ciddi sonuçlar doğurabilir. Öncelikle, ligin formatı ve düzeni üzerinde etkisi olur. Örneğin, bir takım ligden çekilirse, diğer takımların maç programları yeniden düzenlenmek zorunda kalabilir. Ayrıca, lig sıralaması üzerinde de etkisi olabilir ve diğer takımların puan durumunu etkileyebilir.

Futbol federasyonları ve lig yöneticileri genellikle böyle durumlarla nasıl başa çıkacaklarını belirlemek için çeşitli politikalar ve kurallar geliştirirler. Bu kurallar, çekilme durumunda cezaları, lig tablosunun nasıl etkileneceğini ve diğer takımların nasıl etkileneceğini belirleyebilir.

Ancak genel olarak, bir kulübün ligden çekilme kararının ciddi sonuçlar doğurabileceğini ve genellikle taraftarlar, futbol otoriteleri ve diğer paydaşlar üzerinde büyük bir etkiye sahip olabileceğini hatırlatalım…