Süper Lig'in 15. haftasında MKE Ankaragücü ile Çaykur Rizespor karşı karşıya geldiği maçın sonunda Fifa Kokartlı Hakem Halil Umut Meler'e yapılan fiziksel temas ve darp edilmesiyle sonuçlanan kötü bir futbol gecesi yaşadık. 

Gerek yurt içinde gerekse yurt dışındaki spor kamuoyunda yaşanan maç sonu olaylarıyla ilgili büyük bir tepki ve geniş yankı getiren MKE Ankaragücü ile Çaykur Rizespor maçının sonunda bir kez daha sporda ve futbolda şiddeti hatırlamış olduk konunun toplumsal ve hukuki boyutuna değerlendireceğiz. 

Kamuoyunda, sporda ve futbolda yaşanan şiddet olaylarından sonra her seferinde konuşulmaya başlanan ve gündeme gelen, 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun maddeleri çerçevesinde sporda ve futbolda şiddet ve konunun değerlendirilmesine bir göz atalım..

SPORDA VE FUTBOLDA ŞİDDET

Şiddet kavramı birçok dilde yakın anlamlar taşımaktadır. Fransızcada şiddet, bir kişiye güç ve baskı uygulayarak isteğinin dışında bir iş yaptırmak, duyguların kabaca ifade edilmesinin doğal eğilimi, bir şeyin karşı koyulmaz gücüdür.

MKE Ankaragücü ile Çaykur Rizespor arasında oynanan Süper Lig maç sonu yaşananlar sporda ve futbolda şiddeti bir kez daha ülke gündemine oturttu.

Sporda şiddet, spor etkinlikleri veya etrafındaki ortamlarda gerçekleşen fiziksel veya sözlü saldırılar, çatışmalar veya şiddet içeren davranışlardır. 

Maalesef, rekabetin yoğun olduğu spor etkinliklerinde bazen taraftarlar arasında, oyuncular arasında veya hatta yöneticiler arasında şiddet vakaları yaşanabiliyor. Bu tür davranışlar, genellikle heyecan, tutku, alkollü ortamlar veya diğer faktörlerin etkisi altında ortaya çıkabilir.

Sporda şiddetin önlenmesi için spor organizasyonlarının, kulüplerin ve spor etkinliklerinin düzenleyicilerinin çeşitli önlemler alması gerekebilir. Bunlar arasında güvenlik tedbirlerinin artırılması, seyirci davranışlarını düzenleyen kuralların oluşturulması, sporculara ve taraftarlara eğitim verilmesi gibi adımlar bulunabilir. Ayrıca, medyanın sorumlu bir şekilde spor olaylarını aktarması da önemli bir faktördür çünkü bazen medya, olumsuz davranışları abartarak veya teşvik ederek şiddeti artırabilir.

Özellikle sporun temelinde fair-play, dostluk, saygı gibi değerler bulunduğu için, sporda şiddetin önlenmesi ve sporun barışçıl bir ortamda icra edilmesi önemlidir. Bu konuda eğitim, farkındalık ve disiplin önemli adımlardır.

6222 SAYILI SPORDA ŞİDDET ve DÜZENSİZLİĞİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUN 

Sporda şiddetin yasal durumu ülkeden ülkeye farklılık gösterir. Birçok ülkenin sporda şiddeti önlemek ve cezalandırmak için özel yasaları veya düzenlemeleri bulunmaktadır. Bu yasalar, sporda şiddet içeren davranışları önlemeyi, cezalandırmayı ve spor etkinliklerinin güvenliğini sağlamayı amaçlamaktadır.

6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun Türkiye'de sporda şiddeti ve düzensizliği önlemek amacıyla çıkarılmış bir yasadır. 

Bu kanun, sporda şiddetin ve düzensizliğin önlenmesi, spor müsabakalarının güvenli ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesi için çeşitli düzenlemeler içerir.

6222 sayılı Kanunun bazı temel hükümleri şunlardır:

-Spor müsabakalarında düzenin sağlanması: Spor müsabakalarının düzenli ve güvenli bir şekilde yapılması için gerekli tedbirlerin alınmasını öngörür.

-Spor müsabakalarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesi: Şiddet, tehdit, saldırı ve benzeri eylemlerin spor müsabakalarında yasaklanması ve bu tür davranışlarda bulunanların cezalandırılmasını içerir.

-Taraftarların davranışları: Taraftarların uygun davranışları, tribünlerdeki düzenin sağlanması ve taraftar gruplarının kontrolü gibi konularda düzenlemeler getirir.

-Stadyum güvenliği ve önlemler: Stadyumlarda güvenliği sağlamak için alınacak tedbirler ve stadyum kurallarına ilişkin düzenlemeleri içerir.

Ülkemizde 14.04.2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 6222 sayılı Sporda Şiddetin Önlenmesine dair kanunun ilk maddesinde kanun amacı belirtilmektedir.

Bu Kanunun amacı; müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde bulundukları yerlerde veya müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergâhlarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesidir.

Kanunun 2.maddesinde ise; 

Bu Kanun; müsabaka öncesinde, esnasında veya sonrasında, spor alanları ile bunların çevresinde, taraftarların sürekli veya geçici olarak gruplar halinde bulundukları yerlerde veya müsabakanın yapılacağı yere gidiş ve geliş güzergahlarında, takımların kamp yaptığı yerlerde uygulanacak güvenlik önlemlerini, şike, teşvik primi ve diğer yasak fiil ve davranışları, bunlara uygulanacak yaptırımları, spor kulüplerinin, spor kulübü yöneticilerinin, sporcularının ve diğer görevlilerinin, genel kolluk veya özel güvenlik görevlilerinin, hakemlerin, taraftarların, taraftar derneklerinin, taraftar temsilcilerinin, spor federasyonlarının, yazılı veya görsel ya da işitsel kitle iletişim kuruluşları ile mensuplarının ve diğer ilgili kişi ve kurumların spor müsabakalarında şiddet ve düzensizliğin önlenmesine ilişkin hususlardaki görev ve sorumluluklarını kapsadığı hüküm olunmuştur. 

FUTBOLDA ŞİDDETİN EKONOMİK BOYUTU

Hakeme fiziksel temas halka açık spor şirketlerinin hisse değerlerini de etkiledi.

Sporda ve futbolda şiddetin MKE Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçının ardından yaşanan şiddet olayları spor hisselerinde sert düşüşe neden oldu. 

Borsada işlem gören dört büyük kulüp Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor’un hisseleri MKE Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçından sonra ilk seansta sert düşüşle güne başladı.

Buna göre halka açık ve borsada işlem gören spor kulüplerimizden;

Fenerbahçe A.Ş. hisseleri % 4,72

Galatasaray Sportif A.Ş. hisseleri % 2,51,

Beşiktaş hisseleri %1,85 oranında düşüş yaşandığını hatırlatalım.

TÜRKiYE FUTBOL LİGİNİN "BRAND FINANCE" MARKA DEĞERİ'NE NEGATİF ETKİ

Fifa kokartlı bir Türk hakemin, Süper Lig'teki bir futbol müsabakasında maç sonunda fiziksel temasa uğrayarak darp edilmesi şüphesiz ülke futboluna, Türkiye Futbol Liginin ve bu ligde mücadele eden futbol takımların "Brand Finance" dediğimiz Marka Değerini azaltan negatif bir etki yarattığını söylememiz mümkün. 

MKE Ankaragücü-Çaykur Rizespor maçından sonra, maçın Fifa kokartlı hakemine yumruk atmak suretiyle fiziksel temasta bulunan MKE Ankaragücü Başkanına 1 yıl önce Türkiye Futbol Federasyonunca (TFF) Fair Play - Adil Oyun ödülü verildiğinin de altını çizelim. 

FUTBOL MÜSABAKASINDA HAKEME FİZİKSEL TEMAS VE YUMRUK ATMANIN MÜEYYİDESİ NEDİR? 

Öncelikle, MKE Ankaragücü ile Çaykur Rizespor arasında oynanan Süper Lig müsabakasında, maç sonunda Ankaragücü Spor Kulübübün sahasında sahaya inenlerin yanı sıra, hakeme saldıranların tümü hakkında savcılık soruşturması başlatıldığını belirtelim. 

Futbol müsabakasında maçın hakemine fiziksel temas ve yumruk atılmasıyla sonuçlanan olayın yukarıda kanun hükümlerine yer verdiğimiz,  

-6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanuna aykırılık,

-Kamu görevlisini yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle yaralama, 

suçları kapsamında değerlendiriliyor.

Söz konusu fiziksel temas olayında savcılık iddanamesine göre, Türk Ceza Kanunu'nun kasten yaralama maddesine göre, 1,5 yıldan 4,5 yıla kadar hapis cezasıyla yargılanma söz konusu olabileceğini belirtelim.