Gaye Vakfı ve Müftü Arif Akşit Vakfı ana sponsorluğunda, Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) İslami İlimler Enstitüsü İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi (İTBF) tarafından düzenlenen Uluslararası Denizli Yatağan Tarih ve Kültür Sempozyumu, TBMM Eski Başkanı Mustafa Şentop, Denizli Valisi Ömer Faruk Coşkun, Pamukkale Üniversitesi Rektörü Ahmet Kutluhan, Ak Parti Denizli Milletvekili Şahin Tin, Gelecek Partisi Denizli Milletvekili Sema Silkin Ün ve diğer protokol üyelerinin katılımlarıyla 25 Ekim 2024 Cuma günü başladı.
İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan programda ilk olarak Serinhisar İlçe Müftüsü Faruk Gündoğan’ın Kuran-ı Kerim tilaveti dinlendi. Ardından ilk olarak programın onur konuğu Prof. Dr. Mustafa Cevat Akşit söz aldı ve sempozyumun yapılış amacını ve geçmişte yaşadıklarını özetleyen bir konuşma gerçekleşti ve bu sempozyumun Yatağan’daki yazma eserlerin daha iyi tanınması ve Osmanlılardan bugüne gelen kılıç yapım ustalığının hatırlanması açısından çok önemli olacağını ifade etti.
Ardından protokol konuşmalarına geçildi. Yatağan’da bulunan PAÜ İslami İlimler Enstitüsü Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen oturumlardan ilki Yatağanlı ilim adamları konuluydu. Oturum başkanlığını Medeniyet Üniversitesi’nden Prof. Dr. Halit Özkan’ın yaptığı bölümde Beyin Cerrahı ve Bilim İnsanı Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın; “Prof. Dr. Cevat Akşit’in Hayatı ve Eserleri” konulu bir sunum gerçekleştirdi. Prof. Dr. Abdüsselam Arı’nın; “Prof. Dr. Cevat Akşit’in Düşünce Dünyası” konulu sunumunun ardından Prof. Dr. Turan Gökçe; “Yatağanlı bir Tarihçi: Prof. Dr. Tuncer Baykara” adlı sunumunu katılımcılarla paylaştı. Doç. Dr. Ahat Salihov ise “İki Köy Kökenli Alim: Togan ve Baykara” adlı sunumun ardından ilk oturum son sunumu olan Dr. Öğr. Üyesi Nezahat Belen’in “Dr. Baha Akşit’in Türk Siyasetindeki Yeri” konulu sunumla ilk bölüm tamamlandı. Daha sonra tüm katılımcılar Yatağan Baba olarak bilinen Osman Bey’in kabrini ziyaret edip duada bulundular.
Öğleden sonraki oturumun ana başlığı ise Yatağan’da Eğitim ve Kültür’dü. Oturum Başkanlığını Prof. Dr. Mehmet Ali Ünal’ın üstlendiği oturumda sırasıyla Doç. Dr. Mustafa Salim Güven; “Muhammed Kudsi Bozkıri ve Yatağan’a Etkisi; Prof. Dr. Behset Karaca; “1501 yılında Donuzlu Karaağaç (Acıpayam)’ta Yer Alan Vakıflar, Prof. Dr. Mustafa Beyazıd; “Denizli Yatağan Tarihi Mezar Taşları”, Dr. Ömer Faruk Ocakoğlu; “Medrese ve Mektep Arasında: Yatağan ve Yüreğil’de Eğitimde İkili Yapı ve Sosyal Dönüşüm” ve Doç. Dr. Selim Parlaz’ın “Denizli Basın Tarihinde Yatağan Dergisi ve Önemi” sunumlar gerçekleştirildi. Geniş bir katılımla izlenen sunumların sonunda Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın tarafından Kur’an ve Bilim özel bir konferans yapıldı.
Sempozyumun ikinci günündeki ilk oturumun konusu Türk Döneminde Yatağan Tarihiydi. Prof. Dr. Mehmet Ali Ünal’ın oturum başkanlığında gerçekleşen oturuma “İlk Türk Fetihleri ve Selçuklu Döneminde Yatağan Yöresi” başlıklı sunumuyla Doç. Dr. İbrahim Balık, “XVI. Yüzyılda Yatağan” adlı sunumuyla Prof. Dr. Mehmet Yaşar Ertaş, “Kadim Türk Metalurji Geleneği: ‘Demirci, Savaşçı Alp’ Yatağan Babadan Yatağan Kılıcına” adlı sunumu ile Prof. Dr. Tarık Baykara, “Cumhuriyet Döneminde Yatağa” adlı sunumu ile Dr. Muhammet Oğur katkı sundular.
Sempozyumuz ikinci günü ikinci oturumunun konusu ise “Dil, Edebiyat ve Kültür”dü. Prof. Dr. Tarık Bayraka’nın oturum başkanlığını üstlendiği oturumda sırasıyla; Prof. Dr. Nikolay Sergeeviç Urtegeşev ve Doç. Dr. Aziyana Bayır-ool’un ortaklaşa hazırlamış olduğu “Serinhisar İlçesi Yatağan Mahallesi Ağzındaki Gırtlak Ünsüzleri”, Prof. Dr. Turgut Tok’un “Yatağan Ağzının Genel Özellikleri ve Arkaik Sözcükler”, Dr. Zuura Altmışova’nın “”Kırgızistan Oş’ta bir Köy Hayatı ve Yatağan” ve Araştırmacı Yazar Yaşar Çağbayır’ın “Yatağan ve Komşu Köy Karaçay” sunumları gerçekleştirildi.
Öğleden sonraki bölümde ilk oturumun konusu İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Bulunan Yazma Eserler I’di. Oturum Başkanlığını Yök Üyesi ve İSAM Başkanı Prof. Dr. Mürteza Bedir’in yaptığı ve sırasıyla Dr. Yılmaz Şentürk’ün “İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’ndeki Yazma Eserlerde Bulunan Mühürler Hakkında Değerlendirme”, Doç. Dr. Harun Abacı’nın “Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Bulunan Kıraat ve Tecvid ile İlgili Yazma Eserlerin Tavsif ve Tanıtımı”, Dr. Dursun Karaman ve Dr. Abdurrahim Bilik’in “İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’ndeki Fıkıh Eserlerinin Tasnifi ve İslam Siyaset Düşüncesinin Kayıp Hazinelerinden Kadı Burhaneddin el-İhnai’nin Tezkiretül Hükkam İsimli Eserinin Tanıtımı”, Doktoran Kübra Oğuz ve Dr. Abdurrahim Bilik’in “Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Bulunan Mantık ve Münazara Alanındaki Eserlerin Tasnif ve Tanıtımı”, Doktorant Soner Kocaoğlu’nun Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Yer Alan Tasavvufa Dair Yazma Eserler” başlıklı sunumlar ilgiyle izlendi.
Oturumun 2. Bölümünde oturum başkanlığını Yazma Eserler Kurumu Başkanı Dr. Coşkun Yılmaz gerçekleştirdi. Sırasıyla Doç. Dr. Mahmut Yazıcı “Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’ndeki Hadis El Yazmaları ve Buhari’nin es-Sahihinin 825 Yıllık Nüshası”, Doç. Dr. Ahmet Topal ve Dr. Necmettin Öztürk “Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Bulunan Arap Dili ve Belagatı ile İlgili Yazma Eserler”, Dr. M. Cihad Bakkal “Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Kütüphanesi’nde Bulunan Tefsire Dair Yazma Eserler”, Arş. Gör. Zübeyir Üçtaş “Yatağan Medresesi’nden Günümüze Ulaşan Akaid-Kelam Eserleri Bağlamında Medresenin Kelami Tavrı” konulu sunumlarını izleyicilerle paylaştılar.
Konferanslar devam ederken etkinlik alanında kurulan geleneksel kıl çadırlarda da yöresel yemeklerden örneklerin tadımı, bıçak yapım atölyeleri, yöresel eşyalar ve kıyafetler sergilendi.
Uluslararası Denizli Yatağan Tarih ve Kültür Sempozyumu, Yatağan’ın yetiştirdiği değerli bilim insanlarından Gaye Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Mustafa Cevat Akşit, Prof. Dr. Tuncer Baykara, TEİ Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit; YÖK Üyesi İSAM Başkanı Prof. Dr. Mürteza Bedir ve Türkiye’nin duayen beyin cerrahlarından bilim insanı Prof. Dr. İsmail Hakkı Aydın gibi yurt içi ve yurt dışındaki çeşitli üniversitelerden 40’tan fazla uzman bilim insanı ve araştırmacının katılımlarıyla 27 Ekim Pazar gününe kadar Denizli ili Serinhisar ilçesi Yatağan Mahallesinde bulunan Pamukkale Üniversitesi İslami İlimler Enstitüsü Konferans Salonu’nda devam etti.