2020 yılında fırlatılan Solar Orbiter uzay aracı, Güneş'in yapısını ve dinamiklerini anlamaya yönelik önemli bir adım attı. Yıldızımızın manyetik alanı, güneş rüzgarı ve güneş patlamalarının ardındaki mekanizmaları araştıran bu araç, farklı dalga boylarında çalışan özel görüntüleyicilerle Güneş'in benzersiz görüntülerini elde ediyor.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Solar Orbiter’ın Mart 2023'te çektiği dört yeni Güneş görüntüsünü yayımladı. Bu fotoğraflar, Güneş’i farklı ışınlar altında, görünür ışık, manyetik alan, plazma ve ultraviyole ışınları ile görmekte olan ilk yüksek çözünürlüklü görüntüler arasında yer alıyor.
Güneş Lekeleri ve Manyetik Alanın Derin İzleri
Yayımlanan görüntülerde, Güneş'in yüzeyindeki koyu ve soğuk bölgeler olan güneş lekeleri dikkat çekiyor. Bu lekeler, manyetik alan çizgilerinin yoğunlaştığı ve konveksiyon hareketlerini engellediği alanlarda oluşuyor. Solar Orbiter’ın Proje Bilim İnsanı Daniel Müller, bu lekelerin Güneş’in manyetik alanının karmaşıklığını anlamada önemli ipuçları sunduğunu belirtiyor.
Görüntülerde ayrıca, Güneş'in yüzeyinde plazmanın nasıl hareket ettiğini gösteren dikkat çekici bir detay var. Solar Orbiter’ın Polarimetrik ve Helioseismik Görüntüleyici (PHI) cihazı sayesinde, plazma hareketlerinin yönü belirginleşiyor. Mavi bölgeler, Orbiter'a doğru hareket ederken, kırmızı bölgeler ise uzaklaşıyor. Bu hareket, Güneş'in dönüşünü ve malzemenin güneş lekelerinin etrafında nasıl yön değiştirdiğini gösteriyor.
Aşırı Ultraviyole Görüntüler: Güneş’in Isınan Plazması
Görüntüler arasında en çarpıcı olanı, Aşırı Ultraviyole Görüntüleyici (EUI) cihazından alınan morötesi ışıkla çekilen fotoğraf. Bu görüntü, aşırı ısınmış plazmanın güneş lekelerinden dışarı doğru uzandığını gözler önüne seriyor. Plazma, güneş lekelerindeki manyetik çizgileri takip ederek, Güneş'in manyetik yapısının ne kadar dinamik olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Bu yüksek çözünürlüklü fotoğraflar, Solar Orbiter’ın Güneş hakkında derinlemesine bilgi edinmemize olanak sağlarken, güneş biliminde önemli bir dönüm noktası oluşturuyor.