ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump, Grönland’ı ABD kontrolü altına alma fikrini yeniden gündeme taşıyarak uluslararası bir tartışma başlattı. Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, “Grönland’ın ABD mülkiyetinde olması ulusal güvenlik için mutlak bir zorunluluktur” dedi.
Grönland Başbakanı: Biz Satılık Değiliz
Trump’ın bu sözlerine Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede’den sert tepki geldi. Egede, yazılı açıklamasında, “Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla olmayacağız” ifadelerini kullandı. “Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz” diyen Egede, şu vurguyu yaptı: “Tüm işbirliği ve ticaret faaliyetleri Grönland’ın değerlerine dayalı olmalı.”
Grönland Neden Bu Kadar Önemli?
Dünyanın en büyük adası olan Grönland, zengin yer altı kaynakları ve stratejik konumuyla dikkat çekiyor:
- Zengin Kaynaklar: Grönland’da nadir toprak metalleri, uranyum, altın, çinko ve petrol rezervleri bulunuyor. Bu mineraller, yenilenebilir enerji ve ileri teknoloji üretiminde kritik öneme sahip.
- Stratejik Konum: Kuzey Kutbu’na yakınığı ve kilit deniz yolları üzerindeki yeri, ABD için çok önemli bir avantaj sağlıyor.
- Askeri Üsler: ABD, Thule Hava Üssü aracılığıyla Kuzey Kutbu ve Atlantik’te askeri faaliyetlerini yürütüyor. Bu üs, erken uyarı sistemleri ve ulusal güvenlik açısından kritik.
Geçmişteki Satın Alma Teklifleri
Trump’ın 2019’da Grönland’ı satın alma teklifini Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, “saçma” olarak nitelendirmişti. Ancak bu teklif, ABD’nin Kuzey Kutbu’ndaki etkisini artırma çabasını gözler önüne sermişti.
Daha önce de, 1946’da dönemin ABD Başkanı Harry Truman, Grönland’ı Danimarka’dan 100 milyon dolar altın karşılığında satın almayı önermişti. Ancak bu teklif de reddedilmiş, ABD’nin askeri varlığı devam etmişti.
ABD’nin Grönland’da Çıkarları
ABD, Grönland’da artan Rus ve Çin etkisine karşı nüfuzunu güçlendirmek istiyor. İklim krizinin etkisiyle buzulların erimesi, yeni ticaret yollarının açılması ve enerji kaynaklarının keşfedilmesi, bu özerk bölgeyi küresel bir odak noktaya dönüştürüyor.
