Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine bir katkı daha Mersin Üniversitesi Fen Fakültesi'nden geldi. Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Binzet’in uzun yıllardır sürdürdüğü bilimsel çalışmaları, Tunceli’nin Pülümür ilçesinde önemli bir keşifle sonuçlandı. Pülümür kırsalındaki Hivar köyü yakınlarında yapılan saha araştırmalarında, Onosma cinsine ait daha önce tanımlanmamış yeni bir bitki türü gün yüzüne çıkarıldı.
Yaklaşık 27 yıldır Onosma cinsi üzerine detaylı araştırmalar gerçekleştiren Prof. Dr. Binzet, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde yürüttüğü arazi çalışmaları kapsamında ulaştığı bu türün, morfolojik ve sistematik açıdan bilinen türlerden ayrıldığını tespit etti.
Bitkiye Vefa ile İsim Verildi: Onosma zaferkayae
Prof. Dr. Binzet, farklı yaprak ve çiçek özellikleriyle diğer türlerden net şekilde ayrılan bu bitkiye, 2023 yılında hayatını kaybeden ve botanik bilimine önemli katkılar sunan Bartın Üniversitesi Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Kaya’nın ismini verdi. Tür, bilimsel olarak “Onosma zaferkayae” adıyla tanımlanırken, halk arasında "Pülümür emceği" olarak adlandırılması önerildi.
Prof. Dr. Binzet, bu özel ismi seçme gerekçesini şu sözlerle ifade etti:
“Zafer Hoca, bitki sistematiği alanında kıymetli çalışmalarıyla tanınan bir bilim insanıydı. Onun anısını yaşatmak ve emeğini ölümsüzleştirmek istedim. Yeni türümüzü onun adına ithaf etmek benim için bir vefa borcuydu.”
Sınırlı Sayıda, Kritik Tehdit Altında
Yeni türün doğada yalnızca 100 ila 200 birey arasında bulunduğuna dikkat çeken Binzet, türün nesli açısından tehdit altında olduğuna vurgu yaparak, şu açıklamalarda bulundu:
“Popülasyon oldukça sınırlı. Bu nedenle koruma altına alınması gereken türler arasında yer alıyor. Kategorisini kritik düzeyde tehdit altında olarak belirledik. Türün korunmasına yönelik bilimsel ve idari çalışmalarımızı başlatacağız.”
Türkiye-İran Onosma Gen Merkezinde Öncü Keşif
Prof. Dr. Rıza Binzet ayrıca, Onosma cinsinin gen merkezinin Türkiye ve İran olduğunu belirtti. Bu yeni türün, Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğine katkısının yanı sıra, bilim dünyasında da büyük bir yankı uyandırdığına dikkat çekti. Söz konusu keşif, saygın uluslararası botanik dergilerinden birinde yayımlanarak bilim camiasına sunuldu.
Bilim ve Doğaya Saygının Göstergesi
Türkiye'nin zengin florasına yapılan bu katkı, yalnızca akademik dünyada değil, doğanın korunması açısından da son derece kıymetli bir gelişme olarak öne çıkıyor. Prof. Dr. Rıza Binzet’in yürüttüğü bu başarılı çalışma, ülkemizin doğa zenginliklerinin ne denli büyük bir potansiyel taşıdığını bir kez daha gözler önüne seriyor.
Devletimizin bilimsel çalışmalara verdiği destek ve araştırmacıların özverili çalışmalarıyla Türkiye, biyolojik çeşitlilik alanında bölgesel liderliğini güçlendirmeye devam ediyor
