Asya'daki havayolu şirketleri, uçaklarda yaşanan yangın ve aşırı ısınma vakalarının ardından yolcuların en sık kullandığı teknolojik araçlardan biri olan power bank’ler için sıkı güvenlik önlemleri almaya başladı. Özellikle lityum iyon bataryaların yol açtığı yangın riskleri, yeni düzenlemelerin kapısını araladı.
Güney Kore Ulaştırma Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ocak ayında Air Busan’a ait bir uçakta çıkan yangının, yolcunun taşıdığı lityum bataryalı power bank’ten kaynaklandığı ortaya çıktı. Soruşturma sonucunda cihaz kalıntılarında çoklu elektriksel erime izlerine rastlandı.
Yapılan bilimsel değerlendirmeler, lityum iyon bataryaların aşırı ısındığında yangın çıkartabileceğini ve bu nedenle uçuş sırasında ciddi güvenlik tehditleri oluşturabileceğini ortaya koydu. RMIT Üniversitesi’nden Doç. Dr. Chrystal Zhang ve havacılık uzmanı Sonya Brown’a göre; üretim hataları, darbe almış bataryalar ve yaşlanan cihazlar yangın riskini artırıyor.
✈️ Havayolları peş peşe yeni kuralları devreye sokuyor
Güney Kore, mart ayı itibarıyla power bank ve elektronik sigaraların baş üstü dolaplarında taşınmasını yasakladı. Yolcular artık bu cihazları yalnızca koltuk cebi veya altına yerleştirebiliyor. Uçuş sırasında power bank’lerin şarj edilmesi de kesin şekilde yasaklandı.
Tayland, Singapur, Hong Kong, Tayvan ve Malezya merkezli birçok havayolu da benzer önlemler alarak yolcuları bilgilendirdi. AirAsia, EVA Air, China Airlines ve Uni Air gibi firmalar, taşınabilir şarj cihazlarının uçuş sırasında kullanımını tamamen yasakladı.
Özellikle ocak ayında Hong Kong Havayolları’na ait bir uçakta meydana gelen ve acil inişle sonuçlanan yangın vakası, havacılık otoritelerinin daha katı kararlar almasına yol açtı.
🔋 Hangi power bank’ler risk oluşturuyor?
ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) verilerine göre, son 20 yılda uçuşlarda 500’den fazla lityum batarya kaynaklı yangın, duman veya aşırı ısınma vakası yaşandı. FAA ve TSA, lityum iyon bataryaların yalnızca el bagajında taşınmasına izin veriyor.
Power bank'lerin genellikle miliamper-saat (mAh) cinsinden ölçülen kapasiteleri, uçuş kuralları açısından hayati öneme sahip. Genel kurallar gereği, 43.000 mAh’yi aşmayan ve 100-160 watt-saat aralığında en fazla iki power bank’e izin veriliyor. Havayolları ayrıca bu cihazların kısa devreye karşı korumalı şekilde taşınmasını zorunlu kılıyor.
🧳 Yolcular dikkat! Uçağa binmeden önce kontrol şart
Yetkililer, yolcuların seyahat öncesinde power bank’lerinde herhangi bir şişme, dış hasar veya deformasyon olup olmadığını mutlaka kontrol etmesini öneriyor. Aksi halde bu cihazlar sadece bagaj güvenliği değil, can güvenliği açısından da tehdit oluşturabiliyor.
Uçuş güvenliği için alınan bu adımlar, hem yolcuların hem de havayolu firmalarının sorumluluklarını artırırken, teknolojik cihazların bilinçli kullanımını da zorunlu hale getiriyor.