Mars’ta bir zamanlar okyanus bulunduğu teorisi, bilim insanları arasında yıllardır tartışılmakta.
Çin'in Zhurong rover’ı, 2021 yılında Mars'ın kuzey yarım küresindeki Utopia bölgesine inmeyi başarmıştı.
Bu bölgedeki önceki gözlemler, eski su izlerine dair kanıtlar sunmuştu. Zhurong, o tarihten itibaren Mars yüzeyini incelemeye devam ediyor ve son bulgular, Scientific Reports dergisinde yayımlandı.
Hong Kong Politeknik Üniversitesi’nden Çalışmanın baş yazarı Bo Wu, Zhurong’un iniş bölgesinde eski bir okyanusa dair çeşitli izler tespit ettiklerini belirtti.
Bu izler arasında "delikli koniler, çokgen çukurlar ve oymalı akıntılar" yer alıyor.
Önceki araştırmalar, bu delikli konilerin çamur volkanlarından kaynaklanmış olabileceğini ve su veya buz bulunan alanlarda oluşmuş olabileceklerini öne sürmüştü.
Ayrıca rover’dan alınan veriler, uydu görüntüleri ve Dünya’daki analizler, bu bölgenin yakınlarında bir kıyı hattının varlığını da işaret etti.
Araştırmacılar, okyanusun yaklaşık 3.7 milyar yıl önce meydana gelen bir sel sonucu oluştuğunu tahmin ediyorlar.
Erozyon ve Mars’ın aktif doğası üzerine tartışmalar
Pennsylvania Eyalet Üniversitesi’nden bilim insanı Benjamin Cardenas, bu yeni çalışmayı “şüpheli” bulduğunu ifade etti.
Cardenas, araştırmacıların Mars’taki rüzgarın, sedimentleri taşıma ve kayaçları aşındırma etkisini yeterince hesaba katmadığını düşündüğünü belirtti. "Mars’ı, Ay gibi pek aktif olmayan bir gezegen olarak düşünüyoruz, ancak Mars aktif bir gezegen!" dedi.
Geçmişte yapılan modelleme araştırmalarının, “Mars’taki yavaş erozyon hızlarının bile bu kadar uzun bir süre zarfında kıyı izlerini yok edeceğini” ortaya koyduğunu belirtti.
Bo Wu, rüzgarın bazı kayaçları aşındırmış olabileceğini kabul etti, ancak meteor çarpmalarının zaman zaman yer altındaki kayaç ve sedimanları yüzeye çıkarabileceğini söyledi.
Mars’ta okyanus gerçekten var mı?
Bu teorinin kesinliği hala tartışmalı olsa da, Cardenas, Mars’ta bir okyanus olma olasılığına daha sıcak baktığını belirtti.
Okyanus kanıtlarının bulunması, gezegenin yaşam barındırmaya uygunluğunu daha da artırıyor olabilir.
Cardenas, “Çoğu bilim insanı, Dünya’daki yaşamın okyanusların altında ya da su ile hava arasındaki arayüzde, küçük gelgit havuzlarında başladığını düşünüyor” dedi.
Okyanus kanıtlarının bulunması, Mars’ın daha yaşam dostu bir gezegen olduğunu gösteriyor olabilir. Bu bulgular, bilim insanlarının Mars’taki geçmiş yaşam izlerini ve gezegenin genel yaşanabilirliğini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir.