Müzik liginde yılı kimler zirvede tamamladı?

Mesela yirmi beş sene önce sosyal medyamız yoktu. İnternet henüz hayatımızın her noktasına burnunu sokmuyordu. Bir sürü şeyi yazabiliriz bu yirmi beş yıl için bazı şeyler iyi gitti bazı şeyler ise kökünden kötü gitti. Kötü gidenler arasında ön sırayı müzik aldı desem sanırım çoğunuz bana hak vereceksiniz. Müzik piyasası gerçekten de her şeyi ile değişti bu yüzyılda. Kasetler gitti, CD’ler gitti yerine bulut sunucular üzerinde bulunan şarkılar ve streaming teknolojisi geldi. Plaklar yeniden doğdu, boş boş müzik çalan radyolar popülerliğini kaybetti yerine Spotify, Apple Music ve YouTube gibi platformlar geldi. Bunlar işin teknolojik boyutu peki ya müziğin kendisi ona neler oldu? Müzik bu yüzyılda özellikle 2020’li yıllarla beraber çok geriledi. Dünyada da Türkiye’de de kaliteli müzik diye bir şey kalmadı. Bırakın kaliteli müziği o eleştirdiğimiz bir dönemler kalitesiz dediğimiz ana akım pop müzik bile nerdeyse yok oldu. Herkesin bilgisayar başında kendi müziğini hazırladığı bir müzik dünyası çıktı ortaya. Düşünceler ve duyguların romantizmden uzaklaştığı yıllar yaşanmaya başladı. Bu 2020’lerde arttı ve son bir iki yılda iyiden iyiye kendisini hissettirmeye başladı.

2024’te müzik sektörü saçmaladı

2024 yılı müziğin tek kelimeyle saçmaladığı yıllardan biri oldu desem sanırım doğru bir tanımlama yapmış olurum. Alternatif müzik yapacağım diye gençlerin iyice saçmaladığı, müziğin sınırlarını zorlayacağım diye müziğin romantik yönünü tamamen unuttuğu bir yıl oldu. Genç müzisyenler bu yeni alternatif akım içinde rap müziğini ön plana getirirken onları ağabey ve ablası olan şarkıcı ve müzik insanları da onlara ayak uydurarak bu kakofoniye adeta koro halinde eşlik etti. Sonuç ne oldu? Duygudan, melodiden uzak, armoniden orkestrasyondan uzak müzikler cirit atmaya başladı. Bu müzikleri ise radyo ve televizyonlar değil nasıl hazırlandığı belli olmayan, nasıl çalıştığı dahi muamma olan algoritmalar belirledi. Bir şarkının Spotify’da veya YouTube’da yeteri kadar stream (dinlenme) ve izlenme alıyorsa “BAŞARILI” olarak adlandırıldığı bir döneme girdik. Bu müzik endüstrisinde ciddi bir değişim ve dönüşüm yarattı. Radyolar da televizyonlar da sahne ve konser etkinlikleri de artık kimin “başarılı” olduğunu bu değişim belirledi. Özetle eğer dijitalde başarılıysanız konser teklifi alıyorsunuz, eğer dijitalde dinleniyorsanız radyolar şarkınızı yayınlıyor, eğer dijitalde başarılıysanız etkinliklerde yerini alabiliyorsunuz. 2025 yılına girerken müzik piyasasının geldiği durum bu. Peki bu durum ne kadar adil? Ben size söyleyeyim hiç ama hiç adil değil. Bin bir tezgâhın döndüğü dijital verilerle başarı kriterinin ölçülmesi maalesef günümüz müzisyenlerinin de en büyük şanssızlığı.

2024 yılında hangi şarkılar zirvede? 

Müzik dünyasının genel gidişatına bir göz attıktan sonra 2024 yılının müzik karnesini araştırayım dedim. Ortada pek çok liste var. Benim veri bazında en çok güvendiğim listeler Spotify’ın açıkladığı Spotify Wrapped 2024 listesi, YouTube verileri ve Türkiye’de radyo ve televizyonları en iyi takip eden RTV Takip’in listesi. Spotify listesini açıkladı ama orada bir küçük sapma olduğunu söylemeden geçemeyeceğim. Spotify daha çok gençlerin takip ettiği bir müzik platformu ve gençlerin özellikle Z kuşağının müzik zevkini birebir yansıtıyor ama bu Türkiye genelini yansıtmıyor. YouTube daha geniş yaş kitleleri tarafından da kullanılıyor yani bir dedemiz bile çıkıp artık YouTube’dan bir şarkı dinleyebiliyor. Aslında YouTube bir video platformu ama insanlar ilginç bir biçimde bu platformu bir video platformu olarak değil bir müzik platformu olarak görüyor ve müziği izlemek yerine dinlemeyi tercih ediyor. RTV Takip ise işin medya ayağını takip ediyor. Türkiye’de faaliyet gösteren en popüler ulusal, bölgesel, yerel radyo kanallarını, müzik televizyonlarını ve 2024 yılında eklediği birçok yeni özellikle ayrıca önemli dijital radyoları da takip ediyor. Yani işin medya boyutunu inceliyor. Toplam 138 tane radyo ve televizyonun yayınladığı müzikleri takip ediyor raporluyor ve sektöre değişik hizmetlerle sunuyor. İsteyen şarkıcı isterse RTV Takip’e abone olup şarkısı hangi radyolarda kaç kez yayınlanmış, hangi saatlerde yayınlanmış ve bunun gibi bilgileri anlık görebiliyor. Teknoloji bu kadar gelişti işte. Artık müzik üretenler bu gibi sistemler sayesinde şarkılarının başarısını da ölçümleyebiliyor. Bende yıl sonuna yaklaşırken RTV Takip’ten bir yıllık analiz liste rica ettim. Hem kendi merakımı gidermek hem de sizlerin 2024 yılının müzikteki “en”lerini bilmenize katkıda bulunmak istedim. Aldığım verileri incelerken yüzde 90 oranında şaşırmadım. Özellikle 2024 yılının en çok dinlenen şarkıları bu yılın da en trend şarkılarının da kopyasını da verdi.

RTV Takip verilerine göre 2024 yılında en çok yayınlanan on şarkı şöyle:

Sıra Şarkı Adı Solist Çalma Adedi
1 Önümüz Yaz Simge 37.561
2 Şerbetli Tarkan 26.436
3 Renklensin Reynmen 26.720
4 Yabani Derya Uluğ 25.871
5 Lan Zeynep Bastık 24.471
6 Bal Gülşen 22.925
7 Aradan Çok Yıllar Geçti Tuğçe Kandemir 22.713
8 Mesela Sıla 22.588
9 Sana El Pençe Durmam Emre Fel 22.498
10 Canın Beni Çekti Melike Şahin 22.479

Bu yorumculara DİKKAT

Listede birinci sırada Simge ve “Önümüz Yaz” adlı şarkısı yer alıyor. Simge adım adım çıktı basamakları ve zirvenin ortaklarından biri oldu. Her ne kadar magazin onu Icardi topuna soksa da o temkinli davrandı ve o oyuna gelmedi. Yılın son günlerinde de “Yeter artık Icardı yüzünden kısmetimi kapatıyorsunuz” tarzı bir espritüel çıkış yaparak güzel bir tepki verdi. Simge artık medyanın ve halkın sevdiği bir solist. Efendi kişiliği ile hem iddialı hem de iddiasız ki bu denge çok önemli. Simge içimizden biri gibi gözükse de sahnelerin parlayan güzel yıldızı oldu. Listede ikinci sırada Tarkan var. Tarkan’ın “Kuantum 51” ile entel dantel medyası eleştirdi. Bu albüm daha iyi olabilir miydi? Olabilirdi evet ama asla kötü bir albüm değil. Tarkan ekolunda güzel bir albüm. “Şerbetli” bu albümde öne çıkan şarkılardan biri oldu. Tarkan bu şarkıya biraz geç yatırım yaptı eğer şarkıyı biraz daha erken öne getirseydi listede Simge’yi zorlardı. Üçüncü sırada yer alan isim için sürpriz diyebilirsiniz. Evet Reynmen’in şarkısının radyo ve yılın televizyonlarda en çok yayınlanan üçüncü şarkısı olması teorik olarak sürpriz ama şarkıyı dinleyince hiç de öyle olmadığını görüyoruz. Ben dürüst olayım Reynmen’in ilk yaptığı rap şarkıları hiç sevmedim. Bu çocuk gelip geçer mi diye de düşündüm ama 2024 yılında yayınladığı “Renklensin” adlı şarkı ile öylesine ters köşe yaptı ki Reynmen bu piyasada “ben de varım” dedi. Şarkı hem Balkan hem pop hem alaturka. Melodik ve akılda kalıcı sempatik bir şarkı. Çok haklı bir başarı elde etti Reynmen eğer bu şarkıdaki çizgisine devam ederse ana akıma meydan okuyan bir solist olacağı kesin. RTV Takip listesinde dördüncü sırada yer alan Derya Uluğ Şehrazat tribute proje albümünden “Yabani”yi seslendirdi ve bu şarkıyla güzel bir başarı yakaladı. “Yabani”yi doksanlarda Aşkın Nur Yengi ilk kez seslendirmişti. Zeynep Bastık son derece zeki bir fırlama şarkı olan “Lan” ile listede ilk onda yer almayı başardı. Zeynep de artık ana akım popun önemli simalarından biri oldu. O YouTube’da cover söyleyen kız artık müziğini benimsetti ve takır takır hit çıkarıyor. Ben “Lan”ı çok sevmiştim programlarımda ben de bol bol yayınladım, dijital radyom Müzik Habercisi’nde de şarkı epey istek aldı ve epey rotasyon buldu. Zeynep Bastık’ta dikkatimi çeken bir önemli şey de Zeynep’in şarkı söyleme yeteneğini her geçen gün geliştirmesi işin içine artık duygu ve yorum da katıyor bu kız eğer anormal bir saçmalık yapmazsa önümüzdeki beş sene için en iyi kadın vokaller listesinde zirveyi zorlayacak. Listede Emre Fel adlı adını yavaş yavaş duyuran bir solist de var. Emre Fel’in ilk dinlediğimde yetmişli yılların Anadolu rock müziğine gittim. Soundu Anadolu rock müziği, vokali de öyle hatta imajı da öyle. 2024 yılında yıldızı parlayan bir vokal oldu. Özellikle “Sana El Pençe Durmam” şarkısı çok ciddi başarı yakaladı. Baktım YouTube’da da şarkısının klibi yedi ayda 108 milyon kez izlenmiş. Bu çok ciddi bir başarı. Emre Fel bu izlenme başarısını da kendi kanalında elde etmiş yani bir müzik şirketinin veya son yılların popüler YouTube kanalı netD Müzik kanalında değil. Adam kendi YouTube kanalını açmış ve şarkısını oraya koymuş orada da 108 milyon kez tıklanmış. Hem cesaret hem de yürek isteyen bir iş. Listede onuncu sırada Melike Şahin ve “Canın Beni Çekti” şarkısı yer almış. Melike Şahin de son bir iki yılda yıldızı parlayan kadın vokallerinden biri. Ben de çok beğeniyorum. Çok tatlı, sempatik bir vokali var. Ben Melike’nin vokalinin yetmişlerde ki kadın vokallere benzetiyorum. Biraz Cici Kızlar- Bilgen Bengü, biraz Yasemin Kumral. Ciks bir vokali var. Şarkıları da çok çok melodik ve yer yer retro soundu içeriyor. Kız kendi tarzını ve soundunu yakalamış. “Canın Beni Çekti” şarkısı üç ayda YouTube’da 25 milyon kez tıklanmış. Kısa sürede büyük yol almış RTV Takip listesinde de 2024 yılının en çok yayınlanan on şarkısı arasına girmiş. Melike Şahin çok iyi bir vokal mutlaka dinleyin sadece bu şarkısını değil önceki şarkılarını da dinleyin bir tarzının olduğunu anlayacaksınız. Melike bu çizgide giderse 2025 ve sonrasındaki yıllarda yıldızını daha da parlatacak bu kesin.

2024 yılının zirvedeki kadın ve erkek vokalleri

2024 yılının radyo ve televizyon kanallarında en çok yayınlanan on şarkı ve yorumcusu böyle sıralarında. Peki 2024 yılında şarkıları en çok yayınlanan erkek ve kadın vokallerin listesi nasıl oldu? Onu da RTV Takip’ten aldım ve sizinle hemen paylaşıyorum:

Sıra Solist Çalma Adedi
1 Tarkan 179.908
2 Buray 150.862
3 Semicenk 144.668
4 Mert Demir 117.713
5 Mabel Matiz 117.565
6 Sefo 113.348
7 Berkay 97.741
8 Edis 94.389
9 İkilem 81.473
10 Yalın 80.218

Sıra Solist Çalma Adedi
1 Derya Uluğ 150.729
2 Hande Yener 138.579
3 Ziynet Sali 132.963
4 İrem Derici 131.718
5 Demet Akalın 115.872
6 Zeynep Bastık 114.464
7 Melike Şahin 110.921
8 Simge 110.485
9 Hande Ünsal 102.108
10 Gülşen 97.778